Odprawa dla pracownika związana ze zwolnieniem z winy pracodawcy

Odprawa, która związana jest ze zwolnieniem pracownika z winy pracodawcy pełni rolę zadośćuczynienia. Wypłacana jest przez pracodawcę i nie należy jej zaliczać do wynagrodzenia czy odszkodowania. Odprawa ta uzależniona jest od kwoty wynagrodzenia, jakie w momencie zwolnienia otrzymuje pracownik.

W kodeksie pracy jest ujęta odprawa emerytalno-rentowa oraz pośmiertna. Zaś inne odprawy regulują przepisy szczególne (np. odprawa w związku ze zwolnieniami grupowymi).

Zwolnienia grupowe, a odprawa pracownicza. Ile wynosi?

W przypadku zwolnień grupowych z przyczyn pracodawcy pracownikowi przysługuje odprawa w wysokości:

  • jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli zatrudnienie pracownika u tego pracodawcy trwało krócej niż 2 lata,
  • dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli zatrudnienie pracownika u tego pracodawcy trwało od 2 do 8 lat,
  • trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli zatrudnienie pracownika u tego pracodawcy trwało więcej niż 8 lat.

Odprawa musi zostać wypłacona najpóźniej w ostatnim dniu pracy.

Kwota odprawy nie może przekroczyć 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, które obowiązuje na dzień rozwiązania stosunku pracy.

Od dnia 1 lipca 2024 r., w związku z podwyższeniem najniższej pensji minimalnej, maksymalna kwota odprawy wyniesie 64 500 zł brutto.

Od odprawy pracowniczej potrącony jest wyłącznie sam podatek, natomiast składki na ubezpieczenie społeczne, jak i zdrowotne w tym przypadku nie obowiązują.

Odprawa pośmiertna pracownika. Ile wynosi?

Gdy nastąpi śmierć pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania zasiłku, rodzinie zmarłego przysługuje odprawa pośmiertna. Odprawa wypłacana jest przez pracodawcę i należy się małżonkowi, dzieciom, wnukom, rodzeństwu, rodzicom. Świadczenie to wynika ze stosunku pracy zmarłego pracownika.

O jej wysokości decyduje długość zatrudnienia u danego pracodawcy.

  • jeżeli pracownik pracował u danego pracodawcy krócej niż 10 lat - jednomiesięczne wynagrodzenie
  • jeżeli pracownik pracował u danego pracodawcy co najmniej 10 lat - trzymiesięczne wynagrodzenie
  • jeżeli pracownik pracował u danego pracodawcy przynajmniej 15 lat - sześciomiesięczne wynagrodzenie.

Dzieli się ją w częściach równych dla wszystkich uprawnionych członków rodziny. Jeśli osobą uprawnioną do otrzymania odprawy jest tylko jeden członek rodziny, ma on prawo do połowy kwoty określonej w kodeksie pracy.

Zatrudnienie na podstawie wyboru, a odprawa pracownicza

Istnieją pracownicy, którzy nawiązują stosunek pracy na podstawie wyboru. Na tej podstawie zatrudnieni zostają m.in. pracownicy samorządowi, jak marszałek województwa, burmistrz, starosta, wójt czy prezydent miasta.

W przypadku wyboru, gdy pracownik wcześniej był zatrudniony u innego pracodawcy, należy mu się odprawa w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.

Odprawa dla pracowników samorządowych. Ile wynosi?

W związku z upływem kadencji, na jaką został wybrany samorządowiec, przysługuje mu wyższa odprawa - wysokość trzymiesięcznego wynagrodzenia.

Taką odprawę otrzyma np. burmistrz, wójt, prezydent miasta, starosta, członkowie zarządu powiatu, marszałek, wicemarszałek czy członkowie zarządu województwa.

Odprawa dla mianowanego nauczyciela. Ile wynosi?

Gdy zostanie rozwiązywany stosunek pracy z mianowanym nauczycielem np. z powodu zamknięcia szkoły, z powodu zmian organizacyjnych lub zmiany planu nauczania, czy na wniosek samego nauczyciela lub gdy przenosi się go w stan nieczynny, wtedy może on liczyć na odprawę w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

Przejście nauczyciela na rentę lub emeryturę. Jaka należy mu się odprawa?

Przejście emerytalno-rentowe dla nauczyciela reguluje karta nauczyciela. Nauczyciel, który nabył prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a przepracował w szkole co najmniej 20 lat, przysługuje mu odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia ostatnio pobieranego w szkole, która była jego podstawowym miejscem pracy.

Odprawa dla nauczyciela akademickiego. Ile wynosi?

Nauczycielowi akademickiemu przechodzącemu na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy należy się jednorazowa odprawa z uczelni, która jest jego podstawowym miejscem pracy, w wysokości 300 proc. wynagrodzenia zasadniczego, które otrzymał za ostatni pełny miesiąc zatrudnienia.

Pracownik, który otrzymał odprawę, nie może powtórnie nabyć do niej prawa.