Związki zawodowe mają zamiar przeprowadzić w zakładzie pracy akcję protestacyjną polegającą na przesadnie dokładnym (skrupulatnym) wypełnianiu swych obowiązków.
Pracodawca poinformował podwładnych, że w takim przypadku zastosuje wobec jej uczestników konsekwencje w postaci kar porządkowych, a nawet rozwiązania umowy pracę.
W obronie praw i interesów pracowniczych mogą być stosowane akcje protestacyjne, których cechą jest to, że ich uczestnicy nie przerywają pracy. Ustawa z 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych nie wskazuje – nawet przykładowo – dopuszczalnych form akcji protestacyjnych. Określa jedynie warunki legalności takiego działania. Mianowicie nie może ono zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi, a jego uczestnicy powinni przestrzegać obowiązującego porządku prawnego (np. w zakresie dotyczącym zgromadzeń czy ruchu drogowego).
Ponadto protest – jeśli jest przeprowadzany w ramach sporu zbiorowego z pracodawcą – można organizować dopiero po bezowocnym zakończeniu z nim rokowań. Czasami zdarza się bowiem, że akcja protestacyjna rozpoczynana jest wcześniej, tj. w trakcie rokowań z firmą podejmowanych w celu rozwiązania sporu zbiorowego (wszczętego zgodnie z prawem). Nie jest to działanie prawidłowe.
W przypadku akcji protestacyjnych ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych nie wprowadza dodatkowych ograniczeń (tak jak w przypadku akcji strajkowej). W szczególności nie jest w tym przypadku wymagane przeprowadzenie referendum. Przepisy nie wskazują też, ile takich akcji w trakcie jednego sporu zbiorowego może być organizowanych i jak długo mogą one trwać.
Niekiedy – jako forma akcji protestacyjnej – przeprowadzany jest tzw. strajk gorliwości. Polega on na przesadnie dokładnym wykonywaniu powierzonych zadań, powiązanych z bardzo skrupulatnym i szczegółowym realizowaniem procedur obowiązujących w firmie.
Jego zastosowanie może się wiązać z określonymi konsekwencjami. W skrajnej sytuacji takie zachowanie pracowników może bowiem doprowadzić do paraliżu działalności zakładu.
W ekstremalnych przypadkach może zostać potraktowane przez firmę jako działanie naruszające podstawowy obowiązek starannego i sumiennego wykonywania przez podwładnego pracy i dbania o dobro pracodawcy (a nawet jako zmierzające do wyrządzenia firmie szkody).
Może więc uzasadniać – w danych okolicznościach faktycznych – zastosowanie kary porządkowej, a nawet rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę.
PODSTAWA PRAWNA
Art. 25 ust. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (Dz.U. nr 55, poz. 236 z późn. zm.).
Art. 100 par. 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).