Zdarzenie po oficjalnej kolacji podczas podróży służbowej nie jest wypadkiem przy pracy

Z opisu stanu faktycznego wynika, że pracownik uległ wypadkowi w okolicznościach, które nie miały już związku z podróżą służbową, a więc zdarzenie nie może być uznane za wypadek przy pracy.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (dalej: ustawa wypadkowa) za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
• w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Jak zaś wynika z ust. 2 art. 3 ustawy wypadkowej, na równi z wypadkiem przy pracy traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:

• w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w art. 3 ust. 1, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań;
• podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;
• przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.

Uznanie zdarzenia za zdarzenie zrównane z wypadkiem przy pracy pozwoli na uzyskanie przez ubezpieczonego świadczeń wypadkowych na zasadach ogólnych, a więc zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia wypadkowego, a w razie poważnych urazów – także jednorazowego odszkodowania oraz renty wypadkowej.

Różnicę między wypadkiem przy pracy i wypadkiem podczas podróży służbowej wyjaśnił m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z 4 czerwca 2024 r., sygn. akt III PSKP 26/23. Stwierdził, że różnica między tymi zdarzeniami dotyczy jedynie okoliczności wypadku, a w szczególności tego, iż wypadek przy pracy powinien pozostawać w związku z pracą, natomiast wypadek podczas podróży służbowej musi się wiązać z wykonywaniem zadań powierzonych na czas podróży służbowej. Przy kwalifikowaniu danego zachowania jako pozostającego w związku z podróżą służbową należy zatem badać, czy w łączności z nią pozostawał cel zachowania pracownika, czy też miało ono wyłącznie prywatny charakter.

Ważne! Zachowaniami pracownika niepozostającymi w związku z wykonywaniem powierzonego zadania i sprzecznymi z celem podróży służbowej są te ze sfery jego prywatnych spraw, które nie były konieczne z punktu widzenia celu i warunków odbywania podróży służbowej.

Jako przykład takiej sytuacji, która nie była konieczna dla realizacji celu podróży służbowej, SN podał kolację, na którą pracownik udał się z przy-godnie poznanymi osobami. Jako postępowanie nie pozostające w związku z wykonywaniem powierzonych zadań należy rozumieć podjęcie czynności sprzecznej z samym celem wykonania danego zadania. Podobnie zatem w opisywanej sytuacji kontynuacja oficjalnej kolacji już na gruncie prywatnym nie pozwala na zakwalifikowanie zdarzenia jako wypadku przy pracy. Trzeba jednak podkreślić, że w tego rodzaju sytuacjach nie można z góry przesądzić o wyniku postępowania sądowego. Nie jest bowiem wykluczone, że pracownik wykaże, że kontynuacja kolacji służbowej była niezbędna z uwagi na cele podróży służbowej (np. zawarcia kontraktu). ©℗

WAŻNE Podczas badania okoliczności wypadku, któremu pracownik uległ podczas podróży służbowej, zespół powypadkowy musi zbadać, czy został zachowany związek działania pracownika z celem podróży służbowej.