Pracodawca chciałby, aby część pracowników zamiast w biurze wykonywała swoją pracę w domu. Czy oznacza to, że pracownicy ci będą telepracownikami? Czy pracodawca może zmusić pracownika do wykonywania pracy w tym systemie?
Świadczenie pracy w systemie telepracy jest wtedy, gdy pracownik stale, regularnie świadczy pracę poza siedzibą przedsiębiorstwa pracodawcy lub miejscem, gdzie wykonywałby swoje obowiązki w ramach tradycyjnej formy świadczenia pracy, pozostając jednak w kontakcie z pracodawcą i przełożonymi oraz przekazując im wyniki swojej pracy, przy czym komunikacja odbywa się przy wykorzystaniu środków telekomunikacji elektronicznej, takich jak telefon, telefaks, wideofon, poczta elektroniczna. Z braku wzajemnej umowy czy też porozumienia do umowy o pracę pracownik, który nawet świadczy pracę poza siedzibą firmy, nie jest - w mojej ocenie - telepracownikiem.
W systemie telepracy obowiązuje zasada dobrowolności wykonywania pracy w tym systemie. Dotyczy to zarówno nawiązania, jak i zmiany tej formy świadczenia pracy. Żadna ze stron stosunku pracy nie może też drugiej stronie narzucić tej formy świadczenia pracy. Fakt niewyrażenia zgody na świadczenie pracy w systemie telepracy nie może być przyczyną np. wypowiedzenia umowy o pracę, jak również pracodawca nie może podejmować działań zmierzających do rozwiązania przez pracownika umowy o pracę.
Takie działanie pracodawcy może być potraktowane jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracowników.
Trzeba pamiętać, że umowa o pracę musi określać dodatkowo warunki wykonywania pracy w formie telepracy, w tym: jednostkę organizacyjną pracodawcy, w strukturze której znajduje się stanowisko pracy telepracownika, oraz osobę lub organ, który wobec pracownika pełni obowiązki pracodawcy.
Jeśli praca wykonywana jest w domu telepracownika, pracodawcy przysługuje prawo kontroli pracownika w zakresie dotyczącym wykonania pracy, w celu inwentaryzacji, konserwacji, serwisu, naprawy powierzonego sprzętu, a także jego instalacji oraz w zakresie bhp. W przypadku gdy pracodawca zdecyduje się na taką formę zatrudniania pracowników, zobowiązany jest do między innymi zapewnienia odpowiedniego sprzętu zgodnego z przepisami bhp, pokrycia kosztów jego instalacji, serwisu, eksploatacji i konserwacji, ubezpieczenia sprzętu służącego do telepracy, zapewnienie swobodnego dostępu do zakładu pracy oraz korzystania ze znajdujących się tam urządzeń.