Zmiany w stażu pracy 2026: wnioski do ZUS dopiero od 1 stycznia 2026 r.

Jakie umowy wliczane do stażu pracy po 1 stycznia 2026 r.?

Nowelizacja przepisów Kodeksu pracy znacząco rozszerza katalog okresów zaliczanych do stażu pracy, które dotychczas nie były uwzględniane w prawie pracy. Zgodnie z nowym brzmieniem artykułu 302 Kodeksu pracy, do okresu zatrudnienia będą wliczane udokumentowane okresy m.in. umów zlecenia oraz prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej.

Wyjaśnienia ZUS: wnioski o wydawanie zaświadczeń od 1 stycznia 2026 r.

ZUS poinformował, że potwierdzanie nowych okresów (wliczanych do stażu pracy na mocy nowej ustawy) będzie możliwe wyłącznie na podstawie zaświadczeń wydawanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Wnioski o ich wydanie, na nowych formularzach dostępnych w systemie PUE/eZUS, zostaną udostępnione dopiero po wejściu w życie ustawy. Jednocześnie ZUS zaznaczył, że nie ma potrzeby składania wniosków o zaświadczenia obejmujące cały przebieg ubezpieczenia, w tym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ponieważ w tym zakresie przepisy pozostają niezmienione, a potwierdzeniem zatrudnienia nadal jest świadectwo pracy.

Jak potwierdzić staż pracy po 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. potwierdzanie nowych okresów wliczanych do stażu pracy – obejmujących tytuły podlegające ubezpieczeniu społecznemu – będzie realizowane przede wszystkim przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

Staż pracy 2026 r.: zasady wydawania zaświadczeń przez ZUS

ZUS będzie wydawał stosowne zaświadczenia na wniosek osoby fizycznej. Dokumenty te będą udostępniane w postaci elektronicznej za pośrednictwem profilu informacyjnego PUE/eZUS.

Zaświadczenie musi dokumentować:

• Opłacanie składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe lub wypadkowe w danym okresie.
• Podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego.

Ważne jest, że ZUS będzie wystawiał zaświadczenia wyłącznie na podstawie danych, które posiada w swoim systemie (tj. od 1 stycznia 1999 r.). Organ rentowy nie będzie prowadził dodatkowych postępowań ani korzystał z dokumentów zewnętrznych w celu uzupełnienia tych informacji.

Staż pracy 2026: obowiązki pracownika

W przypadku okresów pracy, które nie były zgłaszane do ZUS (np. praca zarobkowa za granicą lub niektóre inne niż zatrudnienie formy), pracownik będzie musiał samodzielnie udowodnić ten okres przy użyciu posiadanej dokumentacji, takiej jak przelewy, rachunki czy faktury. Okres, który nie zostanie odpowiednio udokumentowany, nie zostanie zaliczony do stażu pracy.

Okresy prowadzenia działalności gospodarczej również będą potwierdzane głównie zaświadczeniem ZUS o opłaceniu składek na ubezpieczenia społeczne za dany czas.

Jakie są kluczowe korzyści z dłuższego stażu pracy

Zaliczenie dodatkowych lat pracy do stażu, wynikające z nowelizacji, przełoży się na szereg kluczowych uprawnień pracowniczych i korzyści finansowych. Nowy, wyższy staż będzie miał bezpośredni wpływ na wyższy wymiar urlopu wypoczynkowego (np. 26 zamiast 20 dni) oraz, w sektorze publicznym, na wyższy dodatek stażowy i nabycie prawa do nagrody jubileuszowej. Ponadto, dłuższy staż wpłynie na dłuższy okres wypowiedzenia umowy o pracę, zapewni wyższą odprawę w przypadku zwolnień grupowych oraz ułatwi dostęp do ofert pracy wymagających określonego doświadczenia.

Wliczane okresy pracy przed 1 stycznia 2026 r.

Ministerstwo Pracy, będące autorem nowych przepisów, potwierdziło, że okresy aktywności zawodowej sprzed wejścia w życie ustawy również będą wliczane do stażu pracy. Warunkiem koniecznym do ich uwzględnienia jest właściwe udokumentowanie. Pracownicy będą mieli na to 24 miesiące od dnia wejścia w życie nowelizacji, aby przedstawić stosowne dokumenty swojemu aktualnemu pracodawcy.

Nowe przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2026 r. w sektorze publicznym, a w sektorze prywatnym po 6 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.