Od 1 stycznia 2026 roku płaca minimalna za pracę na etacie wzrośnie do 4806 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa osiągnie 31,40 zł brutto. Ta podwyżka dotyczy szerokiego grona zatrudnionych – zarówno pracowników na umowach o pracę, jak i zleceniobiorców.

Coroczny wzrost płacy minimalnej automatycznie indeksuje i podnosi wysokość innych świadczeń i składników wynagrodzeń związanych ze stosunkiem pracy, w tym maksymalny pułap odpraw z tytułu zwolnień grupowych. Zmiana ta jest kluczowa, ponieważ dotyczy maksymalnej kwoty, jaką pracownik może otrzymać w ramach odprawy pieniężnej przysługującej na podstawie ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tzw. ustawa o zwolnieniach grupowych).

To ważna wiadomość dla wszystkich pracowników, bo od 1 stycznia 2026 roku znacząco wzrośnie maksymalna ustawowa wysokość odprawy. Zgodnie z nowymi ustaleniami, jej górny pułap wyniesie 72 090 zł.

Co musisz wiedzieć o nowej wysokości odprawy w 2026r.?

  • Nowa kwota: 72 090 zł
  • data wejścia w życie: 1 stycznia 2026 roku.
  • podstawa wyliczenia: maksymalna wysokość odprawy jest tradycyjnie powiązana z 15-krotnością minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku.
  • dla kogo? odprawa ta przysługuje pracownikom zwalnianym w ramach zwolnień grupowych lub indywidualnych z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.

Czym są zwolnienia grupowe? Definicja i kryteria liczbowe

Regulacje dotyczące tzw. zwolnień grupowych zawarte są w ustawie z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Zwolnienia grupowe to jedna z form rozwiązania stosunku pracy. Dotyczy zwolnienia większej liczby pracowników z przyczyn, które leżą po stronie pracodawcy, np. restrukturyzacji firmy, likwidacji zakładu czy cięcia kosztów.

Aby pracownik nabył prawo do odprawy z tytułu zwolnień grupowych, muszą zostać spełnione łącznie trzy kluczowe warunki. Pracodawca oraz zwalniany pracownik muszą zweryfikować każdy z nich:

  1. Próg zatrudnienia

W momencie podejmowania decyzji o rozwiązaniu umowy (wypowiedzenia lub porozumienia stron) pracodawca musi zatrudniać powyżej 20 pracowników. Jest to minimalny próg, od którego zaczyna obowiązywać Ustawa o zwolnieniach grupowych.

  1. Forma rozwiązania umowy

Musi dojść do rozwiązania stosunku pracy, przy czym inicjatywa musi leżeć po stronie pracodawcy. Oznacza to, że prawo do odprawy przysługuje w przypadku:

  • wypowiedzenia umowy przez pracodawcę,
  • rozwiązania umowy za porozumieniem stron, o ile propozycja wyszła od pracodawcy.
  1. Wyłączna wina pracodawcy

Wyłączną przyczyną rozwiązania umowy muszą być okoliczności niezwiązane z pracownikiem. Przyczyny te mają charakter ekonomiczno-finansowy lub organizacyjny, takie jak:

  • restrukturyzacja zakładu pracy,
  • likwidacja stanowiska pracy,
  • upadłość lub likwidacja całego przedsiębiorstwa.

Ważne

Jeśli powód rozwiązania umowy leży po stronie pracownika (np. niska efektywność, niewykonanie poleceń lub utrata uprawnień), pracownik traci prawo do odprawy, ponieważ ustawa ma zastosowanie tylko do zwolnień, których jedyną przyczyną są problemy firmy.

Kiedy mówimy o zwolnieniu grupowym?

Mechanizm zwolnień grupowych uruchamia się, jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni pracodawca rozwiązuje stosunki pracy (poprzez własne wypowiedzenie lub porozumienie stron) w liczbie spełniającej jeden z poniższych warunków:

zwolnienia grupowe
ikona lupy />
zwolnienia grupowe / Borysiuk

Warto podkreślić, że w powyższych limitach uwzględnia się także pracowników, z którymi umowy zostały rozwiązane na mocy porozumienia stron, pod warunkiem, że dotyczy to co najmniej 5 osób zwalnianych z inicjatywy pracodawcy.

Obowiązki pracodawcy przy zwolnieniach indywidualnych

Należy pamiętać, że pewne kluczowe przepisy ustawy o zwolnieniach grupowych stosuje się także wtedy, gdy pracodawca musi zwolnić mniejszą liczbę osób, niż przewidują to progi dla zwolnień grupowych. Dzieje się tak, jeśli:

  1. pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników,
  2. przyczyny niedotyczące pracownika są wyłącznym powodem uzasadniającym rozwiązanie umowy,
  3. zwolnienia w 30 dni dotyczą mniejszej liczby osób niż podane w tabeli powyżej (np. 8 osób w firmie zatrudniającej 80 pracowników).

W tych przypadkach, choć nie zachodzi "zwolnienie grupowe" w ścisłym tego słowa znaczeniu, pracodawca musi stosować część regulacji ochronnych przewidzianych w ustawie.

Wysokość odprawy w 2026 r. zależna od stażu pracy

Wysokość świadczenia pieniężnego z tytułu zwolnień grupowych jest ściśle powiązana z zakładowym stażem pracy pracownika (zgodnie z art. 8 ustawy o zwolnieniach grupowych). To właśnie staż decyduje, jaką kwotę otrzyma zwolniona osoba.

Odprawa przysługuje w następującej wysokości:

  1. jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
  2. dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;
  3. trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Kiedy pracownik nabywa prawo do odprawy? Ważne kto wystąpił z inicjatywą

Prawo do odprawy zyskuje się po spełnieniu dwóch głównych przesłanek: rozwiązaniu stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika (jak to określono w ustawie) oraz odpowiednim sposobie zakończenia umowy.

Odprawa przysługuje wyłącznie wtedy, gdy to pracodawca podejmuje inicjatywę rozwiązania umowy. Dotyczy to dwóch form:

  1. Wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę.
  2. Rozwiązania na mocy porozumienia stron, o ile inicjatywa tego porozumienia wyszła od pracodawcy.

Ważne

Jeśli to pracownik wystąpi z inicjatywą rozwiązania umowy za porozumieniem stron lub złoży wypowiedzenie, traci on podstawę do objęcia go ochroną i świadczeniem z tytułu zwolnień grupowych.

Niezgodność z nowymi warunkami

Co istotne, pracownik nabywa prawo do odprawy również w sytuacji, gdy do rozwiązania umowy dochodzi w wyniku nieprzyjęcia przez niego nowych, mniej korzystnych warunków pracy lub płacy zaproponowanych przez pracodawcę w ramach procedury zwolnień. Jest to traktowane jako rozwiązanie stosunku pracy z winy pracodawcy.

Okres wypowiedzenia w przypadku zwolnień grupowych w 2026 r.

Wbrew pozorom, procedura zwolnień grupowych nie wprowadza specjalnych zasad dotyczących długości okresu wypowiedzenia. W tym zakresie stosuje się standardowe terminy określone w Kodeksie pracy, które zależą od rodzaju umowy oraz zakładowego stażu pracy pracownika.

Długość okresu wypowiedzenia w przypadku umów zawartych na czas nieokreślony oraz określony jest uzależniona wyłącznie od stażu pracy u danego pracodawcy:

  • 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
  • 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
  • 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Umowa o pracę na okres próbny:

  • 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,
  • 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,
  • 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 poz. 844)