Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Od początku lipca nauczyciel przebywa w szpitalu z powodu choroby COVID-19, która przerwała jego urlop. Rekonwalescencja może się jeszcze przedłużyć na kolejne tygodnie. Nauczyciel zatrudniony jest w placówce feryjnej. Według jakich zasad będzie mógł kontynuować urlop?
Nauczyciel, który nie skorzystał w całości lub części z wypoczynku, ma prawo do urlopu w wymiarze uzupełniającym do 8 tygodni. Oznacza to, że nieskorzystanie z jakiejkolwiek części wypoczynku w czasie ferii i w pełnym wymiarze ich trwania powoduje powstanie prawa do urlopu w innym terminie. Co ważne, ustalenie prawa do uzupełniającego urlopu wypoczynkowego może nastąpić dopiero po zakończeniu ferii zimowych i letnich. Wcześniej bowiem nie wiadomo, ile urlopu nauczyciel wykorzystał. Wymiar przysługującego nauczycielowi uzupełniającego urlopu wypoczynkowego oblicza się jako różnicę pomiędzy 8 tygodniami (56 dniami) a okresem wykorzystanego urlopu. Wymiar ten będzie można ustalić najwcześniej we wrześniu 2021 r.
Udzielanie urlopu w tygodniach
Przepisy Karty nauczyciela (dalej: KN) nie określają szczegółowo zasad korzystania z urlopu uzupełniającego. Wskazać należy, że Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie w wyroku z 2 czerwca 2020 r. (sygn. akt VI P 405/19) podał, że w przypadku urlopu uzupełniającego nie ma zastosowania zasada udzielania urlopu tylko w dni, które są dniami pracy dla nauczyciela. Sąd podkreślił, że nauczyciele szkół feryjnych korzystają z urlopu (zarówno bieżącego, jak i uzupełniającego) w pełnych tygodniach, tj. w dniach kalendarzowych, a nie roboczych. Urlop ten biegnie nawet w dni wolne od zajęć czy też dni ustawowo wolne od pracy. Są to regulacje szczególne w stosunku do kodeksu pracy (dalej: k.p.), według którego urlopu wypoczynkowego udziela się tylko w dni będące dniami pracy dla pracownika, czyli z nieuwzględnieniem niedzieli i świąt, które co do zasady są dniami wolnymi od pracy. W przypadku nauczyciela zatrudnionego na podstawie umowy o pracę na podstawie KN w okresach, kiedy trwa urlop wypoczynkowy w trakcie ferii, uwzględnia się również te dni wolne od pracy. Przy udzielaniu urlopu uzupełniającego stosuje się więc zasadę wyznaczenia urlopu w tygodniach, uwzględniając regułę, że wlicza się do niego wszystkie dni wolne od pracy, niedziele i święta.
Dzielenie na części
Urlop uzupełniający nie musi być udzielony bezpośrednio po zakończeniu usprawiedliwionej nieobecności w pracy – może być dzielony na części i udzielony także w innych terminach. Przepisy nie wskazują także liczby części, w jakich nauczyciel ma wykorzystać urlop uzupełniający. Zatem kwestia ta pozostawiona została do ustalenia między nauczycielem a dyrektorem szkoły. W związku z tym, że art. 66 ust. 1 KN jest przepisem szczególnym w odniesieniu do art. 168 k.p., nie będzie miała zastosowania dyspozycja o konieczności wykorzystania urlopu do 30 września następnego roku kalendarzowego. Urlop uzupełniający, o którym mowa w art. 66 ust. 1 KN, może być udzielany aż do przedawnienia roszczenia o jego udzielenie – a więc z upływem trzech lat, zgodnie z art. 291 par. 1 k.p.
Bez wątpienia urlop uzupełniający udzielany jest przez dyrektora szkoły na wniosek nauczyciela. Termin jego udzielenia musi być uzgodniony z pracodawcą i może być zmieniony jedynie po konsultacji z dyrektorem szkoły. Nauczyciel – mimo posiadania prawa do urlopu uzupełniającego – nie może sam sobie go udzielać w terminach, jakie mu odpowiadają, bez zgody dyrektora szkoły (lub organu prowadzącego w przypadku dyrektora szkoły).
Urlop uzupełniający nie może być udzielony w okresie urlopu wypoczynkowego przypadającego w terminie i czasie trwania ferii. W przypadku gdy udzielenie i korzystanie przez nauczyciela z urlopu uzupełniającego w związku z niewykorzystaniem wypoczynku w danym roku szkolnym przypada na okres ferii szkolnych, urlop uzupełniający przerywany jest okresem tych ferii i udzielany w dalszej części po ich zakończeniu. Innymi słowy, niedopuszczalne jest udzielenie nauczycielowi urlopu uzupełniającego w okresie, w którym zgodnie z przepisami korzysta z bieżącego urlopu.
Urlop uzupełniający nie powinien być także wykorzystywany w drodze pojedynczych dni, chyba że jest to reszta pozostałego do wykorzystania urlopu uzupełniającego.
Jeżeli stosunek pracy zostanie wypowiedziany, to nauczyciel nabędzie prawo do ekwiwalentu pieniężnego z tytułu niewykorzystanego urlopu uzupełniającego na podstawie art. 66 ust. 2 KN. Pogląd ten potwierdza wyrok Sądu Najwyższego z 6 października 2005 r. (sygn. akt II PK 72/05). W orzeczeniu tym SN podał, że ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy przysługuje również za niewykorzystany przez nauczyciela urlop uzupełniający.
Podsumowanie
W przypadku niewykorzystania przez nauczyciela urlopu w całości lub części w okresie ferii szkolnych z powodu niezdolności do pracy wywołanej chorobą lub odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną przysługuje mu urlop uzupełniający w ciągu roku szkolnego, w wymiarze uzupełniającym do 8 tygodni. Jego wymiar ustalany jest w ten sposób, że od 8 tygodni tego urlopu należy odjąć liczbę dni wykorzystanych przez nauczyciela w trakcie ferii zimowych lub letnich. Urlop uzupełniający jest liczony w tygodniach i obejmuje soboty, niedziele, a także święta.©℗
Podstawa prawna
art. 66 ustawy z 26 stycznia 1982 r. ‒ Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2215; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 4)
art. 291 par. 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. ‒ Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1162)
