rozwiń ›

Od 1.10.2025 r. w Polsce zostaje wprowadzony system kaucyjny. Czekają nas spore zmiany w kwestii segregacji odpadów. Co dokładnie się zmieni i jaki jest cel wprowadzanych rozwiązań?

System kaucyjny a ceny napojów w sklepach. Będą droższe?

Ceny napojów w sklepach pójdą w górę, jednak będzie można odzyskać pobraną kaucję, jeśli zwrócimy butelki w punkcie zbiórki.Nie trzeba przy tym zachowywać paragonu.

W zależności od rodzaju opakowania wysokość kaucji będzie wynosiła:

  • za plastikowe butelki PET do 3 litrów – 0,50 zł
  • za metalowe puszki – 0,50 zł
  • od 1 stycznia 2026 r.: za butelki szklane jednorazowe do 1,5 litra – 1 zł

W przypadku gdy sklep lub automat zaproponują zwrot kaucji w formie bonu na zakupy, nie musimy się na to zgadzać. Jeśli bon zostanie wydrukowany automatycznie, konsument ma prawo zamienić go na gotówkę przy kasie.

Opóźnienia w systemie kaucyjnym. Producenci i operatorzy wciąż nie są gotowi
Opóźnienia w systemie kaucyjnym. Producenci i operatorzy wciąż nie są gotowi

Zobacz również

Cele wprowadzenia systemu kaucyjnego

Unia Europejska ustaliła następujące cele recyklingowe: 77 proc. butelek do 2025 r., 90 proc. do 2029 r. System kaucyjny działa już w wielu krajach Europy. Jako pierwsza wprowadziła go Szwecja, w jej ślady poszły Norwegia, Dania, a także Niemcy, gdzie automaty w supermarketach są już standardem. System ma za zadanie również zwiększyć wykorzystanie recyklingowanych butelek. Od 2025 r. butelki jednorazowe z tworzyw sztucznych będą musiały zawierać 25 proc. recyklatu, w 30 proc. od 2030 r.

System kaucyjny w praktyce. Po czym poznamy butelki, które można zwrócić?

Na plastikowych butelkach i metalowych puszkach pojawi się wyraźne oznaczenie(symbol systemu kaucyjnego oraz informacja o kaucji).

Ważne

Nie wszystkie opakowania będą od razu oznaczone, ponieważ producenci mają na to czas do końca 2025 roku.

System kaucyjny od 1.10.2025 r. Gdzie będzie można oddać butelki i puszki?

System kaucyjny przewiduje kilka rodzajów punktów zwrotu:

  • duże sklepy (powyżej 200 m²) – każdy supermarket, w którym kupimy napoje w butelkach lub puszkach, będzie musiał przyjmować puste opakowania;
  • małe sklepy z napojami w szkle zwrotnym – np. sklepy sprzedające piwo w butelkach wielokrotnego użytku;
  • dobrowolnie przystępujące sklepy – nawet małe osiedlowe mogą zgłosić się do systemu;
  • automaty kaucyjne – dostępne wewnątrz sklepów i poza nimi;
  • inne miejsca wyznaczone do zbiórki opakowań.

W Polsce nie będzie jednego centralnego operatora odpowiedzialnego za punkty zwrotu butelek i puszek. Ich obsługą zajmie się siedem różnych spółek:

  • ZWROTKA S.A.;
  • POLKA S.A.;
  • OK Operator Kaucyjny S.A.;
  • EKO-Operator S.A.;
  • RESELEKT S.A.;
  • KAUCJA.PL – Krajowy System Kaucyjny S.A.;
  • Polski System Kaucyjny S.A.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska: System kaucyjny wystartuje zgodnie z planem

MKiŚ wystosowało komunikat, w którym, zapewnia, że gotowi są zarówno operatorzy systemu, jak i duże sieci handlowe, które kończą wdrażanie rozwiązań po zakończonych pilotażach. Umowy zawierane są również z mniejszymi sklepami, co ma zapewnić dostępność systemu dla wszystkich konsumentów.

- Chcemy, aby system był wygodny i powszechny - dlatego ważne jest, by także małe sklepy włączały się do współpracy. [...] System wdrażamy krok po kroku. Punkty zbiórki będą się rozwijać, tak jak w innych krajach. Na Litwie poziom 90 proc. zbiórki osiągnięto po dwóch latach. Dlatego ważne są cierpliwość, współpraca i edukacja - przekazała wiceminister Anita Sowińska.

Jak wynika z informacji ministerstwa, produkty ze znakiem kaucji będą pojawiać się w sprzedaży stopniowo, wraz z wyczerpywaniem dotychczasowych zapasów. Na opakowaniach będzie znajdował się czytelny znak kaucji z kwotą, dzięki któremu będzie można łatwo rozpoznać objęte systemem butelki i puszki.

- Najważniejszy dla konsumenta będzie znak kaucji z kwotą na opakowaniu. To prosta wskazówka: jeśli jest znak, możemy odzyskać pieniądze - wskazała Sowińska.

Zmiany w segregacji odpadów. Podsumowanie

Od 1 października 2025 r. zacznie obowiązywać system kaucyjny, który zmieni zasady segregacji odpadów. Plastikowe butelki PET i puszki metalowe trzeba będzie oddawać do specjalnych punktów zbiórki, takich jak duże sklepy, mniejsze placówki handlowe sprzedające napoje w szkle zwrotnym, automaty kaucyjne czy wyznaczone punkty odbioru. Przy zakupie napoju doliczona zostanie kaucja, którą można odzyskać po zwrocie pustych opakowań. Od 2026 roku systemem kaucyjnym zostaną objęte także jednorazowe butelki szklane. Przy zwrocie butelek paragon nie będzie potrzebny.

Wprowadzenie systemu ma na celu osiągnięcie unijnych poziomów recyklingu (77 proc. zebranych butelek do 2025 r. i 90 proc. do 2029 r.) oraz zwiększenie udziału recyklatu w nowych opakowaniach. Obsługą systemu zajmie się siedem różnych firm, co oznacza wiele punktów zwrotu, ale także różne sposoby ich funkcjonowania. Wprowadzenie systemu kaucyjnego w Polsce w praktyce oznacza, że napoje staną się droższe o wysokość kaucji, jednak każdy, kto zwróci opakowanie, odzyska pieniądze i przyczyni się do ochrony środowiska.