Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
- 1. Zbieżność stanowisk i kluczowe znaczenie bezpieczeństwa Ukrainy
- 2. Konkretne gwarancje militarnego wsparcia
- 3. Mechanizmy monitorowania i zobowiązania w przypadku ataku
- 4. Odbudowa gospodarcza i akcesja do UE
- 5. Odpowiedzialność Rosji i plan Trumpa
Po dwóch dniach negocjacji między delegacjami ukraińską i amerykańską w Berlinie w trakcie spotkania przywódców europejskich z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim w urzędzie kanclerskim wydano oświadczenie. Europejscy przywódcy stwierdziły w nim, że „doceniają silne zbliżenie stanowisk Stanów Zjednoczonych, Ukrainy i Europy”.
Oto kluczowe punkty tego przełomowego porozumienia:
1. Zbieżność stanowisk i kluczowe znaczenie bezpieczeństwa Ukrainy
Przywódcy docenili silne zbliżenie stanowisk między Stanami Zjednoczonymi, Ukrainą i Europą po dwóch dniach rozmów.
Uznano, że zapewnienie bezpieczeństwa, suwerenności i dobrobytu Ukrainy jest kluczowe dla szeroko pojętego bezpieczeństwa euroatlantyckiego. Podkreślili zarazem, że „Ukraina i jej naród zasługują na dostatnią, niepodległą i suwerenną przyszłość, wolną od strachu przed przyszłą rosyjską agresją”.
Zarówno USA, jak i Europa zobowiązały się do wspólnego zapewnienia Ukrainie solidnych gwarancji bezpieczeństwa oraz środków wsparcia dla odbudowy gospodarczej.
2. Konkretne gwarancje militarnego wsparcia
Porozumienie zobowiązuje się do trwałego i znaczącego wsparcia w budowie ukraińskich sił zbrojnych.
Ustalono, że ukraińskie siły zbrojne w czasie pokoju powinny utrzymywać poziom 800 tys. żołnierzy, aby skutecznie odstraszać agresję.
Powołana zostanie kierowana przez Europę misja wojskowa (tworzona przez "koalicję chętnych" i wspierana przez USA), która będzie wspierać odbudowę armii, zabezpieczanie przestrzeni powietrznej oraz bezpieczeństwo na morzach, w tym poprzez działania na terytorium Ukrainy.
3. Mechanizmy monitorowania i zobowiązania w przypadku ataku
Ustanowiony zostanie kierowany przez USA mechanizm monitorowania i weryfikacji zawieszenia broni z udziałem społeczności międzynarodowej, którego celem będzie wczesne ostrzeganie przed atakami.
Kraje europejskie zobowiązują się także do „podjęcia prawnie wiążącego zobowiązania do działań na rzecz przywrócenia pokoju i bezpieczeństwa w przypadku przyszłego zbrojnego ataku”. Działania te mogą „obejmować użycie siły zbrojnej, wsparcie wywiadowcze i logistyczne oraz środki gospodarcze i dyplomatyczne”.
Przywódcy zgodzili się także na powołanie kierowanej przez Europę misji wojskowej dla Ukrainy, tworzonej z państw tzw. koalicji chętnych i wspieranej przez Stany Zjednoczone. „Misja ta będzie wspierać odbudowę ukraińskich sił zbrojnych, zabezpieczanie przestrzeni powietrznej oraz bezpieczeństwo na morzach, w tym poprzez prowadzenie działań na terytorium Ukrainy” - głosi dokument.
4. Odbudowa gospodarcza i akcesja do UE
Sygnatariusze zadeklarowali inwestowanie w Ukrainie, przeznaczając znaczne środki na odbudowę i rekonstrukcję.
W oświadczeniu znajduje się deklaracja o inwestowaniu w Ukrainie, w tym „poprzez przeznaczenie znaczących środków na odbudowę i rekonstrukcję, zawieranie wzajemnie korzystnych umów handlowych oraz uwzględnienie potrzeby wypłacenia przez Rosję odszkodowań Ukrainie za wyrządzone szkody”.
W dokumencie znalazło się zapewnienie o mocnym wsparciu dla akcesji Ukrainy do Unii Europejskiej.
Podkreślono również konieczność wypłacenia przez Rosję odszkodowań Ukrainie za wyrządzone szkody.
5. Odpowiedzialność Rosji i plan Trumpa
Liderzy potwierdzili, że granice międzynarodowe nie mogą być zmieniane siłą. Ostateczne decyzje dotyczące terytorium należą do narodu ukraińskiego.
Stwierdzono, że na Rosji spoczywa odpowiedzialność, aby wykazać gotowość do trwałego pokoju poprzez zgodę na plan pokojowy prezydenta (USA Donalda) Trumpa oraz zgodę na zawieszenie broni.
Przywódcy uzgodnili, że będą nadal zwiększać presję na Rosję, aby skłonić Moskwę do podjęcia poważnych negocjacji.
Poparcie dla Zełenskiego
Przywódcy wyrazili poparcie dla prezydenta Zełenskiego. Potwierdzili, że granice międzynarodowe nie mogą być zmieniane siłą, a decyzje dotyczące terytorium „należą do narodu ukraińskiego, po skutecznym ustanowieniu solidnych gwarancji bezpieczeństwa”.
„Teraz to na Rosji spoczywa odpowiedzialność, aby wykazać gotowość do pracy na rzecz trwałego pokoju poprzez zgodę na plan pokojowy prezydenta (USA Donalda) Trumpa oraz udowodnić swoje zobowiązanie do zakończenia walk, zgadzając się na zawieszenie broni. Przywódcy uzgodnili, że będą nadal zwiększać presję na Rosję, aby skłonić Moskwę do podjęcia poważnych negocjacji” - czytamy w dokumencie.
Oświadczenie zostało wydane przez prezydentów i szefów rządów kilku europejskich państw. Obok premiera RP Donalda Tuska dokument wydano także w imieniu: kanclerza Niemiec Friedricha Merza, premier Danii Mette Frederiksen, prezydenta Finlandii Alexandra Stubba, prezydenta Francji Emmanuela Macrona, premierki Włoch Giorgii Meloni, premiera Holandii Dicka Schoofa, premiera Norwegii Jonasa Gahra Stoere, premiera Szwecji Ulfa Kristerssona, premiera Wielkiej Brytanii Keira Starmera, przewodniczącego Rady Europejskiej Antonio Costy oraz przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen.
Deklaracja ma otwartą formułę, mogą dołączać do niej inne państwa.
