W jakiej wysokości przysługuje zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia

1) w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego,

2) po ustaniu tytułu ubezpieczenia.

W pierwszym przypadku zasiłek przysługuje także za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność trwa nieprzerwanie (zaczęła się w trakcie ubezpieczenia i nadal trwa po jego wygaśnięciu). Natomiast w drugiej sytuacji zasiłek otrzyma osoba, która stała się niezdolna do pracy już po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, ale pod warunkiem, że niezdolność do pracy trwa bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała:

• nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego,
• nie później niż w ciągu trzech miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego – w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby. [przykład 1]

Wliczane niektóre składniki

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Za wynagrodzenie uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłku uważa się przychód pracownika podlegający składce chorobowej po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe, finansowanych ze środków pracownika (łącznie 13,71 proc. podstawy wymiaru). Do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjmuje się wynagrodzenie uzyskane przez pracownika u płatnika składek w okresie ubezpieczenia chorobowego, z tytułu którego przysługuje ten zasiłek.

Trzeba zauważyć, że nie wszystkie oskładkowane elementy przychodu wchodzą do podstawy zasiłkowej. Są z niej wyłączone składniki wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku. W razie braku podobnych postanowień należy uznać, że składnik wynagrodzenia nie przysługuje za okres otrzymywania zasiłku i trzeba go przyjąć do ustalenia podstawy jego wymiaru, chyba że pracodawca udokumentuje, że dany składnik wynagrodzenia jest jednak wypłacany pracownikowi za okres zasiłku. Wówczas składnika tego nie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku.

Innymi słowy, poza podstawą zasiłku chorobowego pozostają takie składniki wynagrodzenia, które są przyznawane niezależnie od oceny pracy pracownika, na których przyznanie i wypłatę okres pobierania zasiłku nie ma wpływu (mimo pobierania zasiłku pracownik otrzymuje dany składnik wynagrodzenia). Przykładami takich składników są: wartość szczepień ochronnych pracowników finansowanych przez pracodawcę, koszt wynajmu mieszkania dla pracownika, dodatkowe ubezpieczenie na życie, jednorazowe nagrody z okazji ślubu pracownika lub z okazji urodzenia się dziecka pracownika.

Nie stanowią podstawy wymiaru zasiłku chorobowego także składniki wynagrodzenia, które nie zależą bezpośrednio od indywidualnego wkładu pracy pracownika, ale od wyników grupy pracowników lub całego zakładu pracy, wypłacane niezależnie od absencji pracownika.

Takie zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego dotyczą osób pozostających w ubezpieczeniu chorobowym, czyli takich, którym zasiłek przysługuje w czasie tego ubezpieczenia. [przykłady 2, 3]

Wliczane wszystkie elementy

Składniki wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo za okres pobierania zasiłku przysługującego w czasie ubezpieczenia, trzeba uwzględnić w podstawie wymiaru zasiłku przysługującego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia. [przykłady 4, 5]

Nie więcej niż przeciętne wynagrodzenie

Nie zawsze faktyczne wynagrodzenie pracownika będzie podstawą wymiaru zasiłku przysługującego po wygaśnięciu tytułu do ubezpieczenia chorobowego. Gdy pracownik uzyskuje wysokie wynagrodzenie, ZUS ograniczy tą podstawę zgodnie z art. 46 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Przepis ten stanowi, że podstawa wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie może być wyższa niż kwota wynosząca 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Tę kwotę ustala się miesięcznie, poczynając od trzeciego miesiąca kwartału kalendarzowego, na okres trzech miesięcy, na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego dla celów emerytalnych. Tej kwoty wynagrodzenia nie pomniejsza się już o część 13,71 proc. z tytułu składek społecznych. Powyższy przepis dotyczący ograniczenia podstawy po ustaniu tytułu ubezpieczeniowego dotyczy również świadczenia rehabilitacyjnego. [przykład 6]

Zaświadczenie Z-3

Płatnikiem zasiłku dla osoby uprawnionej do niego za okres po ustaniu ubezpieczenia jest ZUS (świadczenie wypłaca oddział ZUS właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej). Płatnik składek składa w ZUS zaświadczenie Z-3, które zawiera zestawienie składników wynagrodzenia stanowiących podstawę wymiaru zasiłku. Podaje w nim składniki wynagrodzenia stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w tym na chorobowe, łącznie ze składnikami, do których pracownik zachowywał prawo za okres pobierania zasiłków, jeżeli aktualnie wnioskuje o zasiłek za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia. ©℗

przykład 1

przykład 2

przykład 3

przykład 4

przykład 5

przykład 6