rozwiń ›

To pierwsza tak duża fala odmów od objęcia urzędów sędziowskich po zmianie w Pałacu Prezydenckim. Dla wielu obserwatorów to sygnał, że nowy prezydent zamierza odcisnąć własne piętno na wymiarze sprawiedliwości.

Kto znalazł się na liście zablokowanych sędziów?

Według informacji Onetu, „na liście jest 38 sędziów rejonowych, którzy mieli dostać awans do sądów okręgowych, czyli na drugi szczebel sądowniczej struktury”. Co istotne, część z nich już od miesięcy pracuje w tych sądach na czasowych delegacjach. Prezydencka nominacja miała jedynie „zatwierdzić stan faktyczny”.

Żaden z zablokowanych sędziów nie należy do grupy medialnie znanych krytyków reform Zbigniewa Ziobry. To w większości osoby, które po prostu wykonywały swoją pracę, często z ponadprzeciętnym dorobkiem. Ich kandydatury trafiły do Kancelarii Prezydenta jeszcze za kadencji Andrzeja Dudy – niektóre nawet cztery lata temu.

Kara za podpis? Sędziowie, którzy domagali się praworządności

Według ustaleń Onetu, decyzja Karola Nawrockiego miała charakter symboliczny i polityczny zarazem. Portal pisze, że „Nawrocki ukarał większość młodych sędziów wyłącznie za to, że podpisywali listy w sprawie sytuacji w sądownictwie”.

Chodzi o szeroko komentowaną akcję z 2021 roku, w której „rekordowe 4 tysiące sędziów podpisało się pod listem wzywającym rząd PiS do respektowania orzeczeń TSUE, które kwestionowały tzw. reformy sądowe Zbigniewa Ziobry”. W liście apelowano o przywrócenie zasad niezależności sądów i sędziów, a także o likwidację struktur uznanych przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej za niezgodne z prawem europejskim.

Izba Dyscyplinarna – symbol politycznej kontroli nad sądami

Wśród spraw, do których odnosił się list sędziów, kluczowa była kwestia Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. Trybunał Sprawiedliwości UE uznał ją za sąd polityczny. Onet przypomina, że „Izba Dyscyplinarna dostała szerokie uprawnienia do ścigania sędziów i składała się głównie z dawnych zaufanych prokuratorów Ziobry, którzy dostali zarobki o 40 proc. wyższe od sędziów innych izb Sądu Najwyższego”.

Izba przez lata pełniła rolę narzędzia nacisku wobec niepokornych sędziów, a jej działalność doprowadziła do licznych sporów z Brukselą i sankcji finansowych wobec Polski. Została formalnie zlikwidowana dopiero po naciskach Unii Europejskiej, jednak skutki jej decyzji i orzeczeń do dziś budzą kontrowersje.

Stare wnioski, nowe decyzje

Wszystkie nominacje, które prezydent Nawrocki zablokował, zostały złożone jeszcze w czasie prezydentury Andrzeja Dudy. Jak ustalił Onet, część z nich leżała w Kancelarii Prezydenta nawet od czterech lat. Niektórzy z kandydatów mieli już pozytywne opinie Krajowej Rady Sądownictwa oraz wymagane oceny służbowe.

Decyzja o wstrzymaniu ich awansu oznacza w praktyce, że mogą pozostać na delegacjach bez stałego umocowania – sytuacja, która ogranicza ich stabilność zawodową i możliwości rozwoju.

Dla wielu z nich to także sygnał, że niezależność i aktywność obywatelska w obronie praworządności wciąż mogą mieć konsekwencje w karierze sędziowskiej.

Co dalej z sędziami zablokowanymi przez Nawrockiego?

W środowisku prawniczym pojawiają się głosy, że decyzja prezydenta Karola Nawrockiego może zostać zaskarżona. Jednak w praktyce konstytucja nie przewiduje drogi odwoławczej od odmowy nominacji sędziowskiej przez głowę państwa.

Prawnicy podkreślają, że prezydent ma prawo do swobodnej decyzji w tej sprawie, ale nie powinien kierować się względami politycznymi. Jeśli jednak – jak twierdzą sędziowie – odmowy dotyczą wyłącznie osób podpisanych pod apelem o praworządność, może to stanowić formę represji wobec środowiska.

SĘDZIOWIE SĄDÓW OKRĘGOWYCH

  • Artur Achrymowicz - sędzia Sądu Okręgowego w Lublinie, delegowany do Sądu Apelacyjnego w Lublinie
  • Ziemowit Barański — sędzia Sądu Okręgowego we Wrocławiu
  • Rafał Cieszyński — sędzia Sądu Okręgowego we Wrocławiu
  • Anna Czarniecka-Kleszcz — sędzia Sądu Okręgowego we Wrocławiu
  • Renata Gąsior — sędzia Sądu Okręgowego Warszawa-Praga
  • Mariusz Jaroszyński — sędzia Sądu Okręgowego w Lublinie
  • Lucyna Stąsik-Żmudziak — sędzia Sądu Okręgowego w Lublinie, delegowana do Sądu Apelacyjnego w Lublinie
  • Dariusz Stępiński — sędzia Sądu Okręgowego w Łodzi

SĘDZIOWIE SĄDÓW REJONOWYCH

  • Robert Bełczącki — sędzia Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa
  • Magdalena Berczyńska-Bruść — sędzia Sądu Rejonowego w Kaliszu
  • Paweł Betlejewski — sędzia Sądu Rejonowego w Częstochowie, delegowany do Sądu Okręgowego w Częstochowie
  • Katarzyna Bójko-Narczewska — sędzia Sądu Rejonowego w Kartuzach, delegowana do Sądu Okręgowego w Gdańsku
  • Piotr Czerczak — sędzia Sądu Rejonowego w Koszalinie
  • Paweł Czerwiński — sędzia Sądu Rejonowego w Radomiu
  • Grażyna Dąbrowska-Furman — sędzia Sądu Rejonowego w Elblągu
  • Eliza Feliniak — sędzia Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia
  • Aneta Felka-Duszczak — sędzia Sądu Rejonowego w Świebodzinie
  • Irena Flotyńska — sędzia Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto
  • Ewa Grudzień — sędzia Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie, delegowana do Sądu Okręgowego w Lublinie
  • Łucja Gruszczyńska — sędzia Sądu Rejonowego w Rybniku, delegowana do Sądu Okręgowego w Rybniku
  • Gabriela Jarawka — sędzia Sądu Rejonowego w Jastrzębiu-Zdroju
  • Ewa Karp-Siekludzka — sędzia Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza
  • Katarzyna Karwowska — sędzia Sądu Rejonowego w Toruniu
  • Marcelina Kasprowicz — sędzia Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie delegowana do Sądu Okręgowego w Lublinie
  • Marcin Kląskała — sędzia Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia
  • Radosław Kopeć — sędzia Sądu Rejonowego w Piasecznie
  • Anna Kowalczyk — sędzia Sądu Rejonowego w Oławie
  • Barbara Kowalczyk — sędzia Sądu Rejonowego w Grójcu
  • Agnieszka Łężna — Sędzia Sądu Rejonowego dla Wrocławia–Krzyków, delegowana do Sądu Okręgowego we Wrocławiu
  • Agnieszka Mękal — sędzia Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia, delegowana do Sądu Okręgowego we Wrocławiu
  • Radosław Molenda — sędzia Sądu Rejonowego w Bielsku-Białej, delegowany do Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej
  • Agata Piecuch-Plewa — sędzia Sądu Rejonowego dla Wrocławia–Krzyków
  • Cezary Podsiadlik — sędzia Sądu Rejonowego w Żorach
  • Joanna Pol-Kulig — sędzia Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia
  • Tomasz Poprawa — sędzia Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej, delegowany do Sądu Okręgowego we Wrocławiu
  • Joanna Rawska-Szklarz — sędzia Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum, delegowana do Sądu Okręgowego w Szczecinie
  • Dariusz Rogala — sędzia Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia
  • Magdalena Rzeszutek-Jaworska — sędzia Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków
  • Anna Słysz-Marcinów — sędzia Sądu Rejonowego w Sosnowcu
  • Aleksandra Sobczak-Michalak — sędzia Sądu Rejonowego w Lęborku
  • Marzena Stochel-Miryńska — sędzia Sądu Rejonowego dla Krakowa-Nowej Huty
  • Katarzyna Szafrańska — sędzia Sądu Rejonowego dla Wrocławia Krzyków, delegowana do Sądu Okręgowego we Wrocławiu
  • Agnieszka Świderska — sędzia Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków
  • Katarzyna Tarkowska-Miksza — sędzia Sądu Rejonowego w Opolu Lubelskim
  • Aneta Tomasik-Żukowska — sędzia Sądu Rejonowego dla Krakowa-Nowej Huty
  • Magdalena Zdrzałka-Szymańska — sędzia Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków.