ESG zmienia rzeczywistość polskich firm. W grze benefity pozapłacowe

Coraz więcej firm rozumie, że w dzisiejszym biznesie odpowiedzialność społeczna przestała być pustym hasłem, a wymogi ESG odgrywają kluczową rolę w budowaniu przewagi konkurencyjnej, utrzymaniu zaufania kontrahentów oraz lojalności pracowników. Jednak droga od świadomości do wdrożenia nie jest prosta. Problemem bywa nie tylko dostęp do wiedzy, ale także ograniczone zasoby finansowe czy kadrowe. Tymczasem dobry program benefitów może stać się realnym „łącznikiem” między deklarowanymi wartościami a codziennymi decyzjami firmy.

- Dobrze dobrane benefity naprawdę zmieniają życie ludzi – poprawiają zdrowie, dają czas na odpoczynek oraz wspierają rozwój. A gdy są oparte na badaniu potrzeb, działają lepiej i przynoszą wymierny efekt: wyższą satysfakcję, mniejszą rotację, bardziej zaangażowany zespół. Potwierdzają to nasze raporty, a także inne badania rynkowe i naukowe, które pokazują, że inwestycja w zdrowie oraz dobrostan pracowników przekłada się na mniejszą absencję i wyższą efektywność – zaznacza Joanna Skoczeń, prezes VanityStyle – firmy działającej w obszarze benefitów.

ESG – moda czy konieczność?

Sektor MSP, to według danych GUS oraz Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, potężna część krajowej gospodarki. Tworzy ją ponad 2,3 miliona firm i blisko 7 milionów miejsc pracy. Wyniki najnowszych badań przeprowadzonych w drugim kwartale 2025 r. przez Instytut Keralla Research na zlecenie VanityStyle sugerują, że temat ESG przestał być domeną wyłącznie międzynarodowych korporacji. Wśród ankietowanych 24 proc. deklaruje świetną znajomość pojęcia ESG, 34 proc. raczej dobrze orientuje się w jego znaczeniu, a 42 proc. przyznaje, że nie potrafi go prawidłowo rozwinąć. Najsłabiej radzą sobie mikroprzedsiębiorcy oraz firmy handlowe i usługowe, co pokazuje, że świadomość w tym obszarze wciąż wymaga wzmocnienia. Choć 48 proc. firm deklaruje zapewnienie uczciwych warunków pracy, 41 proc. prowadzi politykę równych szans, a 38 proc. wspiera inicjatywy lokalne, w przeliczeniu na liczbę przedsiębiorstw okazuje się, że blisko 1,2 mln w ogóle nie uwzględnia tych działań w swojej strategii. Zdaniem Joanny Skoczeń, duża część sektora MŚP nadal funkcjonuje poza zorganizowanym podejściem do ESG nie z braku woli, lecz często ze względu na ograniczone zasoby oraz brak świadomości korzyści płynących z odpowiedzialnej zmiany.

Benefity pozapłacowe – istotne narzędzie społecznego „S” w ESG

Z drugiej strony, jak wynika zraportu badania Skaner Sektora MSP 4Q2024 „Benefity w firmach MŚP”, ponad 35 proc. firm potwierdza, że największym wyzwaniem jest obecnie rosnąca inflacja oraz związane z nią coraz wyższe oczekiwania płacowe. Co czwarty przedsiębiorca boryka się z także z większymi kosztami operacyjnymi. Do istotnych problemów firmy MŚP zaliczają również rotację pracowników, wysoki poziom stresu wśród pracowników oraz spadek motywacji i zaangażowania zespołu. W rozwiązaniu tych problemów mogą pomóc benefity pozapłacowe. To one budują zaangażowanie pracowników, są też stosunkowo łatwe do wdrożenia nawet przy ograniczonych budżetach.

Dlatego, jak wynika z badania w grupie firm, które już są w trakcie wdrażania standardów ESG, ponad 62 proc. skupia się na działaniach w obszarze społecznym. Wśród najpopularniejszych benefitów pozapłacowych, na które decydują się mikro, małe i średni pracodawcy są ubezpieczenie na życie (38,4 proc.), wyjścia integracyjne (31,5 proc.), prywatna opieka medyczna (27,1 proc.), karty sportowe oraz dofinansowanie posiłków, każda z tych opcji oscyluje wokół 26 proc.

Jak wynika z badania, benefity nie tylko pomagają przeciwdziałać rotacji i zmniejszyć absencję oraz liczbę L4, obniżyć poziom stresu i zwiększyć motywację zespołu, ale budują również pozytywny wizerunek pracodawcy stając się sensowną alternatywą dla podwyżek płacowych, na które nie każda firma może sobie pozwolić. Dla mikroprzedsiębiorstw liczy się większe zaangażowanie, natomiast dla średnich firm benefitowe rozwiązania to narzędzie do zarządzania wizerunkiem oraz przewagą konkurencyjną.

Wprowadzaniu benefitów w firmach towarzyszy jednak pragmatyczna kalkulacja: 48,6 proc. przedsiębiorców bierze pod uwagę budżet i koszty usług, kolejne 48,2 proc. analizuje potrzeby oraz preferencje pracowników. Przejrzystość oferty, referencje i aktualne trendy rynkowe również mają znaczenie, co zwłaszcza wśród większych podmiotów przekłada się na częstsze korzystanie z rozwiązań rekomendowanych przez inne firmy.

Firmowy „case study” autentycznego wdrażania ESG

VanityStyle stawia na dostosowanie rozwiązań ESG do wymogów legislacyjnych oraz, co ważne, do specyfiki firmy oraz rynku, na którym dany podmiot funkcjonuje. W praktyce oznacza to, że ESG w VanityStyle to strategia wdrażana „od podszewki”, angażująca także pracowników.

Spółka koncentruje się przede wszystkim na aspekcie społecznym, gdyż jej wpływ w tym obszarze jest największy. Przykładem działań jest WellProfit Index, autorskie narzędzie mierzące dobrostan zespołu, stworzone wraz z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

W badaniu spółka analizuje zweryfikowane naukowo wskaźniki dobrostanu, ale także 25 obszarów zawodowych oraz 10 kluczowych obszarów pozazawodowych, które mogą mieć wpływ na samopoczucie ludzi. Dzięki temu VanityStyle nie tylko wie, jak jej pracownicy się czują, ale także dlaczego i które czynniki w największym stopniu realnie wpływają na ich dobrostan. Wyniki służą managerom i HR jako mapa działań, pomagając tworzyć bezpieczne i angażujące środowisko pracy, co przekłada się na jakość produktów i satysfakcję klientów.

Kolejnym przykładem kampania #ToTeżESG, realizowana przez VanityStyle, która ma na celu pokazanie, że ESG nie jest abstrakcją, lecz dotyczy codziennych wyborów każdego człowieka. Firma uświadamia, że nawet drobne decyzje, takie jak kupowanie lokalnych i sezonowych produktów, dbanie o jakość powietrza, czy świadome korzystanie z zasobów – wpływają zarówno na środowisko, jak i zdrowie oraz dobrostan ludzi. Pierwszy etap kampanii koncentrował się na środowisku i śladzie węglowym, wskazując, jak codzienne działania konsumentów, pracowników i mieszkańców przekładają się na realny wpływ na klimat i zasoby.

Ważnym elementem strategii firmy jest również szeroko zakrojona edukacja – VanityStyle prowadzi szkolenia, webinary, oferuje e-booki i artykuły eksperckie zarówno dla swoich pracowników, jak i klientów oraz użytkowników produktów. Od 2023 r. oferuje szkołom podstawowym bezpłatny program edukacyjny Akademia Dobrej Energii Junior, który został przygotowany wspólnie z Uniwersytetem SWPS. Dzięki Akademii najmłodsi poszerzają swoją wiedzę i rozwijają dobre nawyki w obszarze zdrowia fizycznego, psychicznego i budowania kontaktów społecznych.

Co istotne, program zawiera gotowe scenariusze dla nauczycieli i materiały dla rodziców, a jego skuteczność potwierdzają badania. Ważnym elementem Akademii jest regularna ocena efektywności programu, która odbywa się na podstawie analizy wiedzy dzieci przed i po programie, oraz na podstawie ankiet ewaluacyjnych otrzymanych od nauczycieli. VanityStyle stale rozwija i udoskonala Akademię, tak aby realnie odpowiadała na potrzeby dzieci, zmieniającego się programu nauczania oraz nauczycieli i szkół, co czyni ją unikalnym, kompleksowym i wartościowym narzędziem edukacyjnym na rynku.

- W łańcuchu wartości jesteśmy tym miejscem, w którym strategia HR naszych klientów i ich działania w obszarze dbania o pracowników spotykają się z codziennym życiem ludzi. To my dostarczamy impuls, by zamiast kolejnej godziny przed ekranem wybrać basen, spacer czy wieczór w teatrze. Dzięki kartom sportowym, voucherom i edukacji w szkołach pomagamy budować zdrowe nawyki, które przenoszą się na kolejne pokolenia. Efekt jest wymierny – mniej zwolnień, więcej energii i lepsza jakość pracy. A każdy młody człowiek, który dzięki temu wybierze ruch, to także kiedyś przyszły pracownik, który wejdzie w dorosłe życie zdrowszy i bardziej świadomy - mówi Joanna Skoczeń.

Wyzwania MŚP – potrzeba wsparcia i wiarygodnych dostawców benefitów

Choć aż 92 proc. firm przyznaje, że oferuje obecnie benefity pozapłacowe, wciąż nie brakuje wyzwań, zwłaszcza w warunkach wysokiej inflacji oraz presji płacowej. Największe potrzeby dotyczą pomocy we wdrożeniu benefitów w firmie (23,3 proc.), edukacji w zakresie znaczenia i wartości benefitów (22,9 proc.) oraz wsparcia w komunikacji z zespołem (21 proc.). Co istotne, niemal 10 proc. przedsiębiorstw oczekuje dziś kompleksowego wsparcia obejmującego wszystkie te aspekty.

Źródłem wiedzy o benefitach są dla firm przede wszystkim internet i dostępne raporty (łącznie ponad 80 proc.), ważne pozostają też rekomendacje, kontakty branżowe oraz doświadczenia pracowników. Firmy oczekują od dostawców, że nie tylko podadzą katalog usług, ale także pomogą przejść przez proces wdrożenia, wesprą komunikację z zespołem oraz zapewnią materiały edukacyjne dostosowane do specyfiki polskiego rynku i różnych branż.

Wyniki tegorocznego badania Instytutu Keralla Research pokazują rosnącą dojrzałość polskiego sektora MSP w podejściu do ESG. Benefity pozapłacowe jako najbardziej naturalne i najłatwiej mierzalne narzędzie społecznego „S”, mają szansę napędzić prawdziwą zmianę – nie tylko w relacjach zespołowych, ale i w postrzeganiu rynkowym. Przykłady takich firm jak VanityStyle udowadniają, że odpowiedzialna transformacja nie wymaga wielkich budżetów, ale autentycznego zaangażowania i gotowości do zmiany, co w warunkach coraz większych oczekiwań regulatorów i klientów jest nie do przecenienia.