Jedna ze spółek z ograniczoną odpowiedzialnością wystąpiła do ZUS z wnioskiem o wydanie interpretacji w sprawie powtarzających się świadczeń niepieniężnych w rozumieniu art. 176 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 18; dalej: k.s.h.). Spółka przedstawiła zakres tych świadczeń i zwróciła się o potwierdzenie, że nie stanowią one tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Powtarzające się świadczenia na rzecz spółki

Płatnik poinformował we wniosku, że w umowie spółki wybrani wspólnicy zostaną zobowiązani do wykonywania odpłatnych i powtarzalnych świadczeń niepieniężnych na rzecz spółki. Wspólnicy mają zostać zobowiązani m.in. do:

• prowadzenia grupowych ćwiczeń fitness w wymiarze 10-12 zajęć tygodniowo po 60 minut, zgodnie z grafikiem;

• przeprowadzenia treningów personalnych w wymiarze 5-15 jednostek tygodniowo w godzinach uzgadnianych z klientami;

• zastępowania recepcjonistów w wymiarze 2-3 razy w miesiącu, każdorazowo do 4 godzin.

Czynności mają być wykonywane przez wspólnika osobiście, bez podporządkowania kierowniczego i nadzoru płatnika. W opinii płatnika wynagrodzenie wykonywane za tego typu świadczenia będzie stanowić przychód z „innych źródeł" na zasadach określonych w art. 10 ust. 9 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 163).

Sposób na ominięcie obowiązku płacenia składek ZUS

Zdaniem płatnika tego typu świadczenia można zakwalifikować do tych określonych w art. 176 k.s.h. Zgodnie z par. 1 jeżeli wspólnik ma być zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych, w umowie spółki należy oznaczyć ich rodzaj i zakres. Celem tej regulacji jest umożliwienie spółce korzystania ze świadczeń wspólnika w sposób systematyczny, ale nie w ramach stosunku pracy ani umowy cywilnoprawnej. Wykonywanie takich świadczeń nie jest tytułem do ubezpieczeń społecznych, co spowodowało, że niektórzy płatnicy próbują ominąć w ten sposób przepisy składkowe. Osoby, które w rzeczywistości wykonują umowy cywilnoprawne (a czasami nawet umowę o pracę), stają się pozornymi wspólnikami spółki i rzekomo wykonują na jej rzecz świadczenia niepieniężne.

ZUS konsekwentnie uznaje takie „świadczenia niepieniężne” za wykonywanie umowy o świadczenie usług i stwierdza obowiązek ubezpieczeniowy oraz składkowy. Także w orzecznictwie podkreśla się, że obowiązki wspólnika określane w umowie zawartej na podstawie art. 176 k.s.h. muszą być obowiązkami korporacyjnymi i w żadnym razie nie mogą być traktowane zamiennie względem obowiązków odpowiadających zatrudnieniu, a więc wykonywaniu w spółce zajęć stałych (tak NSA w wyroku z 12 czerwca 2025 r., II GSK 2412/24).

Umowa o świadczenie usług, a nie powtarzające się świadczenia

W opisywanym przypadku ZUS uznał w interpretacji z 28 listopada 2025 r. (znak DI/200 000/43/1194/2025), że świadczenia te nie mogą być zakwalifikowane jako te określone w art. 176 k.s.h. Zakład stwierdził, że opisane we wniosku o interpretację czynności wspólnika stanowią obowiązki charakterystyczne dla umowy o świadczenie usług, a więc umowy opisanej w art. 750 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 107). Do umowy tej stosuje się przepisy o umowie zlecenia, co oznacza, że są objęte tytułem do ubezpieczeń społecznych określonym w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 350).

Zakład stwierdził, że jednym z argumentów za uznaniem danych czynności za świadczenie usług jest użycie w umowie spółki określeń wskazujących na stałe i ciągłe ich realizowanie, np. „co najmniej raz w tygodniu", „co najmniej raz w miesiącu", „przez X godzin miesięcznie".