Czy odsetki od nieterminowo opłaconych składek ZUS można ująć w paragrafie 443

W orzecznictwie podkreśla się, że odsetki za zwłokę mają charakter akcesoryjny względem należności głównej. Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w wyroku z 17 września 2020 r. (sygn. akt III AUa 745/18) wskazał, że odsetki za zwłokę powstają z mocy prawa w przypadku nieuiszczenia należności w terminie i nie mogą istnieć bez zaległej należności składkowej. Decyzja organu rentowego stwierdzająca ich istnienie ma charakter deklaratoryjny. Obowiązek zapłaty odsetek dotyczy zarówno płatników o statusie prywatnoprawnym, jak i publicznoprawnym, w tym jednostek sektora finansów publicznych.

Z punktu widzenia ewidencji wydatków kluczowe znaczenie ma rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. Załącznik nr 4 do tego rozporządzenia wskazuje odrębne paragrafy klasyfikacyjne dla składek oraz dla odsetek. Paragraf 443 „Różne opłaty i składki” obejmuje m.in. składki ubezpieczeniowe oraz inne opłaty o charakterze składkowym, takie jak składki na rzecz stowarzyszeń czy ubezpieczenia rzeczowe. Nie obejmuje on jednak odsetek za zwłokę. Również paragraf 457 „Odsetki od nieterminowych wpłat z tytułu pozostałych podatków i opłat” nie będzie miał w analizowanym przypadku zastosowania, ponieważ dotyczy innego rodzaju należności publicznoprawnych.

Właściwym paragrafem do ujmowania odsetek od nieterminowo opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne jest paragraf 458 „Pozostałe odsetki”.

Takie stanowisko potwierdziła Regionalna Izba Obrachunkowa w Bydgoszczy w wystąpieniu pokontrolnym z 10 czerwca 2024 r. (znak RIO-KF-4104-12/2024). RIO stwierdziła nieprawidłowość polegającą na ujęciu odsetek od nieterminowo odprowadzonych składek w paragrafie 443 zamiast w paragrafie 458, oraz nakazała jednostce prawidłowe stosowanie klasyfikacji budżetowej.