Odpowiedź: Nie. Wydatki z tytułu odsetek od nieterminowo opłaconych składek ZUS należy ujmować w paragrafie 458 „Pozostałe odsetki”, a nie w paragrafie 443.

Uzasadnienie: Zgodnie z art. 23 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych od nieopłaconych w terminie składek należne są odsetki za zwłokę, obliczane na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, z wyłączeniem art. 56a. Odsetki te powstają z mocy prawa, niezależnie od woli płatnika i organu rentowego. Orzecznictwo potwierdza, że odsetki mają charakter akcesoryjny wobec należności głównej, co oznacza, że mogą powstać tylko w związku z istniejącą należnością składkową. Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w wyroku z 17 września 2020 r. (sygn. akt III AUa 745/18) wskazał, że „odsetki za zwłokę powstają z mocy prawa, a decyzja organu rentowego ma charakter deklaratoryjny”.

Z punktu widzenia klasyfikacji budżetowej podstawę stanowi rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. I tak, paragraf 443 „Różne opłaty i składki” obejmuje m.in. opłaty za ubezpieczenia rzeczowe, składki na rzecz stowarzyszeń krajowych, składki z tytułu ubezpieczenia praktykantów, ubezpieczenia samochodów i inne płatności o charakterze nieodsetkowym. Nie obejmuje natomiast odsetek od nieterminowych wpłat.

Nieprawidłowe byłoby też zastosowanie paragrafu 457 „Odsetki od nieterminowych wpłat z tytułu pozostałych podatków i opłat”, ponieważ dotyczy on wyłącznie odsetek od zobowiązań podatkowych i opłat lokalnych.

Właściwym paragrafem klasyfikacji dla tego typu wydatku jest paragraf 458 „Pozostałe odsetki”, obejmujący odsetki, które nie mieszczą się w innych kategoriach klasyfikacyjnych.

Stanowisko to potwierdza Regionalna Izba Obrachunkowa w Bydgoszczy w wystąpieniu pokontrolnym z 10 czerwca 2024 r. (znak: RIO-KF-4104-12/2024). W protokole kontroli wskazała nieprawidłowość polegającą na zaklasyfikowaniu odsetek od nieterminowo opłaconych składek w paragrafie 4430 zamiast w paragrafie 4580. W ramach wniosków pokontrolnych RIO zaleciła prawidłowe ujmowanie tych wydatków zgodnie z zasadami klasyfikacji budżetowej.

Podsumowując – odsetki od nieterminowo opłaconych składek ZUS nie mają charakteru „składki” w rozumieniu paragrafu 443, lecz są należnością uboczną (odsetkową). Dlatego należy je klasyfikować w paragrafie 458 „Pozostałe odsetki”. ©℗