Asystenci prokuratorów walczą o odrębny status zawodowy

Członkowie zespołu do spraw asystentów, tworzonego przez osoby z każdego stopnia prokuratur i z każdego regionu Polski, zamierzają wziąć sprawy w swoje ręce i zadbać o interesy przedstawicieli tej grupy zawodowej. Czego konkretnie oczekują? Przede wszystkim chcą być postrzegani przez osoby decyzyjne jako odrębna od stanowisk urzędniczych grupa zawodowa. Jak podkreślają, asystenci – inaczej niż urzędnicy – mają zgodnie z ustawą Prawo o prokuraturze możliwość ubiegania się o mianowanie asesorem prokuratury, a ostatecznie – mogą starać się o stanowisko prokuratora.

- Nasza grupa zawodowa obecnie liczy około 1,5 tys. osób. Urzędników jest 8 tys. Pracujemy na wszystkich szczeblach powszechnych jednostek prokuratury oraz w Prokuraturze Krajowej od niedawna również w Prokuraturze Europejskiej – mówi członek zespołu ds. asystentów, który pragnie pozostać anonimowy.

Awans na starszego asystenta – postulaty zmian

Problemem, na który uwagę zwracają asystenci jest też brak automatycznego awansu na starszego asystenta prokuratora po osiągnięciu stażu zawodowego 10 lat. Członkowie zespołu chcą, żeby w nowej ustawie staż ten został obniżony. Dodatkowo awans miałby się obywać automatycznie, a wraz z nim powinny iść zabezpieczone uprzednio środki na wynagrodzenia. Jak podkreślają, obecnie tak nie jest.

Asystenci prokuratorów domagają się wyższych pensji

Według członków zespołu najważniejszym problemem asystentów prokuratorów zdaje się być jednak wynagrodzenie - nieadekwatne do zajmowanego stanowiska i roli, jaką pełnią w prokuraturze. Pensja netto na poziomie jednej czwartej wynagrodzenia początkującego prokuratora nie jest – ich zdaniem – adekwatna.

- Asystenci prokuratorów odgrywają kluczową rolę w postępowaniu przygotowawczym. Od nich w dużej mierze zależy, jak szybko się one toczą. Do obowiązków asystentów należy przygotowanie projektów postanowień, aktów oskarżenia oraz dokonanie pierwszych analiz materiału zgromadzonego w sprawach. W przeciwieństwie do asystentów sędziego możemy z upoważnienia prokuratora wykonywać wiele czynności procesowych samodzielnie, np. przesłuchiwać świadków, dokonywać oględzin, etc. O tym rzadko się mówi w mediach – informuje anonimowy rozmówca.

Zwraca uwagę przy tym, że jeszcze do niedawna między poszczególnymi okręgami i regionami istniały duże nierówności płacowe. Prokuratura Krajowa podjęła kroki w celu ich usunięcia. Zamiast polepszyć sytuację asystentów, doprowadziły do istotnego spłaszczenia wynagrodzeń.

- Najniższa wysokość wynagrodzenia w prokuraturze to 6 tys. brutto, a najniższe wynagrodzenie asystenta prokuratora to 6,5 tys. zł. Przez wiele lat wynagrodzenie asystentów prokuratora i asystentów sędziów było na tożsamym poziomie. W ostatnim roku doszło jednak do znacznego pogorszenia asystentów prokuratorów – przyznaje członek zespołu.

Masowe odejścia z pracy z powodu niskich wynagrodzeń

Jak podkreśla zespół, różnica w wynagrodzeniach asystentów w prokuraturze i tych w sądownictwie wynosi ponad 1 tys. zł brutto. I to bez uwzględnienia dodatków do pensji i nagród, na które – zdaniem członków zespołu – jakoś znajdują się środki na wypłatę ich zatrudnionym w sądach.

- Nowi asystenci w sądach zarabiają zatem co najmniej 7500 zł brutto. W kolejnym roku budżetowym będzie to już w granicach 8500-9000 zł brutto. Coraz więcej asystentów prokuratora na skutek tych nierówności odchodzi z pracy i przechodzi do sądownictwa lub decyduje się na dalszą karierę w wolnym zawodzie prawniczym - wielu z nas ma zdane egzaminy adwokackie oraz radcowskie – uważa członek grupy.

Tym bardziej dziwi to, że nie ma środków na podwyżki dla asystentów w tym roku. Brakuje również na wyrównanie pensji we wskazanym zakresie. Niepewne są również wyższe wynagrodzenia w przyszłym roku. Jakie pensje byłyby według nich adekwatne do zajmowanego stanowiska?

- W przypadku wprowadzenia mnożnika wynagrodzeń w ramach całej prokuratury postulujemy, by wynagrodzenia asystentów oscylowały w przedziale 55-60 proc. wynagrodzenia prokuratorskiego. Taki poziom wynagrodzeń pozwoli zatrzymać doświadczonych asystentów, a dodatkowo sprawi, że zawód asystenta będzie atrakcyjny. Aktualna sytuacja sprawia, że wiele konkursów na wolne etaty asystenckie pozostaje nierozstrzygnięta – informuje członek zespołu.