Subskrybuj nas na Youtube
Senat wniósł w czwartek kilkadziesiąt poprawek do ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom. Senatorowie m.in. skreślili przepis dotyczący podwyższenia kar za łamanie prawa przy zatrudnianiu Polaków. O tym, czy będzie to trwała zmiana, zadecydują posłowie.
Za ustawą o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom z poprawkami głosowało 56 senatorów, 29 przeciw było, nikt się nie wstrzymał. Senat wniósł do ustawy kilkadziesiąt poprawek, głównie redakcyjnych i doprecyzowujących. Ponadto senatorowie opowiedzieli się za skreśleniem przepisu dotyczącego zmian w Kodeksie pracy, który zakłada podniesienie sankcji za wykroczenia przeciwko prawom polskiego pracownika.
Przepis zanegowany przez senackich prawników
Senackie biuro legislacyjne sygnalizowało, że wprowadzenie zmian w Kodeksie pracy do ustawy w sprawie zatrudniana cudzoziemców budzi wątpliwości konstytucyjne. Przepis ten został wprowadzony do ustawy przez Sejm. Posłanka Katarzyna Ueberhan (Lewica) tłumaczyła wówczas, że bez tej zmiany kary za łamanie prawa przy zatrudnianiu Polaków byłyby niższe niż w przypadku cudzoziemców. Obecnie Kodeks pracy mówi w tym przypadku o sankcjach w wysokości od 1 do 30 tys. zł. Tymczasem według nowej ustawy złamanie przepisów za zatrudnianie cudzoziemców zagrożone jest karą grzywny w wysokości od 3 do 50 tys. zł.
Na co zgodził się Senat
Senat poparł też rozwiązanie, by agencje pracy tymczasowej mogły zatrudniać cudzoziemców także na podstawie umów cywilnoprawnych, a nie tylko na umowę o pracę. Poparcie Senatu uzyskała też poprawka, która zakłada obowiązek dołączenia do wniosku o wydanie zezwolenia na pracę informacji dotyczącej karalności tego cudzoziemca.
Ustawa wróci teraz do Sejmu, który zdecyduje, czy ostatecznie przyjąć poprawki Senatu.
Cel ustawy o cudzoziemcach
Ustawa przygotowana przez MRPiPS ma ograniczyć nadużycia, usprawnić procedury, zmniejszyć zaległości załatwiania spraw przez urzędy oraz zapewnić pełną elektronizację postępowań. To też jeden z kamieni milowych przewidzianych w KPO. Nowe przepisy mają zwiększyć rolę publicznych służb zatrudnienia (PSZ) w procesie wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców.
Wprowadzono m.in. możliwość określenia przez starostę listy zawodów i rodzajów pracy, w których nie będą wydawane zezwolenia na pracę cudzoziemcom zamierzającym podjąć pracę na terenie danego powiatu. Przewidziano, że obowiązek sporządzenia takiej listy powstanie w razie znacznego pogorszenia się sytuacji na lokalnych rynkach pracy, po uzyskaniu pozytywnej opinii powiatowej rady rynku pracy.
Ustawa przewiduje zniesienie procedury tzw. testu rynku pracy. Obecnie jego celem jest sprawdzanie, czy na miejsce pracy, które ma zająć cudzoziemiec, można zatrudnić osobę bezrobotną zarejestrowaną w urzędzie pracy. Według resortu pracy ta procedura jest nieefektywna, dlatego nowe przepisy zakładają, że to powiat zdecyduje, w jakich zawodach i branżach ograniczyć możliwość powierzania pracy cudzoziemcom i w jakim okresie.
Ponadto w powiatowych urzędach pracy utworzone zostaną punkty dla cudzoziemców. Projekt zakłada też wprowadzenie obligatoryjnych przesłanek odmowy udzielenia zezwolenia na pracę, gdy przedsiębiorstwo pracodawcy zostało założone lub działa głównie w celu ułatwiania wjazdu obywatelom państw trzecich. Wojewoda odmówi wydania zezwolenia na pracę cudzoziemca, gdy spółka nie prowadzi faktycznie żadnej działalności gospodarczej, a uzyskuje przychody wyłącznie z odpłatnego ułatwiania cudzoziemcom uzyskania dokumentów legalizujących ich pobyt i pracę w Polsce i strefie Schengen.
Będzie elektronizacja procedury
Wprowadzona zostanie też pełna elektronizacja dotycząca procedury wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców, począwszy od złożenia wniosku aż po odbiór decyzji w tych sprawach.
Według danych GUS na koniec września 2024 r. pracę w Polsce wykonywało 1 mln 52,7 tys. cudzoziemców. Ich udział w ogólnej liczbie pracujących wyniósł 6,8 proc. Obcokrajowcy wykonujący pracę pochodzili z ponad 150 państw.
Najliczniejszą grupą obcokrajowców wykonujących pracę w Polsce są obywatele Ukrainy ‒ 707,9 tys. osób. Ich udział w ogólnej liczbie cudzoziemców wykonujących pracę na koniec września 2024 r. wyniósł 67,2 proc.