Według danych ZUS ok. 850 tys. łączy emeryturę z pracą zawodową. O ile ZUS nie pobiera składek na ubezpieczenia społeczne od niepracujących emerytów, o tyle ci aktywni zawodowo są zobowiązani do odprowadzania składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz wypadkowe. Ubezpieczenie chorobowe jest dla nich dobrowolne.
Składka rentowa nie powiększa emerytury pracującego seniora
Składki emerytalne pobierane od pracujących emerytów są dopisywane do ich indywidualnych kont emerytalnych, a więc są brane pod uwagę przy ponownym ustaleniu wysokości emerytury. Oznacza to, że powiększają ich świadczenia. Inaczej jest ze składkami rentowymi. Te gromadzone są w funduszu rentowym, który jest częścią Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a jego głównym celem jest finansowanie rent z tytułu niezdolności do pracy.
Renty te przysługują osobom, które nie mają ustalonego prawa do emerytury, dlatego w ocenie wielu emerytów jest krzywdzące, że dorabiający seniorzy muszą dokładać się do funduszu, z którego sami nie korzystają. - Emeryci, od których są pobierane składki rentowe nie uzyskują z tego tytułu żadnych dodatkowych uprawnień, ani nie dostają żadnego dodatkowego świadczenia. Płacą składki, nie otrzymując nic w zamian – teraz ani w przyszłości. Sytuacja taka jest co do zasady niekonstytucyjna i krzywdząca, na co zwracają uwagę liczni emeryci kierując do naszego stowarzyszenia skargi – podkreśla dr Elżbieta Ostrowska, prezeska Polskiego Związku Emerytów i Rencistów.
Jej zdaniem prostym rozwiązaniem tej sytuacji byłoby wprowadzenie przepisu, zgodnie z którym składka rentowa odprowadzana od wynagrodzeń pracujących emerytów byłaby dopisywana do ich indywidualnych kont emerytalnych. Z taką inicjatywą Polski Związek Emerytów i Rencistów zwrócił się do ministerstw: finansów oraz rodziny, pracy i polityki społecznej. Poznaliśmy stanowisko MRPiPS w tej sprawie.
MRPiPS: emeryci pracujący na etacie muszą płacić składkę rentową jak wszyscy pracownicy
W odpowiedzi udzielonej DGP, wydział prasowy resortu rodziny podkreśla, że zgodnie z art. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350 z późn. zm.), obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są m.in. pracownikami i zleceniobiorcami. Ustawa stoi przy tym (art. 2a) na gruncie równego traktowania wszystkich ubezpieczonych w zakresie warunków objęcia systemem ubezpieczeń społecznych i obowiązku opłacania składek.
- Realizując zasadę równości wszystkich ubezpieczonych, przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie wyłączają z obowiązku ubezpieczeń i opłacania składek osób zatrudnionych, które mają już uprawnienia z tytułu osiągniętego wieku emerytalnego albo ustalony decyzją ZUS status emeryta – czytamy w odpowiedzi udzielonej DGP.
Resort rodziny podkreśla także, że ocena konstytucyjności poszczególnych przepisów ustawowych należy wyłącznie do zakresu kompetencji Trybunału Konstytucyjnego. - Kwestia ustawowych obowiązków składkowych pracujących emerytów i rencistów była przedmiotem oceny Trybunału Konstytucyjnego, który wielokrotnie wyjaśniał, że istnienie tego obowiązku nie narusza zasad określonych w Konstytucji. W ocenie Trybunału Konstytucyjnego (np. wyrok z 4 grudnia 2000 r. K 9/2000) obowiązkowe ubezpieczenie emerytów i rencistów kontynuujących określoną aktywność zawodową (zarobkową), usprawiedliwia także konieczność realizacji konstytucyjnego prawa do zabezpieczenia społecznego – czytamy w odpowiedzi udzielonej DGP.
Rozwiązanie zwalniające ubezpieczonych i płatników składek (pracodawców) z obowiązku opłacania składek za zatrudnionych emerytów lub rencistów naruszałoby zasady sprawiedliwości społecznej, w tym także naruszałoby równe warunki konkurencji rynkowej. Obowiązkowe ubezpieczenie osób, które osiągnęły lub nawet przekroczyły ustawowy wiek emerytalny, kontynuujących określoną aktywność zarobkową – jest zatem niezwykle istotne również ze względu na konieczność równego traktowania wszystkich zatrudnionych i ubezpieczonych oraz ze względu na systemową konieczność uczestniczenia wszystkich ubezpieczonych (poprzez opłacanie składek) w tworzeniu środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z którego wypłacane są na bieżąco emerytury, renty i zasiłki dla wszystkich świadczeniobiorców ZUS – podkreśla wydział prasowy MRPiPS. I wylicza, że z funduszu rentowego są finansowane – oprócz samych rent z tytułu niezdolności do pracy - także m.in. renty rodzinne przysługujące uprawnionym członkom rodziny w razie śmierci emeryta lub rencisty, dodatek pielęgnacyjny przysługujący emerytowi lub renciście całkowicie niezdolnemu do pracy i samodzielnej egzystencji oraz wszystkim emerytom po ukończeniu 75 lat, zasiłek pogrzebowy przysługujący, zarówno w razie śmierci ubezpieczonego jak i emeryta i rencisty lub członka jego rodziny.