Kto może korzystać ze świadczeń z ZFŚS?

Zgodnie z art. 2 ust. 5 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, do grona osób uprawnionych do korzystania ze świadczeń należą:

  • pracownicy jednostki,
  • ich rodziny,
  • emeryci i renciści – byli pracownicy oraz ich rodziny,
  • inne osoby, jeżeli przewiduje to regulamin ZFŚS.

Oznacza to, że każdy z małżonków zatrudniony w tej samej jednostce budżetowej ma własne, odrębne prawo do ubiegania się o świadczenia z funduszu – niezależnie od uprawnień drugiej osoby.

Czy ustawa wskazuje, kto z małżonków otrzyma świadczenie z ZFŚS?

Nie. Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych nie odnosi się wprost do sytuacji, w której oboje małżonkowie są zatrudnieni u tego samego pracodawcy. Nie zawiera również przepisów, które ograniczałyby możliwość złożenia wniosku przez każdą z tych osób z osobna.

Szczegółowe zasady – takie jak sposób rozpatrywania wniosków w przypadku wspólnych dzieci lub podziału dopłat – mogą być jednak określone w regulaminie ZFŚS. Pracodawca ustala go w uzgodnieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi.

Co może przewidywać regulamin ZFŚS?

Regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych może zawierać szczegółowe zasady dotyczące świadczeń, w tym m.in. zapisy, że:

  • dopłata do wypoczynku dziecka przysługuje tylko jednemu z rodziców,
  • wysokość tej dopłaty może być wyższa niż standardowa,
  • świadczenie przysługuje na dziecko, a nie na rodzica,
  • wnioski są oceniane według dochodu na osobę w rodzinie – niezależnie od liczby osób uprawnionych.

To regulamin określa techniczny tryb przyznawania świadczeń i zasady organizacyjne, jednak nie może pozbawiać żadnego z pracowników prawa do ubiegania się o pomoc socjalną – jeśli wynika ono z przepisów ustawy.

Co decyduje o przyznaniu świadczenia?

O przyznaniu świadczenia z ZFŚS decyduje zawsze tzw. kryterium socjalne, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Oznacza ono, że świadczenia powinny być przyznawane:

  • z uwzględnieniem sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej,
  • a nie według zasady równego podziału ani automatycznie – bez analizy potrzeb.

Świadczenia z funduszu mają charakter uznaniowy – to pracodawca, na podstawie danych zawartych we wniosku, ocenia, czy pomoc przysługuje i w jakiej wysokości.

Oboje małżonkowie chcą otrzymać dopłatę z ZFŚS: praktyczna rada

Jeśli oboje małżonkowie planują ubiegać się o świadczenia z funduszu – np. dopłatę do wypoczynku dziecka – warto najpierw dokładnie zapoznać się z treścią regulaminu ZFŚS obowiązującego w jednostce. Niektóre regulaminy zawierają ograniczenia, np. wskazują, że o świadczenie może wnioskować tylko jeden z rodziców. Inne – nie wprowadzają takich zastrzeżeń. W razie wątpliwości najlepiej skonsultować się z działem kadr lub przedstawicielem komisji socjalnej. Pozwoli to uniknąć nieporozumień, odmowy wypłaty albo obowiązku zwrotu przyznanych środków.

Świadczenia z ZFŚS - podsumowanie

Każdy z małżonków zatrudniony w jednostce budżetowej ma odrębne prawo do ubiegania się o świadczenia z ZFŚS – niezależnie od sytuacji drugiego współmałżonka.

Ustawa nie wprowadza w tym zakresie ograniczeń, ale szczegółowe zasady mogą wynikać z regulaminu funduszu obowiązującego w danej jednostce.

O przyznaniu świadczenia – i jego wysokości – decyduje zawsze kryterium socjalne, a nie sam fakt bycia w związku małżeńskim.