Tak wynika z interpretacji oddziału ZUS w Lublinie z końca marca, udzielonej na wniosek przedsiębiorcy zamierzającego prowadzić szkołę taneczną. Chciał zaangażować na podstawie umów o współpracy baletnice do prowadzenia zajęć tanecznych oraz inną osobę do obsługiwania mediów społecznościowych szkoły i prowadzenia jej skrzynki e-mail. Wszystkie zatrudnione w ten sposób osoby działałyby w ramach tzw. działalności nieewidencjonowanej, z tytułu której wolno osiągać przychód nieprzekraczający 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, tj. w br. – 3499,50 zł. Niektóre pracowałyby jeszcze gdzie indziej na umowę o pracę za pensją co najmniej minimalnej, a niektóre na zlecenie, z którego jednak uzyskiwałyby płacę poniżej minimalnej. Sam zainteresowany uważał, że za takich pracobiorców nie musiałby odprowadzać żadnych składek.

ZUS się należy ze zlecenia

ZUS był innego zdania. Tłumaczył, że opisane umowy o współpracy kwalifikuje się do umów nienazwanych. Zaznaczył jednak, że „o prawidłowym określeniu rodzaju umowy cywilnoprawnej nie decyduje wyłącznie jej nazwa, ani formalne postanowienia. Zasadniczo oceniamy jej sposób wykonywania, a w szczególności realizowanie przez strony cech charakterystycznych dla danego stosunku prawnego”. Biorąc pod uwagę wskazane parametry, organ rentowy ocenił, że chodzi o umowy o współpracę z osobami świadczącymi usługi (prowadzenie zajęć tanecznych, mediów społecznych i skrzynki e-mail). A skoro tak, to w grę wchodzi umowa zleceniopodobna, objęta obowiązkowymi składkami emerytalnymi, rentową, wypadkowymi i zdrowotnymi oraz dobrowolną chorobową.

Można uniknąć składek

Jeśli jednak osoba realizująca zlecenie w zakresie działalności nierejestrowanej ma gdzieś umowę o pracę, z której zarabia co najmniej wynagrodzenie minimalne, wówczas zlecenie nie będzie podlegało składkom (art. 9 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych; t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 350). Sytuacja ulegnie diametralnej zmianie, jeśli tym dodatkowym zajęciem zostanie inna umowa zlecenia. Wówczas o obowiązku płacenia składek decyduje wysokość tzw. łącznej podstawy wymiaru składek. Zgodnie bowiem z art. 9 ust. 2c cytowanej ustawy zleceniobiorca, którego miesięczna podstawa składek emerytalnych i rentowej wyjdzie niższa od minimalnej pensji, podlega obowiązkowo tym ubezpieczeniom również z innych tytułów.

Interpretacja oddziału ZUS w Lublinie z 27 marca 2025 r. nr DI/200000/43/232/2025