Od udostępnionego podwładnemu za symboliczną kwotę mieszkania, stanowiącego własność zakładu pracy, nie płaci się składek. Wszystko się jednak zmienia, gdy pracodawca wynajmuje lokum od spółdzielni i użycza je zatrudnionemu nieodpłatnie. Wówczas wartość takiego świadczenia trzeba wliczyć pracownikowi do podstawy wymiaru składek

Tak wynika z jednej z najnowszych interpretacji oddziału ZUS w Lublinie z 24 lutego 2025 r. (DI/200000/43/73/2025). To dobry omen zarówno dla firm, które mogą oferować załodze optymalny benefit, ale również dla osób zatrudnionych, które mogą na tym zaoszczędzić. Cytowana interpretacja, o ile zostanie potwierdzona kolejnymi podobnymi, ułatwi życie działom kadr i płac, które będą wiedziały, jak prawidłowo naliczać składki.

Użyczenie własnego mieszkania pracownikowi

Chodzi o interpretację par. 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 728 ze zm.)

. Zgodnie z tym przepisem wolne od składek pozostają m.in. korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu za ceny niższe niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Spółka miała wątpliwości, czy z podanego zwolnienia może skorzystać pracownik, któremu udostępnia niemal bezpłatnie na mocy umowy użyczenia oraz postanowień regulaminu płac (za symboliczną odpłatnością 10 zł) mieszkanie będące jej własnością. ZUS stwierdził, że świadczenie w postaci użyczenia lokum na opisanych warunkach nie jest dla podwładnego podstawą wymiaru składek, a dokładnie nie wlicza się do niej „wartości różnicy pomiędzy ceną nabycia tej korzyści a ponoszoną przez pracownika odpłatnością”.

– Po raz pierwszy spotkałam się ze stanowiskiem organu rentowego, w którym ten przyznał, że świadczenie dla pracownika w postaci udostępnienia mu na dobrych warunkach mieszkania można podciągnąć pod par. 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia – mówi Izabela Nowacka, ekspert ds. kadr i płac. – Dotychczas w swoich interpretacjach pozwalał na objęcie tym przepisem drobniejszych benefitów dla załogi, takich jak abonament medyczny, grupowe ubezpieczenie na życie, karnety na basen czy fitness, jeśli oczywiście obdarowany pracownik partycypuje w nich choćby symbolicznie – dodaje.

Zwrot w interpretacji ZUS

I na tym koniec dobrych wieści. We wniosku o wydanie interpretacji spółka pytała również o podobny stan faktyczny, tyle że chodziło o udostępnienie przez nią pracownikowi zupełnie za darmo lokalu podnajętego od spółdzielni przez firmę (tj. niebędącego jej własnością). Tym razem wartość świadczenia organ rentowy nakazał przyjmować do podstawy wymiaru składek, ustalając jego wartość wedle wytycznych z par. 3 rozporządzenia, tj.:

• w wysokości ekwiwalentu pieniężnego określonego w wewnątrzzakładowych przepisach o wynagradzaniu,

• jeśli takowych firma nie ma – to w wysokości czynszu obowiązującego dla tego lokalu w danej spółdzielni mieszkaniowej.

– Całkowity zwrot w podejściu ZUS do udostępniania pracownikowi mieszkania wynika stąd, że w jego opinii ulgę z par. 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wolno zastosować do artykułów czy przedmiotów będących własnością pracodawcy – tłumaczy Izabela Nowacka.

Interpretacja oddziału ZUS w Lublinie z 24 lutego 2025 r. (DI/200000/43/73/2025)