Sposób na zmniejszenie kosztów zatrudnienia to ustanowienie m.in. wynagrodzenia prowizyjnego

Czym jest wynagrodzenie prowizyjne i dlaczego daje możliwość zmniejszenia kosztów związanych z zatrudnieniem? Przyglądamy się regulacjom prawnym zw. z minimalną stawką godzinową na 2025 r.

Minimalne wynagrodzenie w 2025 r.

Stawkę godzinową z tytułu umowy zlecenia wprowadzono od 1. stycznia 2017 roku i wynosiła ona wtedy 13,00 zł brutto. Zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 września 2024 roku płaca minimalna w 2025 roku wzrośnie tylko raz. Od kiedy? Standardowo od 1 stycznia 2025 roku. Wynagrodzenie minimalne i minimalna stawka godzinowa nie ulegną waloryzacji, jak w poprzednich latach od 1 lipca 2025 roku.

Kara za zaniżanie wynagrodzenia

Na chwilę obecną obowiązują takie przepisy, że za zaniżanie wynagrodzenia nawet w stosunku do osób, które nie mają statusu pracownika grozi kata finansowa. Zatem nie tylko pracodawcy ale i zleceniodawcy mają się czego obawiać. Kto, będąc przedsiębiorcą albo działając w imieniu przedsiębiorcy albo innej jednostki organizacyjnej, wypłaca przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi wynagrodzenie za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług w wysokości niższej niż obowiązująca wysokość minimalnej stawki godzinowej, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.

Czy zleceniodawca może płacić mniej niż najniższa stawka godzinowa?

Tak, zleceniodawca może płacić mniej niż najniższa stawka godzinowa. Szczegóły w tym zakresie i prawne uwarunkowania wprost określa ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę z dnia 10 października 2002 r. (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2207, dalej jako: ustawa). Takie zachowanie zleceniodawcy będzie więc zgodne z prawem, ale muszą zostać spełnione konkretne przesłanki ustawowe.

Kiedy nie obowiązuje minimalna stawka godzinowa?

Minimalna stawka godzinowa nie obowiązuje w kilku przypadkach określonych w ustawie. Są to sytuacje, gdy:

• zawarte są umowy związane z opieką (o czym niżej);
• zawarta jest umowa zlecenia (na podstawie art. 734 Kodeksu cywilnego) czy umowa o świadczenie usług (na podstawie art. 750 Kodeksu cywilnego), ale koniecznym warunkiem do spełnienia jest to, aby przy tego typu umowach o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenia usług decydował przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi i aby przysługiwało mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne. Można więc powiedzieć, że w takiej sytuacji odpadają wszelkiego rodzaju umowy cywilnoprawne, gdzie zlecenie ma być wykonywane w konkretnym miejscu, np. sklep, kawiarnia, restauracja, biuro, budowa (w przypadku np. świadczenia usług), czyli gdzie bezpośrednio to zleceniodawca czy kontrahent określa, gdzie zlecenie ma być wykonywane. Oczywiście ustawodawca kumulatywnie określa, że ma to być jednocześnie wynagrodzenie prowizyjne.

Co to jest wynagrodzenie prowizyjne?

Na gruncie ustawy wynagrodzenie prowizyjne to wynagrodzenie uzależnione od wyników uzyskanych przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi działalności przedsiębiorcy albo innej jednostki organizacyjnej, na rzecz których jest wykonywane zlecenie lub są świadczone usługi. Wyniki, od których może być uzależnione wynagrodzeniem prowizyjne, to na przykład: liczba zawartych umów, wartość zawartych umów, sprzedaż, obrót, pozyskane zlecenia, wykonane usługi lub uzyskane należności.

Umowy dotyczące opieki a mniejsza stawka niż minimalna

Minimalna stawka godzinowa nie obowiązuje w kilku przypadkach określonych w ustawie. Są to sytuacje, gdy:

• zawarte są umowy dotyczące usług opiekuńczych i bytowych realizowanych poprzez prowadzenie rodzinnego domu pomocy na podstawie art. 52 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2020 r. poz. 1876);
• zawarte są umowy: a) o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej, b) o utworzeniu rodziny zastępczej zawodowej lub rodzinnego domu dziecka, c) w przedmiocie prowadzenia rodzinnego domu dziecka, d) w przedmiocie pełnienia funkcji rodziny pomocowej, e) w przedmiocie pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, f) w przedmiocie pełnienia funkcji wychowawcy wyznaczonego do pomocy w kierowaniu placówką opiekuńczo-wychowawczą typu rodzinnego, w przypadku gdy w tej placówce nie ma zatrudnionego dyrektora - jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba;
• zawarte są umowy dotyczące usług polegających na sprawowaniu opieki nad grupą osób lub osobami podczas wypoczynków lub wycieczek - jeżeli ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone nieprzerwanie przez okres dłuższy niż 1 doba;
• zawarte są umowy dotyczące usług opieki domowej nad osobą niepełnosprawną, przewlekle chorą lub w podeszłym wieku, gdy w związku z ich wykonywaniem osoba świadcząca usługi zamieszkuje wspólnie z podopiecznym w jego mieszkaniu lub domu, a ze względu na charakter sprawowanej opieki usługi są świadczone jednej osobie lub wspólnie zamieszkującej rodzinie nieprzerwanie przez okres dłuższy niż jedna doba, z wyjątkiem przypadku świadczenia usług we wszelkich placówkach świadczących całodobowe usługi dla osób niepełnosprawnych, przewlekle chorych lub w podeszłym wieku.