Kodeks pracy przewiduje uprawnienie pracodawcy do samodzielnego, jednostronnego skrócenia okresu wypowiedzenia.
Prawo to nie ma jednak charakteru bezwzględnego i nie oznacza wcale, że pracodawca może w każdym przypadku pozbyć się w trybie przyspieszonym zwalnianego pracownika. Możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia mocą decyzji pracodawcy uzależniona jest od spełnienia dwóch warunków. Po pierwsze, pracodawca może skorzystać z możliwości skrócenia okresu wypowiedzenia tylko wówczas, gdy wypowiada pracownikowi umowę z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników. Po drugie, możliwość jednostronnego skrócenia okresu wypowiedzenia dotyczy wyłącznie umowy o pracę na czas nieokreślony, z zastrzeżeniem, że okres wypowiedzenia może ulec skróceniu co najwyżej do jednego miesiąca.
Warto podkreślić, że oświadczenie pracodawcy o skróceniu okresu wypowiedzenia powinno być złożone łącznie z wręczeniem pracownikowi pisma wypowiadającego umowę o pracę, a nie w okresie późniejszym. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, kodeks pracy pozwala jedynie na skrócenie okresu wypowiedzenia, a nie na rozdzielenie oświadczenia o wypowiedzeniu od ustalenia skróconej daty rozwiązania stosunku pracy (uchwały SN z 9 lipca 1992 r., sygn. akt I PZP 20/92, publ. OSNC 1993/1-2/2). W sytuacji gdy pracodawca doręczył pismo o skróceniu okresu wypowiedzenia dopiero w trakcie jego biegu, to takie postępowanie - choć bezprawne - jest skuteczne. Oznacza to, że umowa o pracę uległa rozwiązaniu z upływem tego skróconego okresu wypowiedzenia, a zatem już w dniu 31 marca 2007 r. Wcześniejsze rozwiązanie stosunku pracy na mocy samodzielnej decyzji pracodawcy nie pozbawia jednak pracownika prawa do rekompensaty za uszczuplenie przysługującego mu okresu wypowiedzenia. W takiej sytuacji pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia. W opisywanym przez czytelnika przypadku będzie to odszkodowanie w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia. Odszkodowanie należne pracownikowi stanowi w swym założeniu rekompensatę za wynagrodzenie, które pracownik utracił na skutek wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę.
DOMINIKA CICHOCKA
doktorantka w Katedrze Prawa Pracy i Polityki Społecznej UJ
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 361 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).