Przyjęta przez Sejm na ostatnim posiedzeniu nowelizacja prawa geodezyjnego i kartograficznego (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1151 ze zm.) otwiera bezpłatny dostęp do Rejestru Cen Nieruchomości (RCN). Wbrew wątpliwościom wiceministra rozwoju i technologii jest on prowadzony w całej Polsce.
Przyjęta przez Sejm na ostatnim posiedzeniu nowelizacja prawa geodezyjnego i kartograficznego (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1151 ze zm.) otwiera bezpłatny dostęp do Rejestru Cen Nieruchomości (RCN). Wbrew wątpliwościom wiceministra rozwoju i technologii jest on prowadzony w całej Polsce.
RCN prowadzą powiaty. Dostępny jest na stronie Geoportal.gov.pl. Trafiają tam informacje z aktów notarialnych, w tym również ceny transakcyjne domów, mieszkań, działek.
Rejestr ten powinien prowadzić każdy z 380 powiatów, ale według Michała Jarosa, wiceministra rozwoju i technologii, robią to tylko 94 jednostki samorządu. Dodatkowo nie każdy z nich zapewnia dostęp do RCN przez internet. Przekazując te informacje w Sejmie przed głosowaniem nad przyjęciem ustawy, minister chciał uświadomić posłom, że nie wystarczy zwolnić zainteresowanych z opłat za korzystanie z RCN, by otworzyć Polakom dostęp do cen transakcyjnych.
Jednak według dr. Grzegorza Kubalskiego, zastępcy dyrektora Biura Związku Powiatów Polskich, obecnie wszystkie powiaty prowadzą RCN i większość udostępnia dane i to przez Geoportal.pl. Wskazane przez wiceministra 94 powiaty to te, które umożliwiają odpłatny dostęp do rejestru.
Niektóre Rejestry Cen Nieruchomości są już darmowe
– Obowiązek prowadzenia RCN ciąży na każdym powiecie, natomiast sposób udostępniania danych w nim zgromadzonych jest już indywidualną decyzją powiatów. Część z nich już teraz robiła to w sposób umożliwiający bezpłatne pozyskanie danych – zapewnia Grzegorz Kubalski, dodając, że uchwalona ustawa wymusi na wszystkich starostwach bezpłatne udostępnianie informacji o cenach nieruchomości.
– Oczywiście rozumiemy argumenty dotyczące budowy e-administracji, ale warto pamiętać, że udostępniane dane nie biorą się znikąd. Prowadzenie geodezyjnych baz danych kosztuje i niekoniecznie wprowadzanie kolejnych ulg w opłatach za dostęp do danych jest najlepszą drogą. Na etapie prac parlamentarnych zgłaszaliśmy uwagi – negując w szczególności zaniżony szacunek traconych dochodów i brak jakiejkolwiek rekompensaty. Niestety nie zostały wysłuchane. Co ciekawe – głosami tych ugrupowań, które w ubiegłej kadencji krytykowały ówcześnie rządzących za zmniejszanie dochodów samorządów. Najwyraźniej poglądy są mocno uzależnione od tego, czy siedzi się w ławach opozycji, czy też rządzi – dodaje dyrektor Kubalski.
Jest Geoportal, będzie portal Dom
Przyjmując nowelizację prawa geodezyjnego i kartograficznego, której projekt złożyli posłowie Polski 2050, Sejm zdecydował jednocześnie skierować do prac w komisji rządowy projekt nowelizacji ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym. Przewiduje on utworzenie powszechnie dostępnego portalu DOM, do którego trafią średnie ceny transakcyjne mieszkań i domów, tak z rynku pierwotnego, jak i wtórnego. Średnia będzie wyciągana z sześciu transakcji dokonanych przez sześciu nabywców. Taka liczba transakcji ma zapewnić anonimowość stronom transakcji. Zbudowanie portalu wymaga czasu, dlatego pełną funkcjonalność osiągnie on, prawdopodobnie dopiero po dwóch latach. ©℗