Przyjęta przez Sejm na ostatnim posiedzeniu nowelizacja prawa geodezyjnego i kartograficznego (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1151 ze zm.) otwiera bezpłatny dostęp do Rejestru Cen Nieruchomości (RCN). Wbrew wątpliwościom wiceministra rozwoju i technologii jest on prowadzony w całej Polsce.

Przyjęta przez Sejm na ostatnim posiedzeniu nowelizacja prawa geodezyjnego i kartograficznego (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1151 ze zm.) otwiera bezpłatny dostęp do Rejestru Cen Nieruchomości (RCN). Wbrew wątpliwościom wiceministra rozwoju i technologii jest on prowadzony w całej Polsce.

RCN prowadzą powiaty. Dostępny jest na stronie Geoportal.gov.pl. Trafiają tam informacje z aktów notarialnych, w tym również ceny transakcyjne domów, mieszkań, działek.

Rejestr ten powinien prowadzić każdy z 380 powiatów, ale według Michała Jarosa, wiceministra rozwoju i technologii, robią to tylko 94 jednostki samorządu. Dodatkowo nie każdy z nich zapewnia dostęp do RCN przez internet. Przekazując te informacje w Sejmie przed głosowaniem nad przyjęciem ustawy, minister chciał uświadomić posłom, że nie wystarczy zwolnić zainteresowanych z opłat za korzystanie z RCN, by otworzyć Polakom dostęp do cen transakcyjnych.

Jednak według dr. Grzegorza Kubalskiego, zastępcy dyrektora Biura Związku Powiatów Polskich, obecnie wszystkie powiaty prowadzą RCN i większość udostępnia dane i to przez Geoportal.pl. Wskazane przez wiceministra 94 powiaty to te, które umożliwiają odpłatny dostęp do rejestru.

Niektóre Rejestry Cen Nieruchomości są już darmowe

Obowiązek prowadzenia RCN ciąży na każdym powiecie, natomiast sposób udostępniania danych w nim zgromadzonych jest już indywidualną decyzją powiatów. Część z nich już teraz robiła to w sposób umożliwiający bezpłatne pozyskanie danych – zapewnia Grzegorz Kubalski, dodając, że uchwalona ustawa wymusi na wszystkich starostwach bezpłatne udostępnianie informacji o cenach nieruchomości.

– Oczywiście rozumiemy argumenty dotyczące budowy e-administracji, ale warto pamiętać, że udostępniane dane nie biorą się znikąd. Prowadzenie geodezyjnych baz danych kosztuje i niekoniecznie wprowadzanie kolejnych ulg w opłatach za dostęp do danych jest najlepszą drogą. Na etapie prac parlamentarnych zgłaszaliśmy uwagi – negując w szczególności zaniżony szacunek traconych dochodów i brak jakiejkolwiek rekompensaty. Niestety nie zostały wysłuchane. Co ciekawe – głosami tych ugrupowań, które w ubiegłej kadencji krytykowały ówcześnie rządzących za zmniejszanie dochodów samorządów. Najwyraźniej poglądy są mocno uzależnione od tego, czy siedzi się w ławach opozycji, czy też rządzi – dodaje dyrektor Kubalski.

Jest Geoportal, będzie portal Dom

Przyjmując nowelizację prawa geodezyjnego i kartograficznego, której projekt złożyli posłowie Polski 2050, Sejm zdecydował jednocześnie skierować do prac w komisji rządowy projekt nowelizacji ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym. Przewiduje on utworzenie powszechnie dostępnego portalu DOM, do którego trafią średnie ceny transakcyjne mieszkań i domów, tak z rynku pierwotnego, jak i wtórnego. Średnia będzie wyciągana z sześciu transakcji dokonanych przez sześciu nabywców. Taka liczba transakcji ma zapewnić anonimowość stronom transakcji. Zbudowanie portalu wymaga czasu, dlatego pełną funkcjonalność osiągnie on, prawdopodobnie dopiero po dwóch latach. ©℗