Gdy w jednym budynku się pracuje i mieszka, nie można płacić za odpady tylko jako przedsiębiorca

Czy gmina zasadnie podważyła moją deklarację na odpady komunalne (nieruchomości zamieszkane) w sytuacji, gdy mieszkam w budynku, na parterze którego prowadzę serwis wymiany opon?

Według gminy powinienem płacić za odpady jak od nieruchomości mieszanej, czyli od zamieszkania i od prowadzenia działalności – co zwiększy miesięczne opłaty. W mojej opinii przepisy pozwalają na stosowanie opłat tylko dla nieruchomości zamieszkanej, czyli tych niższych, bo mam przecież działalność biurową – przyjmuję klientów, wystawiam faktury itp.

Z pytania wynika, że przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą w ramach nieruchomości budynkowej, w której również zamieszkuje. Ponosi opłaty jak od nieruchomości zamieszkanej, czyli zapewne według jednej z metod ustalonych przez radę gminy w specjalnej uchwale przyjmowanej na podstawie przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: u.u.c.p.g.). Gmina jednak podważyła taki system wnoszenia opłat, bo właściciel budynku nie uwzględnił w ramach opłaty tego, że budynek jest w części wykorzystywany także do działalności gospodarczej, co oznacza konieczność wnoszenia opłaty za odpady naliczonej i od części zamieszkanej, i niezamieszkanej.

Ustawowy wzór

W przypadku tzw. nieruchomości niezamieszkanych u.u.c.p.g. przewiduje inną metodologię naliczenia opłaty, co z reguły wpływa na jej wysokość. Zgodnie z art. 6j ust. 3 u.u.c.p.g. w przypadku nieruchomości, na której nie zamieszkują mieszkańcy, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn zadeklarowanej liczby pojemników lub worków przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych powstających na danej nieruchomości oraz stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w art. 6k ust. 1 pkt 2. Przez zadeklarowaną liczbę pojemników lub worków rozumie się iloczyn liczby pojemników lub worków przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz liczby ich opróżnień lub odbiorów wynikającej z częstotliwości odbioru odpadów komunalnych określonych na podstawie art. 6r ust. 3 i 3b u.u.c.p.g. albo harmonogramu odbioru odpadów komunalnych dla danej nieruchomości.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu weryfikował podobną sprawę, w której zasadniczy spór dotyczył tego, czy organy prawidłowo określiły przedsiębiorcy wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla nieruchomości, która składała się z lokali mieszkalnego i użytkowego. Przedsiębiorca wraz z żoną mieszkał na swojej nieruchomości i dodatkowo prowadził tam działalność gospodarczą w postaci serwisu pojazdów mechanicznych. Jednak w deklaracji do gminy nie zgłosił pojemnika na odpady powstające na niezamieszkanej części nieruchomości, związanej z działalnością serwisu, a jedynie dwie osoby zamieszkujące na terenie tej nieruchomości.

Sądowe wnioski

W ramach analizy prawnej przeprowadzonej w tej sprawie sąd w wyroku z 22 kwietnia 2021 r. (sygn. akt I SA/Po 850/20) wskazał, że:

• właściciele nieruchomości, o których mowa w art. 6c u.u.c.p.g., są obowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi; przepis ten dotyczy zarówno tych nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, jak i tych, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają tam odpady komunalne;
• w przypadku prowadzenia w części lokalu mieszkalnego obsługi biurowej działalności gospodarczej opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi uiszcza się w ramach opłaty dotyczącej nieruchomości, o których mowa w art. 6c ust. 1 u.u.c.p.g.; wyjątek ten nie może mieć zastosowania do sytuacji, w której właściciel nieruchomości prowadzi jednoosobową firmę, np. warsztat samochodowy, w pomieszczeniu przystosowanym do celów prowadzenia działalności lub w odrębnym obiekcie wolnostojącym;
• w przypadku tego typu nieruchomości zastosowanie ma art. 6j ust. 4 u.u.c.p.g., z którego wynika, że w przypadku nieruchomości, która w części stanowi lokal mieszkalny, a w części lokal, w którym jest prowadzona działalność, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi sumę opłat obliczonych zgodnie z art. 6j ust. 1‒3 u.u.c.p.g.

Zdaniem sądu właściciel nieruchomości o charakterze mieszanym nie wykazał, że nie wytwarza odpadów komunalnych, a zatem organy zastosowały prawidłowe stawki opłat za ich odbiór. W przypadku nieruchomości niezamieszkanych obowiązek ponoszenia opłaty powstaje za każdy miesiąc, w którym na danej nieruchomości powstały takie odpady. Finalnie sąd potwierdził słuszność decyzji organu, że działalność warsztatu samochodowego wiąże się z powstawaniem odpadów komunalnych i nie ma możliwości, aby przy pracach związanych z serwisowaniem lub naprawą pojazdów nie powstawały odpady w postaci opakowań po częściach zamiennych, po płynach eksploatacyjnych itp.

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, można stwierdzić, że czytelnik nie może się powołać na wyjątek związany z prowadzeniem na terenie nieruchomości biurowej działalności gospodarczej (co daje możliwość płacenia niższych opłat). Istotą prowadzonej działalności jest bowiem wykonywanie wielu czynności fizycznych w lokalu specjalnie do tego przeznaczonym. W konsekwencji przedsiębiorca musi wnosić opłatę za odpady składającą się z dwóch części: od zamieszkanej części budynku i od części niezamieszkanej. ©℗