Biuro rachunkowe może złożyć wniosek o wakacje składkowe w imieniu przedsiębiorcy

Przypomnijmy, że wakacje składkowe, a więc zwolnienie z miesięcznych składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Solidarnościowy, zostały wprowadzone do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa systemowa) 1 listopada 2024 r. Złożenie wniosku w listopadzie 2024 r. pozwoliło uzyskać zwolnienie ze składek za grudzień 2024 r. Jeśli przedsiębiorca z kolejnego zwolnienia chce skorzystać już w styczniu 2025 r., to wniosek w tej sprawie musi złożyć w grudniu 2024 r. Wakacje składkowe przysługują raz w roku kalendarzowym. [ramka]

• w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc, w którym składa wniosek, miała zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalno-rentowego i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego nie więcej niż 10 ubezpieczonych (łącznie z samym ubezpieczonym);
• w ostatnich dwóch latach kalendarzowych przed rokiem, w którym składa wniosek, nie osiągnęła przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat kalendarzowych poprzedzających rok, w którym składa wniosek, osiągnęła roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nieprzekraczający równowartości w złotych 2 mln euro; przychód ten oblicza się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roboczym roku kalendarzowego poprzedzającego rok złożenia wniosku;
• jako ubezpieczony w roku kalendarzowym poprzedzającym rok, w którym składa wniosek, oraz w okresie od początku roku kalendarzowego, w którym składa wniosek, do dnia złożenia tego wniosku nie wykonywała pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, dla którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywała w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej;
• w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc, w którym składa wniosek, jako ubezpieczony podlegała ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. ©℗

Wakacje składkowe, a więc zwolnienie ze składek, są rodzajem pomocy publicznej, dlatego przedsiębiorca będzie musiał poinformować ZUS o otrzymanej pomocy de minimis. Ustawa systemowa wymaga, aby przedsiębiorca złożył jeden z poniższych dokumentów:

• zaświadczenie o pomocy de minimis i pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, jaką otrzymał w okresie trzech lat poprzedzających dzień złożenia wniosku, albo
• oświadczenie o wielkości tej pomocy otrzymanej w tym okresie albo
• oświadczenie o tym, że nie otrzymał takiej pomocy w tym okresie.

Przedsiębiorca musi także przedstawić informacje niezbędne do udzielenia pomocy de minimis, dotyczące prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz wielkości i przeznaczenia pomocy publicznej otrzymanej w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych, na których pokrycie ma być przeznaczona pomoc de minimis, o których mowa w art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.

Płatnik, składając wniosek, oświadcza, że spełnia warunki dotyczące przychodu oraz że nie współpracuje z byłym praco dawcą.

Wszystkie powyższe oświadczenia składane są pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Wnioskodawca wobec tego składa również oświadczenie o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

Konieczne pełnomocnictwo

Wniosek wraz z oświadczeniami można złożyć tylko za pośrednictwem PUE ZUS (formularz RWS). Wielu przedsiębiorców, którzy rozliczają się z pomocą biura rachunkowego, chciało, żeby także wniosek o wakacje składkowe złożyło w ich imieniu biuro rachunkowe. I w tym miejscu pojawiły się wątpliwości, czy jest to dozwolone. Związane one były przede wszystkim z oświadczeniami, które składane są pod rygorem odpowiedzialności karnej. Do ZUS wpływało wiele pytań na ten temat, dlatego zakład zdecydował się na zajęcie oficjalnego stanowiska. Zostało ono zamieszczone 26 listopada 2024 r. na stronie internetowej organu. ZUS wyjaśnił w nim: „To, że przedsiębiorcy działają przez swoich pełnomocników, jest już standardem w biznesie i w relacjach administracji publicznej z klientami. Stosunki pomiędzy pełnomocnikami a ich mocodawcami ukształtowane są w ramach umów, które regulują zakres współpracy, w tym wzajemną odpowiedzialność. ZUS przyjmuje, że jeśli pełnomocnik składa wniosek RWS, to dysponuje stosownym oświadczeniem płatnika o spełnieniu powyższych warunków. Dlatego ZUS uwzględnia taką praktykę i przyjmuje profesjonalny charakter działania pełnomocników/biur rachunkowych”. ZUS dodał jeszcze w swoim oświadczeniu: „Wzór wniosku o wakacje składkowe (formularz RWS), który przygotowaliśmy, odpowiada obowiązującym przepisom, a jego obsługa jest intuicyjna i umożliwia złożenie wniosku bezpośrednio przez płatnika składek lub jego pełnomocnika. Będziemy rozpatrywać wnioski płatników składek złożone przez pełnomocników, ponieważ zakładamy, że pełnomocnicy dysponują stosownymi oświadczeniami płatników składek”. Jak widać, ZUS założył, że biuro rachunkowe ma stosowne pełnomocnictwo do działania w imieniu przedsiębiorcy w tym zakresie. Zatem ci przedsiębiorcy, którzy takiego pełnomocnictwa nie mają, muszą ten brak uzupełnić.

Pomoc de minimis

Kolejny problem praktyczny, który się pojawił, to składanie informacji dotyczących pomocy de minimis. Także w tej sytuacji ZUS zdecydował się na wydanie oficjalnego komunikatu. Poinformował 15 listopada 2024 r., że zmieni się kreator wniosku RWS w ten sposób, że rozszerzona zostanie liczba pozycji otrzymanej pomocy de minimis z 20 na 50. Płatnicy, którzy nie wykazali w złożonym wniosku RWS wszystkich pozycji pomocy z uwagi na dotychczasowe ograniczenia, mogą złożyć uzupełnienie albo korektę wniosku RWS i wykazać brakujące dane w tym zakresie. Z kolei płatnicy, którzy uzupełnili już brakujące dane w innej formie, np. jako załącznik do pisma ogólnego (POG), nie muszą wykonywać dodatkowych działań.

ZUS poinformował, że w celu potwierdzenia otrzymanej pomocy konieczne jest wypełnienie oświadczenia albo załączenie do wniosku zaświadczeń o udzielonej pomocy de minimis. ZUS podkreślił, że załącznikiem o udzielonej pomocy de minimis nie jest wydruk z systemu udostępniania danych o pomocy publicznej ‒ SUDOP.

ZUS wyjaśnił, że jeśli płatnik wybierze opcję wypełnienia oświadczenia, będzie musiał uzupełnić blok dotyczący otrzymanej pomocy de minimis. Konieczne jest podanie:

• nazwy i NIP podmiotu udzielającego pomocy,
• daty udzielonej pomocy,
• wartości pomocy w euro. ©℗