Przedsiębiorca świadczy usługi polegające na prowadzeniu zajęć edukacyjnych z robotyki dla dzieci w różnych grupach wiekowych (m.in. 4–6, 9–16 lat). Każdy uczestnik przystępujący do zajęć w ramach opłaty szkoleniowej otrzymuje jednorazowo zestaw materiałów promocyjnych. Zajęcia te mają rozpowszechniać nauki ścisłe, w szczególności chodzi o wiedzę z zakresu robotyki, projektowania i programowania.

Przy czym celem świadczonej usługi jest to, aby uczestnicy zajęć zdobywali wiedzę niedostępną do tej pory w szkołach, mieli styczność z nowoczesnymi technologiami i platformami edukacyjnymi, a także rozwijali umiejętności miękkie, takie jak m.in. pewność siebie czy praca w grupach. W trakcie zajęć uczniowie poznają praktyczne zastosowanie elementów programowania, algorytmiki, a także robotyki w środowisku opartym na pracy grupowej i projektowej, nastawionej na wspólne rozwiązywanie problemów. Dodatkowo nauczane będą elementy pakietu wybranego oprogramowania, ze szczególnym uwzględnieniem: tworzenia dokumentów tekstowych (sprawozdania, raporty), tworzenia arkuszy kalkulacyjnych (kosztorysy, zestawienia) oraz prezentacji (indywidualne i grupowe). W ramach prowadzonych zajęć dzieciom zostaje zapewnione wsparcie psychologiczne. Świadczone przez przedsiębiorcę usługi nie kwalifikują się do zwolnienia z VAT. Jaka stawka VAT będzie właściwa dla usług w postaci zajęć z robotyki dla dzieci?

Na wstępie należy wyjaśnić, że żadna z norm prawa krajowego czy też prawa unijnego nie definiuje „świadczeń złożonych”. Koncepcję opodatkowania świadczeń kompleksowych wypracował Trybunał Sprawiedliwości UE. W świetle jego orzecznictwa każde świadczenie usług powinno być, co do zasady, traktowane jako świadczenie odrębne i niezależne. Jeżeli jednak co najmniej dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej (zob. wyrok z 25 lutego 1999 r., sygn. C-349/96). Z kolei świadczenie pomocnicze występuje w przypadku, gdy nie stanowi ono dla nabywcy celu samego w sobie, lecz służy lepszemu skorzystaniu ze świadczenia głównego (zob. orzeczenia: z 29 marca 2007 r., sygn. C-111/05, oraz z 22 października 1998 r., sygn. C-308/96 i C-94/97). W konsekwencji, w przypadku czynności o charakterze kompleksowym, o sposobie opodatkowania decydować będzie to, czy w danych okolicznościach mamy do czynienia z jedną czynnością kompleksową, czy też z wieloma jednostkowymi czynnościami. Ocena tej okoliczności powinna odbywać się więc na podstawie tego, czy świadczenia wykazują ze sobą tak ścisłe powiązanie, że w sensie gospodarczym tworzą jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter.

W analizowanej sprawie w ramach opisanego świadczenia można wyszczególnić świadczenie główne oraz świadczenia pomocnicze. Świadczeniem głównym są zajęcia z robotyki dla dzieci. Natomiast za elementy pomocnicze do usługi głównej należy uznać m.in. materiały promocyjne i wsparcie psychologiczne. Przy czym zajęcia z robotyki dla dzieci stanowią usługę mającą na celu rozpowszechnianie wiedzy z zakresu robotyki, projektowania i programowania, i to jest podstawowy cel prowadzenia tych zajęć. Zatem usługi w postaci zajęć z robotyki dla dzieci w grupie wiekowej 9–16 lat spełniają kryteria i mają właściwości usług objętych działem Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług 85.5 (usługi w zakresie pozaszkolnych form edukacji).

Podstawowa stawka VAT w 2023 r. i 2024 r. wynosi 23 proc. (art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146ea pkt 1 i art. 146ef ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Z kolei na podstawie art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146ea pkt 2 i art. 146ef ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT stawka VAT wynosi 8 proc. (w 2023 i 2024 r.) dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy o VAT, innych niż klasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w grupowaniu usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56), z zastrzeżeniem art. 114 ust. 1 i art. 138i ust. 4 ustawy o VAT.

W załączniku nr 3 do ustawy o VAT, zawierającym wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 8 proc., w poz. 53 wskazano ex 85.60.10.0 Usługi wspomagające edukację – wyłącznie usługi świadczone przez instytucje, których usługi w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej nie są zwolnione od podatku.

Przedmiotowa usługa kompleksowa (zajęcia robotyki dla dzieci w różnych grupach wiekowych np. 4–6, 9–16 lat) mieści się w dziale 85 PKWiU. Jest to jednak usługa sklasyfikowana w grupowaniu PKWiU 85.5 (usługi w zakresie pozaszkolnych form edukacji), a nie usługa mieszcząca się w grupie 85.6 (usługi wspomagające edukację), brak jest zatem podstaw do rozważania dla świadczenia tej usługi spełnienia warunków do zastosowania obniżonej do 8 proc. stawki VAT na podstawie art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146ea pkt 2 ustawy oraz art. 146ef ust. 1 pkt 2 w zw. z poz. 53 załącznika nr 3 do ustawy o VAT. Zatem przedmiotowa usługa powinna być opodatkowana stawką VAT w wysokości 23 proc.

Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (wiążące informacje stawkowe dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 czerwca 2023 r., nr 0112-KDSL2-1.440.143.2023.4.SS; z 29 czerwca 2023 r., nr 0112-KDSL2-1.440.147.2023.4.BK; z 16 czerwca 2023 r., nr 0112-KDSL2-1.440.17.2023.5.SS). ©℗