Fed spełnia życzenie Trumpa: pierwsza obniżka stóp procentowych w USA w tym roku. I nie ostatnia

Zgodnie z oczekiwaniami Rezerwa Federalna, czyli amerykański bank centralny, obniżyła w środę o 0,25 pkt proc. stopy procentowe w największej światowej gospodarce. Stopa funduszy federalnych od czwartku będzie utrzymywana w przedziale 4–4,25 proc. Była to pierwsza obniżka stóp w USA w tym roku. Zdaniem analityków, należy się spodziewać, że w najbliższych miesiącach stopy procentowe w Stanach Zjednoczonych będą jeszcze szły w dół.

Dlaczego Trumpowi zależy na niższych stopach w USA

Wrześniowemu posiedzeniu FOMC - Federalnego Komitetu Otwartego Rynku, który decyduje o poziomie stóp procentowych w USA, towarzyszyły spore emocje związane z próbami wywierania nacisku na bank centralny przez Donalda Trumpa. Prezydentowi zależy na jak najniższych stopach procentowych. Wpływają one korzystnie na popyt w gospodarce, a w efekcie prowadzą do niższego bezrobocia. Niższe stopy mogą pomóc w osłabieniu dolara, co poprawiałoby konkurencyjność amerykańskich eksporterów. Obniżenie kosztu pieniądza jest też korzystne z punktu widzenia kosztów obsługi długu publicznego, który stanowi w USA równowartość niemal 120 proc. PKB.

Stopy procentowe nie były obniżane ze względu na obawy banku centralnego dotyczące inflacji. W sierpniu 12-miesięczna inflacja wyniosłą 2,9 proc. To najwyższy poziom w tym roku. Celem Fedu jest inflacja na poziomie 2 proc. Rezerwa Federalna jest jedynym z głównych banków centralnych, który oficjalnie ma zapisany „podwójny mandat”: prócz niskiej inflacji ma również dbać o pełne zatrudnienie. W sierpniu stopa bezrobocia w USA wyniosła 4,3 proc. To najwięcej od niemal czterech lat.

Prezydent próbuje naciskać na bank centralny

We wcześniejszych miesiącach uwaga Trumpa skupiała się na Jerome Powellu, szefie Fedu. Prezydent krytykował go za "zawsze spóźnione" decyzje. W ostatnim czasie lokator Białego Domu próbował wywierać naciski na Rezerwę Federalną w inny sposób. Zdecydował o usunięciu ze stanowiska Lisy Cook, członkini rady gubernatorów Fedu.

W normalnych warunkach prezydent nie ma prawa do takiej decyzji. Trump wykorzystał jednak kruczek prawny: odwołanie jest możliwe “z ważnego powodu”. W tym przypadku chodziło o rzekome podanie nieprawdy we wnioskach o kredyty hipoteczne (wnioski o dwa kredyty w dwóch różnych stanach miały dotyczyć głównego miejsca zamieszkania). Jak dotąd prezydentowi nie udało się jednak skutecznie odwołać członkini kierownictwa Fedu. Jego decyzję podważył bowiem sąd.

Trump uzyskał jednak pewien wpływ na Federalny Komitet Otwartego Rynku. We wtorek - tuż przed rozpoczęciem posiedzenia FOMC – jako członek rady gubernatorów Rezerwy Federalnej i równocześnie członek komitetu został zaprzysiężony Stephen Miran, dotychczas przewodniczący Rady Doradców Ekonomicznych Trumpa. Miran był jedynym członkiem FOMC, który chciał większej obniżki - o 0,5 pkt proc.

Według Jerome'a Powella, polityka nie ma jednak wpływu na decyzje banku centralnego. - Ludziom trudno uwierzyć, że my w Fed zupełnie inaczej myślimy o pewnych sprawach. Patrzymy z szerszej perspektywy - stwierdził w trakcie konferencji prasowej po wrześniowym posiedzeniu. I dodał: - Pracujemy dokładnie tak, jak zawsze.

Nowe prognozy członków FOMC

Po wrześniowym posiedzeniu zaprezentowano przewidywania członków FOMC co do rozwoju sytuacji gospodarczej w najbliższych latach. Obejmują one również prognozy stóp procentowych. Jak wygląda mediana projekcji?

Prognozy wzrostu gospodarczego są nieco bardziej optymistyczne niż w poprzedniej „rundzie prognostycznej” – z czerwca. Wtedy Fed spodziewał się, że amerykański PKB urośnie w tym roku o 1,4 proc., by w 2026 r. urosnąć o 1,6 proc. Obecne prognozy mówią, że w tym roku wzrost gospodarczy wyniesie 1,6 proc., a w przyszłym przyśpieszy d o1,8 proc. Prognoza bezrobocia na ten rok została utrzymana bez zmian: 4,5 proc. W przyszłym roku ma się ono minimalnie obniżyć (prognoza czerwcowa mówiła o wyniku na poziomie 4,5 proc.). Inflacja jest przewidywana w tym roku na poziomie 3 proc. (taka sama była przeciętna prognoza z czerwca). W przyszłym roku ma wynieść 2,6 proc. (prognoza z lipca mówiła o wyniku na poziomie 2,4 proc.).

To wszystko w warunkach niższych stóp procentowych. W czerwcu mediana przewidywań członków FOMC odnośnie do wysokości stopy funduszy federalnych na ten rok była na poziomie 3,9 proc. Obecnie jest mowa o 3,6 proc. Prognoza na rok 2026 została obniżona z 3,6 proc. do 3,4 proc.