W październiku liczba samochodów sprzedanych przez BYD, lidera pod tym względem na chińskim rynku, była o 12 proc. niższa niż rok wcześniej i wyniosła 442 tys. sztuk aut. W opublikowanym raporcie za III kw. firma poinformowała, że jej zysk netto obniżył się w porównaniu z tym samym okresem 2024 r. o jedną trzecią, do 1,1 mld dol., a sprzedaż spadła o 3 proc. Wyniki finansowe BYD pogorszyły się w takiej skali po raz pierwszy od pandemii. Udział firmy w krajowym rynku spadł przez rok z 18 proc. do 14 proc.

Konkurencja w motoryzacji napędza eksport

Tak działa rozgrywająca się od dwóch lat na rynku wewnętrznym wojna cenowa między chińskimi producentami samochodów. U jej podstaw leży przeinwestowanie w moce produkcyjne. Według szacunków firmy AlisPartners chińskie fabryki w 2024 r. były w stanie wyprodukować 56 mln samochodów. Na krajowym rynku sprzedały jedynie 28 mln sztuk.

Konsekwencją problemów sprzedażowych w kraju jest ekspansja zagraniczna. BYD w pierwszych trzech kwartałach sprzedał poza Chinami 700 tys. samochodów, o 134 proc. więcej niż przed rokiem. Udział zagranicznej sprzedaży wzrósł z 10 proc. do 20 proc. Jednym z rynków, na którym BYD szybko rośnie, jest Unia Europejska. Jak wynika z danych Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Samochodów, w pierwszych ośmiu miesiącach tego roku sprzedaż tej marki wyniosła 80 tys. sztuk. Była o 250 proc. większa niż rok wcześniej. Udział BYD w unijnym rynku samochodów osobowych wzrósł z 0,4 proc. do 1,5 proc. Największym chińskim sprzedawcą na obszarze UE jest koncern SAIC, z 2,1-proc. udziałem.

Zagraniczna ekspansja chińskich producentów samochodów nie jest nowym trendem. Już w zeszłym roku z eksportem aut i części do nich na poziomie 224 mld dol. Chiny stały się drugim sprzedawcą na świecie w obszarze automotive, ustępując pod tym względem jedynie Niemcom. Jednak w tym roku trend ten się nasila: środki transportu to najszybciej rosnąca kategoria chińskiego eksportu. W III kw. ich sprzedaż za granicę była o ok. 14 proc. wyższa niż przed rokiem.

USA i UE bronią się cłami przed samochodami z Chin

Europa jest dla chińskiej motoryzacji szczególnie ważna, ze względu na nieobecność na rynku amerykańskim. Już w zeszłym roku Stany Zjednoczone podniosły cła na samochody elektryczne z Chin do 100 proc. Po objęciu władzy w styczniu Donald Trump podniósł cła na wszystkie produkty z Chin i, dodatkowo, na samochody i części do nich. Mimo odprężenia w wojnie handlowej między USA a Chinami, do którego doszło w wyniku zeszłotygodniowego spotkania Trumpa z prezydentem Xi Jinpingiem, i obniżenia niektórych taryf, amerykańskie cła (efektywna stawka to ok. 30 proc.) utrudniają sprzedaż chińskich samochodów na amerykańskim rynku.

Unia również broni się cłami przed napływem chińskich samochodów. Od listopada zeszłego roku stawki na pojazdy elektryczne z Chin sięgają 45 proc. Mimo to chińskim producentom eksport na unijne rynki daje wyższe marże niż sprzedaż krajowa, ze względu na wyższe ceny. Model Atto 3, niewielki elektryczny SUV, BYD sprzedaje w Chinach za równowartość ok. 19 tys. dol. W Niemczech tak samo wyposażony samochód kosztuje 43 tys. dol. Chińscy producenci zwiększają udziały w unijnym rynku, zarówno biorąc pod uwagę samochody elektryczne, jak i pozostałe rodzaje napędu. W II kw. ich udział w sprzedaży aut sięgnął 5,7 proc., wobec 3,4 proc. rok wcześniej.

Niemcy najwięcej stracą na chińskiej ekspansji

– Chiński szok 2.0 prawdopodobnie ograniczy technologicznie intensywną produkcję o wysokiej wartości dodanej w pozostałej części świata – oceniają eksperci Goldman Sachs. Ich zdaniem pochodną wzrostu chińskiego eksportu będzie ciągła presja na spadek cen w takich branżach jak motoryzacja czy produkcja chipów, tak jak w przeszłości było to z odzieżą czy zabawkami.

Ten trend ograniczy wzrost gospodarczy w tych państwach, dla których eksport wysokoprzetworzonych towarów przemysłowych, takich jak samochody, jest ważny. W pierwszej kolejności narażone na skutki chińskiej ekspansji są Niemcy, państwa Europy Środkowej (Czechy, Polska, Rumunia, Słowacja), Meksyk, Włochy i Kanada. W każdym z nich motoryzacja jest najważniejszym lub bardzo istotnym sektorem przemysłowym. ©℗