Niedawno rzeczniczka PG informowała o podobnych wezwaniach Żurka skierowanych do sędziów Sądu Najwyższego, którzy uzyskali nominacje w ramach procedur przed Krajową Radą Sądownictwa uformowaną w czasach rządów PiS od 2018 r.
Prokurator Generalny: składy z sędziami z obecnej KRS naruszają prawo
Jak zaznaczyła prok. Adamiak w piątkowym komunikacie na stronie PK, udział w składach orzekających osób „nominowanych w niekonstytucyjnej procedurze i prowadzenie przez nie działalności orzeczniczej” narusza Konstytucję RP, Europejską Konwencję Praw Człowieka oraz Traktat o Unii Europejskiej. „Następstwem tej sytuacji jest pozbawienie stron postępowania fundamentalnych praw określonych wskazanymi przepisami, gwarantujących rozpoznanie każdej sprawy przez niezawisły i bezstronny sąd” - podkreśliła rzeczniczka PG.
„Prokurator Generalny, kierując wezwania do zaprzestania naruszeń prawa, konsekwentnie odwołuje się do orzeczeń trybunałów europejskich, które zasądzały na rzecz polskich obywateli wysokie kwoty zadośćuczynienia w związku z pozbawieniem ich prawa do rozpoznania sprawy przez sąd ustanowiony ustawą. Wykonanie tych orzeczeń wiąże się z dodatkowymi, znacznymi obciążeniami dla budżetu państwa, a tym samym pośrednio obciąża całe społeczeństwo” - zaznaczyła Adamiak.
Dodała, że PG wskazał również, że powstanie istotnych zobowiązań finansowych po stronie polskiego państwa, wynikających z orzekania przez składy sędziowskie, niespełniające standardów prawa krajowego i międzynarodowego, może prowadzić do dochodzenia przez Skarb Państwa od osób uczestniczących w tych składach zwrotu wypłaconych zadośćuczynień w trybie roszczenia regresowego.
„PG przypomina jednocześnie, że sprawowanie wymiaru sprawiedliwości przez osoby nominowane na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej po 2017 r., niespełniającej kryteriów przewidzianych dla uzyskania statusu organu konstytucyjnego, może w każdym przypadku podlegać ocenie prawnokarnej” - wskazała rzeczniczka PG.
Możliwe pozwy regresowe wobec sędziów
W zeszłym tygodniu Żurek powołał w PK zespół prokuratorów do „do spraw zapobiegania negatywnym skutkom orzeczeń” wydanych przez sędziów nominowanych z udziałem obecnej KRS w Sądzie Najwyższym i Naczelnym Sądzie Administracyjnym oraz zapowiedział możliwość pozwów regresowych wobec nich. „Zespół analizuje skalę tego problemu oraz przygotowuje propozycje rozwiązań mających na celu ochronę praw stron postępowania oraz zapewnienie zgodności orzecznictwa z normami konstytucyjnymi i międzynarodowymi” - zaznaczyła prok. Adamiak.
Spór dotyczący KRS i sędziów wyłanianych w procedurze przy jej udziale, wiąże się z nowelizacją w grudniu 2017 r. ustawy o Radzie, zgodnie z którą od 2018 r. 15 sędziów-członków KRS wybieranych jest przez Sejm, choć wcześniej byli oni wybierani przez środowiska sędziowskie. Zmiana z 2017 r. stała się powodem stawianych przez ówczesną opozycję, a przez rządzących obecnie, zarzutów upolitycznienia KRS i kwestionowania statusu osób powołanych na urząd sędziego z udziałem tak ukształtowanej KRS. Na wadliwość procedury wyłaniania sędziów z udziałem obecnej KRS wskazywały w ostatnich latach też m.in. orzeczenia europejskich trybunałów – TSUE i ETPC.