Od 2025 roku w Polsce wprowadzone mają zostać nowe zasady ustalania składki zdrowotnej, zgodnie z poselskim projektem ustawy z dnia 25 czerwca 2024 roku. Proponowane zmiany mają na celu uproszczenie systemu i przywrócenie pierwotnych zasad składki zdrowotnej jako ubezpieczenia na wypadek choroby, niezależnie od zamożności płatnika składek.
Obecne zasady (stan prawny 2024)
W 2024 roku wysokość składki zdrowotnej wynosiła 9% podstawy wymiaru składki, która stanowi dochód pomniejszony o składki na ubezpieczenie społeczne. System ten obowiązywał zarówno pracowników, jak i przedsiębiorców, z różnymi zasadami dla różnych grup zawodowych, w tym rolników, przedsiębiorców rozliczających się na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz członków rodzin ubezpieczonych.
Cele nowelizacji
Autorzy nowelizacji, posłowie z grupy Polska2050-Trzecia Droga, wskazują, że celem projektu jest przywrócenie sprawiedliwości i uproszczenie systemu. Od 2022 roku, po wprowadzeniu Polskiego Ładu, składka zdrowotna stała się formą dodatkowego podatku, płaconego w związku z różnymi czynnościami, niezwiązanymi bezpośrednio z ochroną zdrowia. Nowelizacja ma za zadanie zlikwidowanie tych niekorzystnych zmian, wprowadzając stałe, ryczałtowe kwoty składek zdrowotnych.
Nowe zasady składki zdrowotnej od 2025 roku
Od 2025 roku składki zdrowotne będą wynosić 300 zł, 525 zł lub 700 zł miesięcznie, w zależności od rocznego przychodu:
- 300 zł miesięcznie, jeśli przychód w roku kalendarzowym nie przekracza 85 000 zł,
- 525 zł miesięcznie, jeśli przychód wynosi między 85 000 zł a 300 000 zł,
- 700 zł miesięcznie, jeśli przychód przekracza 300 000 zł.
Nowy system przewiduje również mechanizm waloryzacji składek, oparty na średniorocznym wskaźniku wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.
Tylko jedna składka zdrowotna dla jednej osoby
Wprowadzona zostanie zasada, że każda osoba będzie opłacała tylko jedną składkę zdrowotną, nawet jeśli uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego. W przypadku zbiegu tytułów do ubezpieczenia, ubezpieczony będzie miał prawo wskazać, od którego tytułu ma być opłacana składka, pod warunkiem, że nie jest to tytuł finansowany przez budżet państwa.
W związku z nowymi zasadami, przewidziano również zmiany w innych ustawach, w tym o podatku dochodowym od osób fizycznych, systemie ubezpieczeń społecznych oraz zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Przepisy przejściowe zapewnią, że do rozliczeń za rok 2024 stosowane będą dotychczasowe zasady.
Wejście w życie
Nowelizacja ma wejść w życie 1 stycznia 2025 roku, realizując kluczową obietnicę wyborczą posłów z Polski2050-Trzeciej Drogi. Mimo iż projekt budzi kontrowersje i podziały wśród koalicjantów, jego wprowadzenie jest priorytetem dla autorów projektu.