Koniec roku bez paniki – checklista księgowego

1. Inwentaryzacja aktywów

• środki pieniężne w kasie (spis z natury),

• środki na rachunkach bankowych (potwierdzenie sald),

• zapasy, w tym produkcja w toku,

• aktywa bez bieżącej ewidencji magazynowej.

Upewnij się, że ustalenia odzwierciedlają stan na dzień bilansowy, nawet jeśli czynności wykonano w innym terminie.

2. Weryfikacja należności

• przegląd sald pod kątem ich realności,

• identyfikacja zaległości i należności spornych,

• ocena potrzeby utworzenia odpisów aktualizujących.

To klasyczna czynność „bilansowa”, nawet jeśli decyzje formalne zapadają już w styczniu.

3. Rozliczenia międzyokresowe kosztów

• koszty dotyczące grudnia zafakturowane w styczniu,

• usługi ciągłe (media, najem, telekomunikacja),

• koszty znane co do rodzaju, ale jeszcze nieudokumentowane.

Sprawdź, czy zasada memoriału została zachowana.

4. Zobowiązania wobec pracowników

• wynagrodzenia należne za grudzień,

• składki ZUS finansowane przez pracodawcę,

• delegacje nierozliczone do końca roku.

Koszt przypisz do właściwego roku, niezależnie od terminu wypłaty.

5. ZFŚS

• ustalenie rzeczywistego przeciętnego zatrudnienia,

• weryfikacja planowanego i należnego odpisu,

• ewentualna korekta odpisu,

• przekazanie środków na rachunek ZFŚS do 31 grudnia (jeśli możliwe).

To jeden z obszarów najczęściej sprawdzanych przy kontrolach.

6. Kursy walutowe

• zastosowanie kursu średniego NBP z dnia bilansowego,

• przeliczenie środków pieniężnych, należności i zobowiązań walutowych,

• ujęcie różnic kursowych.

7. Rezerwy i zobowiązania warunkowe

• ocena ryzyk (spory sądowe, kary umowne, odprawy),

• decyzja o zasadności tworzenia rezerw.

Wystarczy rzetelna ocena – nie zawsze konieczne są kwoty „na twardo”.

8. Dane formalne i porządkowe

• wydruk lub zapis PDF wyciągu z KRS,

• sprawdzenie ciągłości numeracji dokumentów,

• zamknięcie raportów kasowych i ewidencji pomocniczych.

9. Zdarzenia po dniu bilansowym

• identyfikacja zdarzeń styczniowych,

• ocena, czy dostarczają informacji o stanie na 31 grudnia.

To naturalny most między księgami a sprawozdaniem finansowym.