Jak liczyć składki ZUS przy umowie zlecenie?

Obowiązek odprowadzania składek ZUS przy umowie zlecenia

Umowa zlecenia to jedna z umów cywilnoprawnych, w której przyjmujący zlecenie tzw. zleceniobiorca zobowiązuje się do dokonania określonej czynności dla dającego zlecenie tzw. zleceniodawcy. Mimo wielu podobieństw do umowy o pracę, w przypadku zawarcia umowy zlecenia, nie powstaje jednak stosunek pracy, a tym samym zleceniobiorca nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym na zasadach przewidzianych dla pracowników.

Nie oznacza to jednak, że w przypadku umowy zlecenia obowiązek opłacania składek na ZUS nie powstaje w żadnym wymiarze. Jego zakres, jak i wysokość zobowiązań zależy jednak od tego kim jest zleceniobiorca, a w szczególności od jego wieku, łączących go ze zleceniobiorcą umów, a także innych źródeł przychodu.

Składki ZUS zleceniobiorcy

Jeżeli umowa zlecenie jest jedyny źródłem dochodu zleceniobiorcy, wówczas zgodnie z przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych powstaje obowiązek odprowadzania składek ZUS na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, a także wypadkowe i zdrowotne. Konieczne jest również odprowadzanie składek na fundusze pozaubezpieczeniowe, czyli Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W przypadku umowy zlecenia stanowiącej jedyne źródło dochodów zleceniobiorcy dobrowolne pozostaje jedynie odprowadzania składek na ubezpieczenie chorobowe.

Składki ZUS zleceniobiorcy studenta lub ucznia

Umowy zlecenia często zawierane są ze studentami lub osobami uczącymi się. Zgodnie z art. 6 ust 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby będące uczniami szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26. roku życia nie podlegają obowiązkowym składkom na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ale też na pozostałe składki społeczne, w tym chorobową i wypadkową. Podobnie jest ze składkami na ubezpieczenie zdrowotne. Należy jedynie pamiętać, że status ucznia lub studenta musi zostać przez zleceniobiorcę udokumentowany zaświadczeniem ze szkoły ponadpodstawowej lub uczelni wyższej.

Składki ZUS zleceniobiorcy emeryta lub rencisty

Trzeba pamiętać, że nie ma przeciwwskazań, aby emeryt lub rencista wykonywał pracę, zarówno na podstawie umowy o pracę, zlecenia, dzieło, czy też prowadził własną działalność gospodarczą. Dlatego też obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku, gdy zleceniobiorcą jest emeryt lub rencista zależy nie tylko od tego statusu, ale też od tego, czy osiąga on dochody z innych źródeł.

Jeśli umowa zlecenia jest poza emeryturą lub rentą jego jedynym źródłem utrzymania, wówczas obowiązkowe jest odprowadzenie od niej składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i zdrowotne, a składka chorobowa jest dobrowolna. Jeżeli chodzi o składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, to wszystko zależy od wieku i płci zleceniobiorcy. Składek nie trzeba bowiem odprowadzać, gdy kobieta ukończyła 55. rok życia, zaś mężczyzna – 60 lat.

W razie, gdy, będący zleceniobiorcą emeryt lub rencista, ma kilka źródeł dochodów, wówczas obowiązek odprowadzania składek uzależniona jest od osiąganego wynagrodzenia.

Składki ZUS a kilka źródeł dochodów

Bardzo często zdarza się, że zleceniobiorca związany jest umowami zlecenia z kilkoma podmiotami. W takiej sytuacji obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne uzależniony jest od wynagrodzenia, które otrzymuje. Składki do ZUS będą bowiem odprowadzane od kolejnych umów, aż do czasu, gdy suma wynagrodzeń nie osiągnie progu minimalnego wynagrodzenia za pracę. Kiedy kwota ta zostanie już przekroczona, wówczas od każdej kolejnej umowy zlecenia konieczne będzie odprowadzanie jedynie składki zdrowotnej.

Trzeba podkreślić, że zleceniobiorca nie może dowolnie wybierać umów zlecenia, których wynagrodzenie po zsumowaniu ma osiągnąć kwotę minimalnego wynagrodzenia. Decydująca jej bowiem kolejność ich zawierania.

Kiedy zleceniobiorca traktowany jest jak pracownik?

Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osobę, która wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenia zawartą z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub w ramach zawartej umowy wykonuje pracę na rzecz takiego pracodawcy uważa się za pracownika. Podobnie jak w przypadku zawarcia umowy o dzieło, osoba taka będzie podlegała obowiązkowi odprowadzania składek do ZUS.

Należy przy tym pamiętać, że podstawą oskładkowania będzie w takim wypadku suma przychodów uzyskiwanych z umowy o pracę i z umowy zlecenia z pracodawcą lub innej, w której wykonywana jest praca na jego rzecz.

Wysokość składek ZUS przy umowie zlecenia

Wysokość składek do ZUS odprowadzanych przy umowie zlecenia liczona jest procentowo od wynagrodzenia brutto. Składki zdrowotne liczone są zaś od wynagrodzenia pomniejszonego o składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzane przez zleceniobiorcę.

Jaki procent wynagrodzenia stanowią poszczególne składki? Stanowią one:

• 19,52 proc. – składka emerytalna, przy czym 9,76 proc. odprowadza zleceniodawca, a 9,76 proc. zleceniobiorca;
• 8 proc. – składka rentowa, przy czym 6,5 proc. odprowadza zleceniodawca, a 1,5 proc. zleceniobiorca;
• 1,67 proc.- składka wypadkowa, odprowadzana w całości przez zleceniodawcę;
• 2,45 proc. – składka chorobowa, odprowadzana w całości przez zleceniobiorcę;
• 9 proc. – składka zdrowotna, odprowadzana w całości przez zleceniobiorcę;
• 2,45 proc. – składka na Fundusz Pracy, odprowadzana w całości przez zleceniodawcę;
• 0,1 proc. – składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, odprowadzana w całości przez zleceniodawcę.