Zasiłek pogrzebowy wreszcie podwyższony. Komu przysługuje?

Obecnie zasiłek pogrzebowy dla osoby fizycznej członka rodziny, który poniósł koszty pogrzebu, wynosi 4000 zł. Taka stała wysokość zasiłku obowiązuje od 2011 r. Wcześniej wysokość ta była zmienna i wynosiła 200 proc. wynagrodzenia obowiązującego w dniu śmierci osoby, której koszty pogrzebu zostały poniesione.

Czekająca na uchwalenie przez Senat nowelizacja przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: ustawa emerytalna) zakłada, że wysokość zasiłku będzie waloryzowana co roku 1 marca tak jak emerytury i renty, ale tylko wtedy, gdy wskaźnik waloryzacji będzie wyższy niż 105. Wskaźnik ten jest zależny od inflacji oraz dynamiki wzrostu przeciętnego wynagrodzenia. Można się raczej spodziewać, że Senat zmianę uchwali, ponieważ nie wywołuje ona większych kontrowersji w parlamencie.

Ogólne warunki nabycia prawa do zasiłku pogrzebowego nie ulegają zmianie.

Komu przysługuje zasiłek pogrzebowy?

Zgodnie z ogólną zasadą, wynikającą z art. 78 ust. 1 ustawy emerytalnej, zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu.

Przysługuje on również pracodawcy, domowi pomocy społecznej, gminie, powiatowi, osobie prawnej kościoła lub związku wyznaniowego, jeżeli pokryły koszty pogrzebu.

W razie poniesienia kosztów pogrzebu przez więcej niż jedną osobę lub podmiot, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu.

Czyja śmierć uprawnia do zasiłku pogrzebowego?

Zgodnie z art. 77 ust. 1 ustawy emerytalne zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci:

• Ubezpieczonego, a więc osoby podlegającej w dniu śmierci ubezpieczeniu rentowemu (m.in. pracownika, zleceniobiorcy, przedsiębiorcy) lub członka jej rodziny;
• osoby pobierającej emeryturę lub rentę lub członka jej rodziny;
• osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania.

Członkami rodziny ubezpieczonego, emeryta lub rencisty, których śmierć uprawnia do zasiłku pogrzebowego, są:

• małżonek (wdowa i wdowiec);
• rodzice, ojczym, macocha oraz osoby przysposabiające;

• dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione i dzieci umieszczone w rodzinie zastępczej, a także inne dzieci, przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności;
• rodzeństwo;
• dziadkowie;
• wnuki;
• osoby, nad którymi została ustanowiona opieka prawna.

Prawo do zasiłku pogrzebowego przysługuje niezależnie od tego, czy członkowie rodziny podlegali ubezpieczeniu.

Czy zasiłek przysługuje w związku ze śmiercią pobierającego zasiłek?

Zasiłek pogrzebowy przysługuje, gdy śmierć nastąpiła w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego, chorobowego, opiekuńczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego – w trakcie zatrudnienia.

Ustawa emerytalna stanowi ponadto, że zasiłek pogrzebowy przysługuje również w razie śmierci ubezpieczonego po ustaniu ubezpieczenia, jeżeli śmierć nastąpiła w okresie pobierania zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego.

Ile wynosi zasiłek pogrzebowy?

Zasiłek pogrzebowy wypłacany członkowi rodziny, który pokrył koszty pogrzebu, wynosi obecnie 4000 zł niezależnie od faktycznych kosztów, jakie poniósł.

Jeśli koszty pogrzebu poniosła inna osoba lub instytucja, zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, nie wyższej jednak niż 4000 zł.

Jeżeli pogrzeb organizowany był na koszt Państwa, organizacji politycznej lub społecznej, lecz członkowie rodziny ponieśli również część jego kosztów, przysługuje im zasiłek w wysokości 4000 zł.

Kiedy wygasa prawo do zasiłku pogrzebowego?

Prawo do zasiłku pogrzebowego wygasa w razie niezgłoszenia wniosku o jego przyznanie w okresie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, po której zasiłek przysługuje.

Jeżeli jednak zgłoszenie wniosku w tym terminie było niemożliwe z powodu późniejszego odnalezienia zwłok lub zidentyfikowania osoby zmarłej albo z innych przyczyn całkowicie niezależnych od osoby uprawnionej, prawo do zasiłku wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia pogrzebu.

Dokumentem potwierdzającym powyższe okoliczności lub przyczyny, jest zaświadczenie Policji lub prokuratury, odpis zupełny aktu zgonu lub inny dokument urzędowy potwierdzający zaistnienie okoliczności lub przyczyn uniemożliwiających zgłoszenie wniosku.