Zasiłek pogrzebowy wynosi obecnie 4000 zł. Jedną z obietnic Koalicji Obywatelskiej na 100 dni rządu było podniesienie tej kwoty. Już w lipcu 2024 zasiłek pogrzebowy miał wynosić 150 proc. płacy minimalnej. Tymczasem zmian jeszcze nie ma, a w rządzie toczy się spór wokół wysokości zasiłku pogrzebowego.
Kwota zasiłku pogrzebowego nie była waloryzowana od 1 marca 2011 r. i od tego czasu wynosi 4000 zł.
Ważne
1 stycznia 2011 minimalne wynagrodzenie wynosiło 1386 zł, co oznacza, że zasiłek pogrzebowy stanowił 288 proc. wynagrodzenia minimalnego.
Koalicja Obywatelska w kampanii wyborczej chciała, by zasiłek pogrzebowy wynosił 150 proc. płacy minimalnej. Zmiany miały wejść w życie od lipca 2024. Obietnica zakładała, więc, że w 2024 r kwota zasiłku pogrzebowego wynosiłaby 6 450 zł.
W 2025 roku płaca minimalna ma wzrosnąć do 4626 zł brutto. Oznaczałoby to kolejną podwyżkę zasiłku pogrzebowego do 6 939 zł.
Zasiłek pogrzebowy - propozycja Lewicy
Prace nad zmianą wysokości zasiłku pogrzebowego prowadzi Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Jak czytamy w Ocenie Skutków Regulacji świadczenia z ubezpieczenia społecznego służą łagodzeniu skutków określonego ryzyka, nie mają jednak charakteru w pełni odszkodowawczego. Koszty pogrzebu są różne w różnych częściach Polski i wynoszą od 8 do 10 tys. zł.
Projekt ministerstwa prowadzonego przez Agnieszkę Dziemianowicz-Bąk (Lewica) zakłada podwyższenie zasiłku pogrzebowego do 7000 zł oraz coroczną waloryzację o wskaźnik inflacji za poprzedni rok. Dodatkowo MRPiPS chce by w szczególnych sytuacjach było możliwe otrzymanie dodatkowych 2000 zł zasiłku celowego z pomocy społecznej na koszty pogrzebu.
Zasiłek celowy przysługiwałby:
- na pokrycie uzasadnionych i udokumentowanych kosztów pogrzebu osobie, która pokryła koszty pogrzebu, jeśli po osobie zmarłej nie przysługuje zasiłek pogrzebowy albo
- jeśli osoba, która pokryła koszty pogrzebu jest uprawniona do zasiłku pogrzebowego i poniosła w związku z pogrzebem nadzwyczajne, trudne do przewidzenia, niemożliwe do pokrycia z kwoty zasiłku pogrzebowego, koszty. Doświadczenie życiowe wskazuje, że niekiedy powstają nietypowe, trudne do przewidzenia koszty pogrzebu, które są niemożliwe do pokrycia z kwoty zasiłku pogrzebowego i innych źródeł przysługujących w związku ze śmiercią zmarłego (np. ze środków na rachunku oszczędnościowym zmarłego, ubezpieczenia). Można zaliczyć do nich choćby koszty transportu zwłok z odległego miejsca (np. z zagranicy, minimalny koszt z reguły wynosi ok. 6-7 tys. zł) czy dłuższego przechowywania zwłok w chłodni.
Zasiłek pogrzebowy - nowa propozycja KO
Tymczasem minister finansów Andrzej Domański proponuje, by zasiłek pogrzebowy podnieść maksymalnie do 6450 zł, ale nie zapewniać corocznej waloryzacji. Dopytywany o to na antenie Polsat News stwierdził, że w jego opinii "nie ma takiej potrzeby".
Ważne
Kwota zasiłku pogrzebowego nie byłaby więc uzależniona od płacy minimalnej.
W odniesieniu do propozycji MRPiPS, Ministerstwo Finansów pisze, że podniesienie wysokości zasiłku pogrzebowego z 6450 zł do 7000 zł, tj. o 550 zł oraz coroczna waloryzacja zasiłku to dodatkowy koszt w wysokości 7,4 mld zł (w latach 2024-2033).
Co więcej, MF podkreśla, że finansowanie podniesienie zasiłku pogrzebowego zostałoby scedowane na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, a należy zwrócić uwagę, że "Fundusz Ubezpieczeń Społecznych jest deficytowy i należy analizować go całościowo".
W odniesieniu do propozycji podwyższenia zasiłku celowego, MF pisze: "W ocenie Ministerstwa Finansów proponowane rozwiązanie nie znajduje uzasadnienia ze względu na obciążenie dodatkowymi kosztami jednostek samorządu terytorialnego"
Zasiłek pogrzebowy - dla kogo
Zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci:
- ubezpieczonego;
- osoby pobierającej emeryturę lub rentę;
- osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania;
- członka rodziny ubezpieczonego lub osoby pobierającej emeryturę lub rentę;
Za członków rodziny uznaje się małżonka, rodziców (w tym ojczyma, macochę oraz osoby przysposabiające), dzieci (w tym dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione i dzieci umieszczone w rodzinie zastępczej), rodzeństwo, dziadków, wnuków i osoby, nad którymi została ustanowiona opieka prawna.
Ważne
Zasiłek pogrzebowy przysługuje również w razie śmierci ubezpieczonego po ustaniu ubezpieczenia, jeżeli śmierć nastąpiła w okresie pobierania zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub zasiłku macierzyńskiego.
Zasiłek pogrzebowy jest wypłacany osobie, która pokryła koszty pogrzebu. Jeżeli za pogrzeb płaci więcej niż jedna osoba - zasiłek pogrzebowy dzieli się proporcjonalnie do poniesionych kosztów.
Na zgłoszenie się po wypłatę zasiłku pogrzebowego uprawniony ma 12 miesięcy od dnia śmierci.
Zasiłek pogrzebowy przysługuje również pracodawcy, domowi pomocy społecznej, gminie, powiatowi, osobie prawnej kościoła lub związku wyznaniowego, jeżeli pokryły koszty pogrzebu.