Pracownicy Wydziału ds. Żołnierzy i Funkcjonariuszy Biura Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) przeprowadzili wizytację w Jednostce Wojskowej Komandosów w Lublińcu. Celem wizyty było przeprowadzenie rozmów z dowództwem i żołnierzami na temat przestrzegania praw i wolności żołnierzy, a także ocena warunków szkolenia i pełnienia służby.
Bez psychologa dla weteranów
Jednym z głównych problemów poruszanych przez żołnierzy była kwestia opieki psychologicznej nad weteranami, którzy doznali urazów fizycznych lub psychicznych w trakcie służby. Szczególną uwagę zwrócono na ograniczenia w systemie diagnozowania i leczenia zespołu stresu pourazowego (PTSD).
Żołnierze obawiają się, że ujawnienie objawów PTSD może skutkować skierowaniem na wojskową komisję lekarską, która może orzec o niezdolności do czynnej służby. Taki stan rzeczy prowadzi do ukrywania objawów stresu, co wpływa negatywnie na relacje rodzinne oraz adaptację do dalszej służby. W swoim wystąpieniu do Ministerstwa Obrony Narodowej, Rzecznik Praw Obywatelskich podkreślił potrzebę całościowego podejścia do problemu i zasugerował, że doświadczenia z programów reintegracyjnych mogą pomóc w stworzeniu skutecznych rozwiązań.
150 komandosów odeszło ze służby
Kolejnym istotnym problemem, na który zwrócono uwagę, jest liczba odejść żołnierzy ze służby. W ostatnim okresie z jednostki odeszło 150 żołnierzy. Głównym motywem tych decyzji była chęć uzyskania odprawy mieszkaniowej, która najczęściej przeznaczana jest na spłatę rosnących kredytów. Co ciekawe, wielu z tych żołnierzy wyraża chęć powrotu do służby, jednak napotyka na przeszkodę w postaci dwunastomiesięcznego okresu karencji, w którym nie mogą podjąć nowej pracy. RPO zaproponował skrócenie tego okresu lub umożliwienie powrotu żołnierzy jako rezerwy aktywnej.
W odpowiedzi na braki kadrowe, jednostka przyjęła ostatnio grupę żołnierzy z Dobrowolnej Zasadniczej Służby Wojskowej, którzy przeszli wymagający system weryfikacji. Część z nich planuje pozostać w służbie zawodowej, co może złagodzić skutki odejść doświadczonych żołnierzy na emeryturę.
Brak przejrzystej ścieżki rozwoju zawodowego
Żołnierze zawodowi wskazywali na brak przejrzystej ścieżki rozwoju zawodowego oraz problemy związane z urlopami i pracą komisji socjalnej. Wskazano również na problem ochrony przeciwpożarowej lasów, gdzie brak jurysdykcji wojskowej straży pożarnej nad terenami leśnymi prowadzi do odwoływania zajęć z powodu wysokiej wilgotności ściółki.
Żołnierze krytykowali wysokie rygory medyczne podczas ćwiczeń, problemy z awansem oraz ograniczony dostęp do wojskowej opieki stomatologicznej.
Cywilni pracownicy z niskimi wynagrodzeniami
Cywilni pracownicy jednostki zwrócili uwagę na niskie wynagrodzenia, nadmierne obciążenie obowiązkami oraz rosnące dysproporcje w wynagrodzeniach w porównaniu z innymi grupami pracowniczymi w sektorze budżetowym.