W 2027 r. przychody ze sprzedaży praw do emisji EU ETS są szacowane na ok. 18,4 mld zł. W zamieszczonym na RCL OSR do projektu ustawy wskazano, że projektowana ustawa zwiększy środki NFOŚiGW na finansowanie inwestycji w ramach krajowego systemu wdrażania Funduszu Modernizacyjnego.

Zaostrzone kary za emisję gazów cieplarnianych w nowej ustawie

Przypomniano, że Polska w okresie 2024–2030 ma możliwość otrzymania dodatkowych środków ze sprzedaży 65.797.356 uprawnień do emisji, co stanowi 34,2 proc. dodatkowej puli uprawnień EU ETS (2,5 proc.) przyznanej 13 państwom-beneficjentom Funduszu Modernizacyjnego. "W konsekwencji w ramach Krajowego systemu wdrażania FM dodatkowa kwota środków ze sprzedaży uprawnień w lata 2026–2030 może wynieść przy przyjętych założeniach 15.929.699.660 zł" - oszacowano w OSR, bazując m.in. na prognozach KOBIZE.

Z przedstawionych kalkulacji wynika, że szacunkowe ogólne roczne przychody ze sprzedaży uprawnień do emisji spadną z ok. 20,5 mld zł w 2026 r. do ok. 18,4 mld zł w 2027 r., a następnie wyniosą ok. 18,8 mld zł w 2028 r., ok. 19,4 mld zł w 2029 r. i ok. 18,4 mld zł w 2030 r. Dodano, że projektowana ustawa może też potencjalnie zwiększyć dochody budżetu państwa z tytułu administracyjnych kar pieniężnych nakładanych na podmioty wchodzące do systemu EU ETS, czyli przedsiębiorstwa żeglugowe.

Zmiany w systemie EU ETS do 2030 roku

Jeśli zaś chodzi o przedstawiony w OSR wpływ ustawy na sektor finansów publicznych, to saldo łącznych dochodów i wydatków w latach 2026-35 jest ujemne i wynosi ok. -4,5 mld zł. Przy czym w pierwszych latach od wejścia w życie zmian, do 2030 r., saldo to jest dodatnie i schodzi poniżej zera dopiero w 2031 r., gdy wynosi ok. -4,0 mld zł, jednak w ostatnim roku tego okresu, w 2035 r., wynosi już tylko -41 mln zł. Pod koniec kwietnia Ministerstwo Klimatu i Środowiska skierowało do uzgodnień międzyresortowych projekt zmian w ustawie o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw (UC39). Ustawa ma wdrożyć do polskiego prawa unijne przepisy wynikające z postanowień pakietu klimatycznego „Fit for 55”. Nałożony ma być m.in. obowiązek przeznaczania całości wpływów ze sprzedaży uprawnień do emisji na cele klimatyczne, a nie 50 proc. jak dotychczas.

Przewidziane są też nowe zasady przydziału uprawnień do emisji dla instalacji objętych EU ETS; projektowana przez MKiŚ ustawa wprowadzi również mechanizm stopniowej redukcji przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji dla instalacji produkujących towary objęte unijnym mechanizmem dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2. Projektowana ustawa wprowadzi też regulacje dotyczące włączenia do systemu EU ETS transportu morskiego, przy czym przez pierwsze dwa lata będą obowiązywały przejściowe, złagodzone, zasady rozliczania emisji dla przedsiębiorstw żeglugowych: będzie to obowiązek rozliczenia 40 proc. zweryfikowanych emisji zgłoszonych za 2024 r. i 70 proc. za 2025 r.

W odniesieniu do operatorów statków powietrznych w projekcie proponuje się m.in. ustanowienie procedury składania wniosków o przydział uprawnień z puli uprawnień przeznaczonej dla operatorów korzystających z kwalifikujących się zrównoważonych paliw lotniczych. (PAP Biznes)