Nie tylko pracodawcy i osoby na etatach, lecz także samozatrudnieni i świadczący usługi na umowach cywilnoprawnych będą mogli odbyć szkolenie, którego koszt zostanie dofinansowany z Krajowego Funduszu Szkoleniowego (KFS). Zmniejszony zostanie jednak limit takiej dopłaty. Takie zmiany przewiduje projekt ustawy o aktywności zawodowej.

Działający od 2014 r. KFS jest częścią Funduszu Pracy (FP). Ma służyć podnoszeniu kwalifikacji i zdobywaniu nowych kompetencji przez pracujące osoby, które mają kłopoty z uwagi na zmiany zachodzące na rynku pracy.

Więcej i szerzej

Zgodnie z ustawą z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tj. Dz.U. z 2022 r. poz. 690 ze zm.) na KFS co roku trafia kwota odpowiadająca wysokości 2 proc. przychodów FP z tytułu składki. Projekt zakłada, że będzie to nie mniej niż 4 proc., ale nie więcej niż 6 proc. tych przychodów.
Rozszerzony zostanie też dostęp do wsparcia z KFS – powiatowy urząd pracy będzie mógł przyznać dofinansowanie do kształcenia ustawicznego każdemu podmiotowi, który odprowadza składki na FP. Obecnie takie prawo przysługuje pracodawcom oraz zatrudnianym przez nich osobom na umowie o pracę. Po zmianie przepisów z KFS będą więc mogli skorzystać samozatrudnieni, a pracodawcy będą mogli zawnioskować o dopłatę do kursów dla osób, które świadczą dla nich usługi na umowach cywilnoprawnych.
– To dobra propozycja, bo nie ma żadnego racjonalnego uzasadnienia, aby osoby, których praca zarobkowa jest źródłem przychodów FP, a pośrednio też KFS, nie mogły z niego korzystać – mówi Arkadiusz Pączka z Federacji Przedsiębiorców Polskich.
Katarzyna Siemienkiewicz z Pracodawców RP dodaje, że w wielu zawodach dominują pozaetatowe formy świadczenia pracy, a wykonujące je osoby również potrzebują kursów i szkoleń podnoszących ich kwalifikacje.

Mniejsze wsparcie

Zwiększaniu dostępu do KFS będzie jednak towarzyszyć ograniczanie wysokości udzielanego wsparcia. Projekt ustawy zakłada zmniejszenie rocznego dofinansowania na kształcenie jednej osoby z 300 proc. do 200 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Obecne przepisy wskazują, że z dopłaty można pokryć do 80 proc. kosztów szkolenia, a w przypadku pracodawców zatrudniających mniej niż 10 pracowników – 100 proc. Te limity mają być obniżone do – odpowiednio – 50 proc. oraz 70 proc.
Ograniczona zostanie łączna kwota wsparcia z KFS, które może otrzymać pracodawca w danym roku. Ma być ono uzależnione od tego, ile osób zatrudnia. I tak w podmiotach, które mają nie więcej niż dziewięciu pracowników, będzie to czterokrotność przeciętnej płacy, w tych, gdzie jest od 10 do 249 pracowników – jej ośmiokrotność, a gdy będzie ich więcej niż 250 – dwunastokrotność średniej pensji.

Nie każde szkolenie

W projekcie ustawy zostanie zawężony też zakres i rodzaje szkoleń, które będzie można sfinansować z KFS. Wsparciem będzie można objąć zawodowe kształcenie ustawiczne, bez studiów podyplomowych (co pozwoli skoncentrować się na pracownikach o niższym poziomie wykształcenia, w których pracodawcy rzadziej inwestują) i tzw. szkoleń miękkich dotyczących np. umiejętności zarządzania zespołem, sprawnej komunikacji, budowania relacji z klientem.
– Takie wyłączenie oceniamy negatywnie. Według ekspertów do 2030 r. nawet 66 proc. miejsc pracy będą stanowić zawody wymagające umiejętności miękkich – podkreśla Sebastian Koćwin, wiceprzewodniczący OPZZ.
Arkadiusz Pączka również uważa, że szkolenia miękkie są przydatne, choć ocena ich skuteczności (i tym samym zasadności przeznaczenia na nie pieniędzy z KFS) jest trudniejsza niż przy typowych kursach zawodowych.

Dodatkowe warunki

Inną ważną zmianą jest powiązanie udzielenia wsparcia z KFS z utrzymaniem w zatrudnieniu lub utrzymaniem współpracy po zakończeniu kształcenia przez co najmniej sześć miesięcy, liczonych od uzyskania dokumentu potwierdzającego ukończenie kursu lub nabycie wiedzy i umiejętności. Osoby prowadzące działalność gospodarczą nie będą mogły przez ten czas jej zawiesić ani zamknąć. Za brak spełnienia tego warunku będzie grozić sankcja polegająca na tym, że taki podmiot przez trzy lata nie otrzyma dofinansowania z KFS.
Wreszcie rozszerzony będzie zakres kontroli wydatkowania środków z funduszu przez PUP, bo będzie jej podlegać nie tylko pracodawca, lecz także instytucja, która realizowała szkolenie. ©℗
Etap legislacyjny
Konsultacje projektu ustawy