Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa systemowa) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu podlegają m.in. prowadzący pozarolniczą działalność oraz przebywający na urlopach wychowawczych, pobierający zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.
Zgodnie zaś z regułami określonymi w art. 9 ust. 1c tej ustawy osoby wykonujące pracę nakładczą, zleceniobiorcy, prowadzący pozarolniczą działalność i ich współpracownicy, jak również współpracownicy osób korzystających z ulgi na start oraz pracujący więźniowie i aresztanci, spełniający jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Mogą one jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych tytułów.
Prowadzi to do wniosku, że osoba, która prowadzi pozarolniczą działalność i pobiera zasiłek macierzyński, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tego właśnie tytułu, a nie z prowadzenia działalności. Prowadzenie działalności może więc być tytułem do dobrowolnego ubezpieczenia emerytalno-rentowego, ale nie może być tytułem do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
Aby czytelniczka mogła podlegać ubezpieczeniu chorobowemu po zaprzestaniu pobierania zasiłku macierzyńskiego, powinna do tego ubezpieczenia przystąpić. W opisywanej sytuacji nastąpiło to jednak dopiero po miesiącu.
Warto przypomnieć, że zgodnie z art. 36 ust. 2 ustawy systemowej obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych osób prowadzących pozarolniczą działalność należy właśnie do tych osób. Zgłoszeń tych dokonuje się w terminie siedmiu dni od daty powstania takiego obowiązku.
Co do zasady osoby obejmowane ubezpieczeniami społecznymi na zasadzie dobrowolności zgłaszają wniosek o objęcie nimi w wybranym terminie, przy czym jeżeli dokonają zgłoszenia w ciągu siedmiu dni, będą objęte dobrowolnymi ubezpieczeniami także w okresie dni poprzedzających zgłoszenie.
Skoro więc w opisywanej sytuacji zgłoszenie nie zostało dokonane w ciągu siedmiu dni od zakończenia pobierania zasiłku macierzyńskiego, to czytelniczka nie podlegała ubezpieczeniu chorobowemu w trakcie niezdolności do pracy. Decyzja ZUS o odmowie zasiłku była więc zasadna.
Podstawa prawna
•art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 9 ust. 1c, art. 14 ust. 1 i 1a, art. 36 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 266; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 2070