Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego chce m.in. uporządkować zasady zatrudniania i wynagradzania w jednostkach PAN.

Projekt przewiduje odejście od mianowania na rzecz jednolitego systemu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Zdaniem MNiSW zmiana ta upraszcza system kadrowy na wzór rozwiązań istniejących w systemie szkolnictwa wyższego i nauki oraz w kodeksie pracy, eliminując niepotrzebne różnice w statusie prawnym pracowników poszczególnych jednostek PAN.

Ponadto planowana nowelizacja wyraźnie rozdzieli stałe składniki wynagrodzenia (wynagrodzenie zasadnicze i dodatek za staż pracy) od zmiennych, takich jak dodatki funkcyjne, zadaniowe, premie, wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe albo nadliczbowe, dodatek za pracę w warunkach szkodliwych lub uciążliwych dla zdrowia oraz inne przewidziane w regulacjach wewnętrznych. Zdaniem resortu taki podział odpowiada współczesnym standardom zarządzania wynagrodzeniami w sektorze publicznym i naukowym, a także ułatwia planowanie budżetowe i kontrolę kosztów osobowych.

„Wprowadzenie tego przepisu do ustawy ma również na celu wzmocnienie transparentności zasad wynagradzania oraz ograniczenie dowolności w kształtowaniu składników płacowych” – wynika z uzasadnienia projektu. Jednocześnie, jak podkreśla MNiSW, przepis pozostawia instytutom odpowiednią elastyczność – zmienne składniki wynagrodzenia mogą być określane w zakładowym układzie zbiorowym pracy albo regulaminie płac, co pozwala na dostosowanie systemu płac do specyfiki danej jednostki, jej możliwości finansowych oraz charakteru prowadzonych badań.

Resort zamierza też rozbudować przepisy o odpowiedzialności dyscyplinarnej. Doprecyzuje, że nie ustaje ona wraz z zakończeniem stosunku pracy, jeśli przewinienie miało miejsce w czasie jego trwania. Ponadto porządkuje sankcje za przewinienia, chodzi o nakładanie kar finansowych, pozbawienie funkcji kierowniczych, a także wydalenie z pracy w przypadku najpoważniejszych naruszeń. Co więcej, informacje o orzeczonych karach dyscyplinarnych mają być rejestrowane w systemie POL-on, co zwiększy transparentność i umożliwi monitorowanie etyki zawodowej w środowisku naukowym.

Porządki w jednostkach PAN obejmą również oceny negatywne. Dwie kolejne wystarczą, aby rozwiązać stosunek pracy z pracownikiem naukowym z zachowaniem okresu wypowiedzenia.

„Wzmocni to mechanizmy odpowiedzialności zawodowej i pozwoli instytutom na podejmowanie decyzji kadrowych w oparciu o obiektywne kryteria. Jednocześnie dzięki mechanizmowi ponownej oceny, pracownik ma realną szansę na poprawę wyników przed podjęciem decyzji o zakończeniu zatrudnienia. Jest to rozwiązanie wyważone, które łączy wymogi jakościowe z poszanowaniem praw pracowniczych” – przekonuje resort.

Rewolucja w PAN obejmie także warstwę językową. Męskie nazwy stanowisk będą mogły zostać zastąpione żeńskimi. ©℗

Podstawa prawna

Etap legislacyjny

Projekt skierowany do konsultacji