Oznacza to, że powinny one zweryfikować, w których transakcjach z ostatnich dziewięciu miesięcy uczestniczyły podmioty powiązane poprzez udziały jednostek samorządu terytorialnego

Od 1 lipca br. nie trzeba już stosować oznaczenia „TP” w przypadku dostaw towarów oraz świadczenia usług, gdy powiązania między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego albo ich związkami. Zmiana ta wynika z rozporządzenia ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej z 29 czerwca 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. poz. 1179).
Należy jednak podkreślić, że nowy przepis nie dotyczy JPK_V7 składanych za czerwiec (II kwartał) br. i wcześniejsze miesiące (kwartały). Tymczasem jeszcze na etapie projektu tego rozporządzenia w artykule „Planowane zmiany w JPK_V7 samorządom życia nie ułatwią” (dodatek Księgowość Budżetowa z 16 czerwca 2021 r., DGP nr 114) zwracaliśmy uwagę, że wiele jednostek samorządu terytorialnego nie oznaczało takich transakcji symbolem „TP”. Co istotne, kierowały się one stanowiskiem Piotra Dziedzica, ówczesnego wiceministra finansów i zastępcy szefa Krajowej Administracji Skarbowej, z odpowiedzi z 27 października 2020 r. na interpelację poselską nr 12443. Stwierdził on bowiem, że w przypadku transakcji zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi jedynie poprzez udział JST nie powstaje konieczność stosowania oznaczenia „TP” w nowym JPK_VAT z deklaracją. Natomiast część JST postępowała zgodnie z interpretacją indywidualną dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 maja 2021 r. (nr 0113-KDIPT1-1.4012.878.2020.2.AK), który uznał, że istnieje obowiązek oznaczenia „TP” transakcji w ewidencji sprzedaży w JPK_V7 między gminą a wójtem gminy, zastępcą wójta gminy, sekretarzem gminy, skarbnikiem gminy, członkami rady gminy, kierownikami jednostek organizacyjnych gminy oraz członkami rodziny ww. podmiotów.
Odpowiedź Ministerstwa Finansów z 16 czerwca 2021 r. na pytanie DGP
DGP: W rozporządzeniu w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług od 1 lipca br. będą wprowadzone zmiany dotyczące stosowania oznaczenia „TP” w przypadku transakcji zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi jedynie poprzez udziały jednostki samorządu terytorialnego. Czy wobec tego jednostki samorządu terytorialnego, które do tej pory nie oznaczały kodem „TP” np. transakcji pomiędzy spółkami komunalnymi a osobami wywierającymi znaczący wpływ na działalność JST, powinny więc dokonać korekty swoich plików JPK (za wszystkie okresy aż do wejścia w życie zmian w rozporządzeniu) i oznaczyć w nich te transakcje kodem „TP”?
MF: Obecnie [w wersji obowiązującej do 30 czerwca br. – red.] z przepisów rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług wynika, że oznaczenie „TP” odnosi się do wszystkich powiązań, o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, również jeżeli dotyczą podmiotów powiązanych ze względu na udział w tych podmiotach Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Istnieje zatem obowiązek oznaczenia „TP” transakcji w ewidencji sprzedaży w JPK_V7 między Gminą a wójtem Gminy, zastępcą wójta Gminy, sekretarzem Gminy, skarbnikiem Gminy, członkami Rady Gminy, kierownikami jednostek organizacyjnych Gminy oraz członkami rodziny ww. podmiotów. W związku z tym, jeśli JPK_VAT z deklaracją bez oznaczenia „TP” nie odzwierciedlają stanu faktycznego, zasadne jest ich skorygowanie.
Aktualnie procedowany jest projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, w którym w par. 10 ust. 4c zaproponowano, aby oznaczenia „TP” nie stosować w przypadku dostaw towarów oraz świadczenia usług, gdy powiązania między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego lub ich związkami [przepis w tym brzmieniu znalazł się w rozporządzeniu zmieniającym z 29 czerwca 2021 r. – red.].
W związku z tymi rozbieżnymi stanowiskami oraz planowaną zmianą rozporządzenia poprosiliśmy Ministerstwo Finansów o potwierdzenie, czy konieczna jest korekta JPK_V7 złożonych przez JST za okresy sprzed 1 lipca br., jeżeli w części ewidencyjnej pliku nie ma oznaczenia „TP” w przypadku dostaw towarów oraz świadczenia usług, gdy powiązania między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub JST albo ich związkami. Odpowiedź resortu otrzymaliśmy niestety tuż po oddaniu do druku poprzedniego numeru Księgowości Budżetowej, ale jednoznacznie z niej wynika, że „jeśli JPK_VAT z deklaracją bez oznaczenia «TP» nie odzwierciedlają stanu faktycznego, zasadne jest ich skorygowanie”.
Przypomnijmy więc, że zgodnie z art. 109 ust. 3e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1163) podatnik ma obowiązek przesłać korektę ewidencji w terminie 14 dni od dnia stwierdzenia przez niego, że przesłana ewidencja zawiera błędy lub dane niezgodne ze stanem faktycznym. Z kolei w związku z tym, że w przypadku oznaczenia „TP” korekta dotyczy części ewidencyjnej JPK_V7, należy wraz z nią złożyć czynny żal, czyli przewidziane w art. 16 ustawy z 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 408; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 694; dalej: k.k.s.) oświadczenie o popełnieniu czynu zabronionego, które zawiera wszystkie istotne okoliczności sprawy. Pozwoli to uniknąć grzywny, która może być wymierzona na podstawie art. 61a k.k.s. za przesłanie nierzetelnej lub wadliwej ewidencji. Na marginesie warto wspomnieć, że wprawdzie MF w odpowiedzi z 14 kwietnia 2021 r. na pismo rzecznika małych i średnich przedsiębiorców (nr SP9.8022.2.2021) zapowiedziało już, że planuje zniesienie obowiązku czynnego żalu w przypadku korekty JPK_V7, ale na razie przepisy nie zostały zmienione.
Z kolei składając za kilka dni JPK_V7 za czerwiec br., należy jeszcze stosować oznaczenie „TP” również w przypadku dostaw towarów oraz świadczenia usług, gdy powiązania między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub JST albo ich związkami.