Takie uprawnienie pojawiło się w rządowym projekcie nowelizacji ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym oraz niektórych innych ustaw – w wersji po obradach sejmowej komisji finansów publicznych.

A dokładnie zaproponowano, aby rzecznik finansowy, działając w charakterze reprezentanta grupy w rozumieniu art. 4 ust. 2a ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 446), mógł wytoczyć powództwo na rzecz: klientów podmiotów rynku finansowego oraz osób fizycznych, których roszczenia wynikają z umów o świadczenie usług przez instytucję finansową. Warto zaznaczyć, że to rozwiązanie, o które wnosiła grupa senatorów (w projekcie noweli oznaczonej jako druk senacki nr 774).
W nowej wersji regulacji, zatwierdzonej w piątek przez cały Sejm, pozostał kontrowersyjny przepis, zgodnie z którym rzecznik finansowy, realizując swoje zadania, będzie mógł żądać wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych na rzecz klientów podmiotów rynku finansowego. A także brać udział w każdym toczącym się postępowaniu cywilnym, jeżeli według jego oceny wymaga tego ochrona praw klientów.
Obecnie RF może wytoczyć powództwo na rzecz klientów podmiotów rynku finansowego w sprawach dotyczących nieuczciwych praktyk rynkowych. Takie praktyki mogą dotyczyć wyłącznie konsumentów, więc siłą rzeczy RF może chronić tylko tę grupę.
Zgodnie z uzasadnieniem projektu poszerzenie grupy, którą RF mógłby objąć ochroną, umożliwiłoby skuteczne i pełne wykonywanie przez niego kompetencji procesowych. Naruszenia, jakie są powodem spraw sądowych, nie zawsze dotyczą bowiem nieuczciwych praktyk rynkowych i dotykają nie tylko konsumentów – za przykład podano poszkodowanych dochodzących roszczeń z umowy ubezpieczenia OC.
Prawnicy ostrzegają, że objęcie ochroną osób niebędących konsumentami spowodowałoby, że z ochrony rzecznika mogliby korzystać również profesjonalni inwestorzy, np. lokujący pieniądze w funduszach inwestycyjnych zamkniętych.
Do tych wątpliwości odniósł się w Sejmie wiceminister finansów Piotr Patkowski. Podkreślił, że intencją przepisu jest objęcie ochroną również osób prowadzących działalność gospodarczą, ale nie profesjonalistów rynku finansowego. Za przykład podał rolników, którzy są przedsiębiorcami, lecz nie mają dobrej znajomości usług rynku finansowego. ©℗
Etap legislacyjny
Ustawa przyjęta przez Sejm