Z podstawowego aktu prawnego regulującego zasady gospodarki finansowej samorządów, czyli z ustawy o finansach publicznych, wynika m.in., że jednostki sektora finansów publicznych zawierają umowy, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane, na zasadach określonych w przepisach o zamówieniach publicznych, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.
Ewentualnych ograniczeń do ubiegania się o zamówienie publiczne w gminie na wskazane roboty budowlane należy poszukiwać w prawie zamówień publicznych. Akt ten zawiera regulacje, które mają chronić przed konfliktem interesów pomiędzy zamawiającym a wykonawcą. I tak w art. 56 ww. ustawy wskazano, że kierownik zamawiającego, członek komisji przetargowej oraz inne osoby wykonujące czynności związane z przeprowadzeniem postępowania o udzielenie zamówienia po stronie zamawiającego lub osoby mogące wpłynąć na wynik tego postępowania lub osoby udzielające zamówienia podlegają wyłączeniu z dokonywania tych czynności, jeżeli po ich stronie występuje konflikt interesów. A ten występuje, gdy powyższe osoby:
„1) ubiegają się o udzielenie tego zamówienia;
2) pozostają w związku małżeńskim, w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa w linii bocznej do drugiego stopnia, lub są związane z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli albo pozostają we wspólnym pożyciu z wykonawcą, jego zastępcą prawnym lub członkami organów zarządzających lub organów nadzorczych wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia;
3) w okresie trzech lat przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia pozostawały w stosunku pracy lub zlecenia z wykonawcą, otrzymywały od wykonawcy wynagrodzenie z innego tytułu lub były członkami organów zarządzających lub organów nadzorczych wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia;
4) pozostają z wykonawcą w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że istnieje uzasadniona wątpliwość co do ich bezstronności lub niezależności w związku z postępowaniem o udzielenie zamówienia z uwagi na posiadanie bezpośredniego lub pośredniego interesu finansowego, ekonomicznego lub osobistego w określonym rozstrzygnięciu tego postępowania”.
Zatem choć z przytoczonych regulacji wynikają faktycznie ograniczenia w zakresie różnych powiązań pomiędzy np. gminą a firmą budowlaną, to – co istotne – są adresowane do gminy. Oznacza to tym samym, że nie mogą mieć zastosowania do sytuacji odwrotnej, czyli gdy pracownik wykonawcy wcześniej był pracownikiem jednostki samorządowej. Wskazane przepisy chronią bowiem tylko zamawiającego przed niepożądanymi powiązaniami z potencjalnymi wykonawcami zamówień ale te ograniczenia nie obowiązują wykonawcy. Z tych względów opisana sytuacja nie może wpływać na pozycję prawną firmy, który chce się ubiegać o zamówienie w gminie będącej poprzednim pracodawcą jego pracownika.
Podstawa prawna
• art. 647 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 2320)
• art. 56 ust. 1–2 ustawy z 19 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2019; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 2320)