Pełnomocnikiem członka spółdzielni mieszkaniowej nieobecnego podczas walnego zgromadzenia będzie mógł być wyłącznie inny jej członek, osoba bliska, adwokat lub radca prawny. Natomiast osobie, która będzie podszywała się pod pełnomocnika, grozić będzie odpowiedzialność karna. Takie propozycje znalazły się w projekcie nowelizującym ustawę o spółdzielniach mieszkaniowych oraz ustawy o własności lokali, którą przyjęła Rada Ministrów.
Nie każdy pełnomocnikiem
Projektowane zmiany mają wzmocnić ochronę interesów członków spółdzielni. Zdarza się bowiem, że o pełnomocnictwa zabiegają osoby chcące przejąć wpływ na decyzje spółdzielni, często kosztem mniej świadomych lub starszych członków. Celem takich działań jest zazwyczaj zgromadzenie jak największej liczby pełnomocnictw, by przeforsować określone uchwały. Z danych przekazanych przez związki rewizyjne (zebranych z 244 spółdzielni) wynika, że skala takich nadużyć nie jest duża. Są jednak regiony Polski, gdzie problem istnieje. Regionalny Związek Rewizyjny Spółdzielczości Mieszkaniowej w Katowicach, zrzeszający 107 spółdzielni, poinformował, że w co najmniej dziesięciu z nich działały zorganizowane grupy tzw. pełnomocników, które przybywały na zgromadzenia całymi grupami.
Koniec covidowych przepisów i prostszy wykup
Projekt zakłada wyłączenie stosowania wobec spółdzielni mieszkaniowych rozwiązania wprowadzonego w okresie pandemii COVID-19, a umożliwiającego przeprowadzanie walnych zgromadzeń z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. Mimo że stan epidemii i zagrożenia epidemicznego został już zniesiony, niektóre spółdzielnie mieszkaniowe nadal korzystają z tego przepisu zamiast zwoływać zgromadzenia w formie tradycyjnej. Po wejściu w życie noweli nie będzie to już możliwe.
Projekt doprecyzowuje art. 49 i 49 [1] ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 558 ze zm.), które umożliwiają osobom zainteresowanym dochodzenie przed sądem roszczeń o ustanowienie odrębnej własności lokalu w sytuacji bezczynności spółdzielni. Nowe regulacje mają na celu jasne rozróżnienie, kiedy takie postępowanie będzie prowadzone w trybie procesowym, a kiedy w trybie nieprocesowym. To pierwsze będzie stosowane wtedy, gdy spółdzielnia uchylać się będzie wyłącznie od złożenia oświadczenia woli niezbędnego do przeniesienia własności lokalu. Natomiast w trybie nieprocesowym będą rozpatrywane wszystkie pozostałe przypadki.
Znikną działki po obrysie budynku
Projekt wprowadza również zmianę do art. 32a ustawy o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1048 ze zm.), dostosowującą go do art. 209a ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. 2024 r. poz. 1145 ze zm.). Celem tej zmiany jest ułatwienie wspólnotom mieszkaniowym zgłaszania wobec Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego roszczeń o zawarcie umowy przeniesienia własności przyległej nieruchomości gruntowej lub jej części. Dzięki temu wspólnoty będą mogły powiększyć swoje działki tak, by spełniały wymogi przewidziane dla działek budowlanych.
Zgodnie z nowym brzmieniem przepisów nabycie przyległej nieruchomości gruntowej będzie następowało do majątku właścicieli lokali, a nie do odrębnego majątku wspólnoty mieszkaniowej. Roszczenie w tej sprawie będzie mógł zgłosić zarząd lub zarządca wspólnoty na podstawie uchwały właścicieli lokali wyrażającej zgodę na nabycie działki oraz udzielającej zarządowi lub zarządcy odpowiedniego pełnomocnictwa.
Wprowadzenie tych zmian ma umożliwić wspólnotom mieszkaniowym prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków oraz powiązanych z nimi urządzeń technicznych.
Do chwili zamknięcia numeru gazety Rada Ministrów nie zakończyła prac nad omawianym projektem.
Etap legislacyjny
Projekt w pracach Rady Ministrów