Gdzie kara śmierci wciąż obowiązuje na świecie

Kara śmierci pozostaje wciąż faktem w ponad 50 państwach na całym świecie. Choć wiele krajów zrezygnowało z jej stosowania, w niektórych regionach – zwłaszcza w Azji i Afryce – egzekucje są wciąż wykonywane, często w tajemnicy. Jeśli chodzi o kraje azjatyckie, kara śmierci obowiązuje między innymi w Chinach, Iranie, Arabii Saudyjskiej, Korei Północnej, Tajlandii, Japonii, Korei Południowej i Wietnamie. W Ameryce egzekucje przeprowadzane są przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych, na Kubie i kilku państwach Ameryki Południowej, z czego jednym z przykładów jest Gujana.

W Afryce kara śmierci jest obecnie wykonywana jedynie w ograniczonej liczbie państw. Spośród 55 krajów kontynentu zaledwie siedem wciąż realizuje wyroki śmierci, wśród nich m.in. Egipt, Somalia i Sudan Południowy. Jednocześnie widoczny jest wyraźny trend odchodzenia od tej formy kary – w ostatnich latach zrezygnowały z niej takie państwa jak Ghana, Republika Środkowoafrykańska oraz Zambia, sąsiadująca z Zimbabwe. Ponadto 14 krajów afrykańskich wprowadziło moratorium, zawieszając wykonywanie egzekucji.

Z kolei w Europie kara śmierci przeprowadzana jest tylko w jednym państwie – jest nim Białoruś.

Gdzie wykonuje się najwięcej egzekucji?

Szacuje się, że każdego roku setki, a prawdopodobnie tysiące osób tracą życie w wyniku egzekucji, jednak dokładne dane są często niejawne, niektóre kraje nie udostępniają takich informacji, zasłaniając się tajemnicą państwową. Chiny wciąż pozostają krajem, w którym najprawdopodobniej wykonywanych jest najwięcej egzekucji na świecie, jednak brak konkretnych danych utrudnia oszacowanie skali. Podobnie jest w Korei Północnej, Wietnamie, Afganistanie i Syrii. Najwięcej potwierdzonych egzekucji wykonano w Iranie, Arabii Saudyjskiej, Somalii i… Stanach Zjednoczonych.

  • Iran - 853
  • Arabia Saudyjska - 172
  • Somalia - 38
  • Stany Zjednoczone - 24
  • Irak - 16
  • Jemen - 15
  • Egipt - 8
  • Bangladesz - 5
  • Kuwejt - 5
  • Singapur - 5

Najczęściej stosowane obecnie metody kary śmierci

  • Rozstrzelanie - egzekucja przeprowadzana przez oddział strzelców lub jednego wykonawcę. Metoda ta bywa uzasadniana względami „wojskowymi” lub tradycją prawną. Stosowana jest m.in. w : Chinach, Korei Północnej, Somalii i na Białorusi.
  • Powieszenie – jedna z najstarszych metod, nadal obecna w niektórych systemach prawnych. Skazany umiera w wyniku uduszenia lub złamania kręgosłupa szyjnego. Stosowana m.in. w: Iranie, Japonii, Iraku, Singapurze.
  • Ścięcie głowy - egzekucje odbywają się publicznie lub półpublicznie. Metoda stosowana jest m.in. w: Arabii Saudyjskiej i Iraku.
  • Zadźganie - egzekucje mają charakter demonstracyjny, co ma podkreślać wymiar kary i odstraszać innych. Kara wykonywana jest w ten sposób m.in. w Somalii.
  • Zastrzyk śmiertelny – polega na podaniu skazanemu kombinacji środków farmakologicznych prowadzących do zatrzymania akcji serca. Stosowana m.in. w: Stanach Zjednoczonych, Tajlandii, Chinach i Wietnamie.
  • Krzesło elektryczne - metoda polegająca na rażeniu skazanego prądem o wysokim napięciu. Obecnie uznawana za kontrowersyjną i rzadko stosowaną. Dopuszczona prawnie m.in. w: Stanach Zjednoczonych (alternatywnie, w wybranych stanach)
  • Kamieniowanie – ekstremalnie kontrowersyjna metoda, wciąż stosowana w niektórych krajach Bliskiego Wschodu, głównie przy skrajnych przestępstwach religijnych lub moralnych.

Warto podkreślić, że wiele państw utrzymuje w tajemnicy szczegóły dotyczące liczby i sposobu wykonywania egzekucji.

Czy kara śmierci ma sens?

Nie istnieją przekonujące dowody potwierdzające, żekara śmierci pełni skuteczną funkcję odstraszającą. Podważa to zasadność traktowania jej jako fundamentu polityki karnej państwa. Mimo że jest to najbardziej rygorystyczna sankcja przewidziana przez prawo, dostępne badania nie wskazują na jej realny wpływ na obniżenie poziomu przestępczości. Przeciwnicy kary śmierci odwołują się m.in. do danych z poszczególnych stanów USA, gdzie jej stosowanie nie przełożyło się na spadek liczby poważnych przestępstw.