Inwestycje podbiły wzrost PKB, ale majowy odczyt PMI sygnalizuje kłopoty przemysłu

GUS przedstawił również dane na temat struktury wzrostu. Wynika z nich, że konsumpcja gospodarstw domowych urosła w porównaniu z początkiem ub.r. o 2,5 proc. W IV kw. ub.r. rosła w tempie 3,5 proc. Inwestycje w pierwszych trzech miesiącach br. były o 6,3 proc. większe niż rok wcześniej. To najwyższa dynamika od pięciu kwartałów (w drugiej połowie ub.r. nakłady na środki trwałe były niższe niż rok wcześniej).

Analitycy nie spodziewali się dobrego wyniku popytu konsumpcyjnego – ten ma rosnąć mocniej od II kwartału. Ale nie liczyli też na ponad 6-proc. wzrost inwestycji. „Przy stagnacji produkcji budowlano-montażowej, spadku inwestycji przedsiębiorstw niefinansowych i niewielkim wzroście nakładów samorządów, taki wynik wydawał się niemożliwy. Nie znamy jeszcze struktury inwestycji w I kwartale, ale za ich wzrost musiał odpowiadać skok inwestycji w maszyny i urządzenia lub środki transportu. Oczywistym kandydatem są dostawy sprzętu wojskowego” – podejrzewają ekonomiści Banku Pekao.

W IV kw. ub.r. wzrost PKB wynosił 3,4 proc. Jak zauważa Credit Agricole Bank Polska, do spowolnienia w największym stopniu przyczynił się… mniejszy wkład zapasów. Produkcja „na magazyn” teraz dołożyła do rocznego tempa wzrostu PKB 1,5 pkt proc. (bez zapasów tempo wzrostu wyniosłoby 1,7 proc.), ale w końcówce ub.r. jej wkład wyniósł 3,4 pkt (bez zapasów wzrost byłby zerowy, inne czynniki wzajemnie się znosiły).

Które branże według GUS rozwijały się w I kwartale 2025 r.?

Najmocniejszy wzrost wartości dodanej w porównaniu z I kw. ub.r. miał miejsce w przypadku „działalności profesjonalnej”. To dział obejmujący np. usługi prawnicze, ale też centra usług międzynarodowych korporacji. Zanotowano tu wzrost o 6,6 proc. Wartość dodana w transporcie urosła realnie o 4,1 proc. Minimalny spadek (0,1 proc.) odnotowano w finansach i ubezpieczeniach, a największy regres miał miejsce w „informacji i komunikacji” (mowa głównie o IT). Tu wartość dodana była o 3,2 proc. mniejsza niż rok wcześniej. To pierwszy spadek przynajmniej od początku 2022 r.

Dane opracowane według metodyki krajowej nie są wprost porównywalne z innymi krajami. Na porównania pozwalają dane oczyszczone z wahań sezonowych, jakie prezentuje Eurostat. Wynika z nich, że roczne tempo wzrostu PKB spowolniło o 0,1 pkt proc., do 3,8 proc. I był to drugi wynik w Unii Europejskiej. Dynamikę przekraczającą 10 proc. zanotowała jedynie Irlandia, gdzie statystyki podlegają dużym wahaniom ze względu na znaczenie międzynarodowych korporacji. Na drugim biegunie znalazły się Węgry, Austria i Słowenia, gdzie PKB zanotował spadek od 0,4 do 0,8 proc.

Wskaźnik PMI w strefie recesji – czy przemysł czeka spowolnienie?

Lepsze od oczekiwań dane z przemysłu, handlu i rynku pracy skłaniały w ostatnim czasie analityków do optymizmu, jeśli chodzi o tempo wzrostu PKB w II kw. Kubłem zimnej wody okazały się jednak przedstawione w poniedziałek przez firmę S&P Global wyniki majowego badania PMI – koniunktury w przetwórstwie.

Wskaźnik PMI spadł do 47,1 pkt, z 50,2 pkt miesiąc wcześniej. Analitycy spodziewali się stabilizacji lub lekkiego wzrostu indeksu. Przy tym majowe wskazanie PMI okazało się najniższe od czerwca ub.r. Po trzech miesiącach, w których indeks był powyżej poziomu 50 pkt, co wskazywało na ekspansję przemysłu, PMI ponownie znalazł się w „strefie recesji”.

Maj był drugim z rzędu miesiącem, w którym miała miejsce obniżka nowych zamówień. Był to największy spadek od pół roku. Według autorów badania, powstającego na bazie ankiet wśród kilkuset największych krajowych firm, to przede wszystkim efekt problemów sektorów motoryzacyjnego, energetycznego oraz budowlanego. Eksperci S&P Global zwracają uwagę również na brak inwestycji. Produkcja zmalała po raz pierwszy od czterech miesięcy. Dotyczyło to zwłaszcza eksportu. ©℗