• Jaki paragraf jest odpowiedni do ujmowania opłat za wykonanie kopii na urządzeniu wielofunkcyjnym
  • Czy dotacja na zakup telebimu przez dom kultury jest podmiotowa czy celowa
  • Jak sklasyfikować nabycie worków na odpady dla Ochotniczej Straży Pożarnej
Od września nasz urząd miasta będzie dzierżawił urządzenie wielofunkcyjne (drukarka, skaner itd.). Z firmą będziemy rozliczać się m.in. według liczby wykonanych kopii. W jakiej klasyfikacji budżetowej mamy ujmować opłaty za wykonane kopie? Czy to paragraf 421, czy 430?

Wydatek na podany cel ma związek z zapewnieniem bieżącego funkcjonowania jednostki. Z pewnością należy kwalifikować go do wydatków bieżących. W art. 236 ust. 3 ustawy o finansach publicznych postanowiono zaś, że w planie wydatków bieżących wyodrębnia się w układzie działów i rozdziałów planowane kwoty wydatków bieżących, w szczególności na:

1) wydatki jednostek budżetowych, w tym na:

a) wynagrodzenia i składki od nich naliczane,

b) wydatki związane z realizacją ich statutowych zadań;

2) dotacje na zadania bieżące;

3) świadczenia na rzecz osób fizycznych;

4) wydatki na programy finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3, w części związanej z realizacją zadań jednostki samorządu terytorialnego;

5) wypłaty z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez JST, przypadające do spłaty w danym roku budżetowym;

6) obsługę długu JST.

Wydatki ponoszone na cel wymieniony w pytaniu są specyficzne, jakkolwiek bowiem pozostają w związku z dzierżawą przez gminę urządzenia, to jednak mają cechy usługi. Dzierżawa jako stosunek cywilnoprawny ma podstawy prawne w przepisach kodeksu cywilnego. Powyższe założenie ma uzasadnienie w ustaleniach zawartych w wystąpieniu pokontrolnym Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu z 27 czerwca 2023 r. (znak WK-0911/59/2022). W podanym dokumencie stwierdzono nieprawidłowość w następującym zakresie przedmiotowym: „Stwierdzono naruszenie zasad klasyfikacji określonych w załączniku Nr 4 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1053 ze zm.), mianowicie wydatki ponoszone w ramach zawartych umów dzierżawy urządzeń wielofunkcyjnych, które dotyczą opłaty za wykonane kopie, wydruki (poz. znajdująca się na fakturach „ilość wykonanych kopii […]”) klasyfikowane są w dz. 750, rozdz. 75023 «Urzędy gmin (miast i miast na prawach powiatu)», paragraf 4210 «zakup materiałów i wyposażenia», zamiast w pragrafie 4300 «zakup usług pozostałych»”.

Zatem kierując się ww. założeniami, należałoby uznać, że właściwa klasyfikacja budżetowa to dział 750 „Administracja publiczna” oraz rozdział 75023 „Urzędy gmin (miast i miast na prawach powiatu)”. Co zaś się tyczy paragrafu wydatkowego, to z racji usługowego charakteru umowy istnieją przesłanki do zastosowania paragrafu 430 „Zakup usług pozostałych”. Z jego opisu wynika, że paragraf ten obejmuje wydatki funduszu operacyjnego, którego przeznaczenie jest niejawne, oraz wydatki na zakup usług (z wyjątkiem usług świadczonych przez osoby fizyczne, objętych paragrafami: 401 do 403, 405, 406, 408 do 410 i 417, oraz usług wymienionych w paragrafach: 426 do 429, 432 do 440, 461 do 463 i 470), a w szczególności usług drukarskich, introligatorskich, powielania, kopiowania. Uwzględniając powyższy kontekst, należy jednocześnie uznać, że paragraf 421 „Zakup materiałów i wyposażenia” nie odzwierciedla istoty podanej transakcji (realizacji usługi), dlatego odpowiedni będzie wspomniany paragraf 430.

W podanym stanie faktycznym wydatki budżetowe ponoszone tytułem opłaty za wykonanie kopii przez urządzenie wielofunkcyjne należy ujmować w dziale 750, rozdziale 75023 oraz w paragrafie 430. ©℗

Gmina zamierza przekazać dotacje dla domu kultury – z przeznaczeniem na zakup telebimu informacyjnego. Chodzi o wsparcie tej jednostki w realizacji zadań w zakresie kultury na rzecz mieszkańców. Jaką klasyfikację zastosować? Czy dotację traktować jako podmiotową, czy celową?

Z kontekstu pytania należy wnioskować, że chodzi o przekazanie środków przez gminę dla macierzystej jednostki organizacyjnej, w tym przypadku – instytucji kultury. Analizując podaną problematykę, należy przypomnieć o specyficznych formach rozliczeń pomiędzy gminą a ww. podmiotem. Jest to o tyle ciekawe, że instytucje kultury są jednostkami prawnie samodzielnymi, w odróżnieniu od jednostek budżetowych. Odrębności występują także w sposobie finansowania tych jednostek przez gminę. W tym zakresie na uwagę zasługuje art. 28 ust. 3 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Z podanego przepisu wynika, że organizator przekazuje instytucji kultury środki finansowe w formie dotacji:

1) podmiotowej na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów;

2) celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji;

3) celowej na realizację wskazanych zadań i programów.

Zatem nie ma wątpliwości co do tego, że organizator (w tym przypadku jednostka samorządowa) może przekazać wsparcie dla jednostki organizacyjnej o statusie instytucji kultury. W szczególności może przekazać dotację celową. Takie przesłanki spełnia opisana w pytaniu dotacja na zakup i montaż telebimu informacyjnego. Zapewne urządzenie to będzie służyć realizacji statutowych zadań wspomnianej jednostki. Co do statusu dotacji celowej można także wspomnieć o art. 127 ustawy o finansach publicznych, gdzie w ust. 1 postanowiono, że dotacje celowe są to środki przeznaczone na:

1) finansowanie lub dofinansowanie:

a) zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,

b) ustawowo określonych zadań, w tym zadań z zakresu mecenatu państwa nad kulturą, realizowanych przez jednostki inne niż JST,

c) bieżących zadań własnych JST,

d) zadań agencji wykonawczych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b,

e) zadań zleconych do realizacji organizacjom pozarządowym,

f) kosztów realizacji inwestycji.

Od strony formalnej dotacja musi jednak być właściwa ujęta w podziałkach klasyfikacji budżetowej. W tym zakresie punktem odniesienia będzie rozporządzenie ministra finansów w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych. I tak, nie nastręcza większych trudności ustalenie właściwego działu klasyfikacji budżetowej, którym będzie dział 921 „Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego”. Podobnie będzie w przypadku ustalenia rozdziału wydatkowego, którym będzie rozdział 92019 „Domy i ośrodki kultury, świetlice i kluby”.

Co zaś się tyczy wyboru paragrafu wydatkowego, to determinantem będzie tu charakter prawny dotacji (celowej). W konsekwencji odpowiedni będzie paragraf 622 „Dotacja celowa z budżetu na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji i zakupów inwestycyjnych innych jednostek sektora finansów publicznych”.

Dlatego w podanym stanie faktycznym istnieją podstawy do zastosowania klasyfikacji budżetowej: dział 921, rozdział 92019 oraz paragraf 622. ©℗

Gmina musi zakupić dla Ochotniczej Straży Pożarnej worki na odpady. Jaką klasyfikację zastosować? Czy będzie to 600/60016/421?

Skoro pytanie dotyczy finansowania przez gminę działalności jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej, warto wspomnieć o art. 10 ust. 1 ustawy o ochotniczych strażach pożarnych. Postanowiono w nim, że w ramach realizacji zadania własnego w zakresie ochrony przeciwpożarowej gmina zapewnia, stosownie do posiadanych sił i środków, ochotniczym strażom pożarnym:

1) obiekty, tereny, pojazdy i sprzęt specjalistyczny, środki ochrony indywidualnej, umundurowanie i środki łączności oraz ich utrzymanie;

2) ubezpieczenie strażaków ratowników OSP i kandydatów na strażaków ratowników OSP oraz członków młodzieżowych drużyn pożarniczych i dziecięcych drużyn pożarniczych, w tym ubezpieczenie grupowe, od odpowiedzialności cywilnej i od następstw nieszczęśliwych wypadków, podczas wykonywania powierzonych zadań;

3) badania lekarskie strażaków ratowników OSP przeprowadzane w celu stwierdzenia braku przeciwwskazań do udziału w działaniach ratowniczych;

4) badania lekarskie kandydatów na strażaków ratowników OSP przeprowadzane w celu stwierdzenia braku przeciwwskazań do udziału w szkoleniu podstawowym przygotowującym do bezpośredniego udziału w działaniach ratowniczych.

Można więc stwierdzić, że wydatek opisany w pytaniu wpisuje się w katalog wydatków możliwych do sfinansowania z budżetu samorządowego. Punktem wyjścia dla ustalenia właściwego działu i rozdziału klasyfikacji jest charakter realizowanego zadania, które jest związane z ochroną przeciwpożarową. W konsekwencji podane w zapytaniu podziałki nie są właściwym rozwiązaniem, dział 600 ma bowiem oznaczenie: „Transport i łączność”, natomiast rozdział 60016 ma oznaczenie: „Drogi publiczne gminne”. Odpowiedni w podanym zakresie przedmiotowym jest dział 754 „Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa”. Z kolei właściwy rozdział to 75412 „Ochotnicze straże pożarne”. Natomiast paragraf wydatkowy podany w pytaniu, czyli 421 „Zakup materiałów i wyposażenia”, jest wyborem prawidłowym. Z jego opisu wynika, że ujmuje się tu zakup materiałów i wyposażenia związany z utrzymaniem i funkcjonowaniem jednostek, w tym m.in. leków i środków opatrunkowych na wyposażenie apteczek, prasy.

Powyższa koncepcja ma także potwierdzenie w wystąpieniu pokontrolnym Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach z 17 marca 2023 r. (znak WK.60.32.2022). W podanym dokumencie stwierdzono bowiem nieprawidłowość w zakresie stosowania w 2021 r. klasyfikacji budżetowej i stwierdzono, że: „wydatek dotyczący zakupu (…) worków na śmieci z przeznaczeniem dla OSP (…) w kwocie 86,00 zł zaklasyfikowano do działu 600 «Transport i łączność», rozdziału 60016 «Drogi publiczne gminne», paragrafu 4170 „Wynagrodzenia bezosobowe”, zamiast do działu 754 „Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa”, rozdziału 75412 „Ochotnicze straże pożarne”, paragrafu 4210 „Zakup materiałów i wyposażenia.”

W podanym stanie faktycznym należy zastosować dział 754, rozdział 75412 oraz paragraf 421. ©℗