Rzecznik przypomina, że zgłoszenia zewnętrzne od sygnalistów przyjmowane są za pośrednictwem czterech wskazanych kanałów komunikacji:
- elektronicznie, poprzez interaktywny formularz zgłoszeń dostępny na stronie RPO;
- ustnie za pomocą infolinii (rozmowa jest rejestrowana);
- pisemnie na adres korespondencyjny zespołu do sygnalistów (z dopiskiem „zgłoszenie naruszenia prawa”);
- osobiście podczas bezpośredniego spotkania.
Zespół do spraw sygnalistów
Zadania związane z analizą zgłoszeń w Biurze RPO są realizowane przez zespół do spraw sygnalistów, który jest odpowiedzialny za wstępną weryfikację i przesłanie ich do odpowiednich organów publicznych, i to on jest właściwym adresatem tej korespondencji.
Ważne jest, aby firmy i urzędy wskazywały sygnalistom właściwą ścieżkę. Do tego obligują przepisy. Zgodnie z art. 48 ust. 1 pkt 11 ustawy o ochronie sygnalistów (Dz.U. z 2024 r. poz. 928) organ publiczny umieszcza na swojej stronie w Biuletynie Informacji Publicznej, w oddzielnej, łatwo identyfikowalnej i dostępnej sekcji, oraz w sposób zrozumiały dla sygnalisty, informacje o danych kontaktowych RPO. Przepis ten ma na celu zapewnienie obywatelom dostępu do informacji o możliwości dokonania zgłoszenia zewnętrznego do rzecznika. Dlatego ważne jest udostępnianie właściwych danych.
Właściwa informacja
Rzecznik przypomina również, że zgodnie z treścią art. 25 ust. 1 pkt 8 ustawy o ochronie sygnalistów zrozumiałe i łatwo dostępne informacje na temat dokonywania zgłoszeń zewnętrznych do RPO stanowią obligatoryjny element procedury zgłoszeń wewnętrznych (czyli tych dostępnych w firmach).
„Informujemy, że zgłoszenia przesłane za pośrednictwem innych kanałów komunikacji niż wskazane nie dają gwarancji ochrony poufności przewidzianej w ustawie” – zastrzega Biuro RPO. „W szczególności elektroniczna skrzynka podawcza ePUAP Biura RPO nie stanowi kanału przeznaczonego do przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych” – dodaje. ©℗
Czego może dotyczyć zgłoszenie?
Przedmiotem zgłoszenia mogą być informacje o naruszeniu prawa, dotyczące m.in.
- korupcji; zamówień publicznych; usług, produktów i rynków finansowych; przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu; bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami; bezpieczeństwa transportu; ochrony środowiska; ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego; bezpieczeństwa żywności i pasz; zdrowia i dobrostanu zwierząt; zdrowia publicznego; ochrony konsumentów; ochrony prywatności i danych osobowych; bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych; interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej. ©℗