Pracodawcom będą grozić wyższe kary za zatrudnianie cudzoziemców w szarej strefie. Nie będą jednak mieli obowiązku podpisywania z obcokrajowcami wyłącznie umów o pracę. Skróci się także czas oczekiwania na zezwolenie na pracę

Tak zakłada projekt ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania cudzoziemcom pracy na terytorium RP, który na nowo ureguluje kwestie związane z wydawaniem zezwoleń na pracę oraz podejmowaniem przez obcokrajowców pracy na oświadczeniu. Przewiduje on m.in. pełną elektronizację załatwiania spraw zezwoleń na pracę, zaczynając od złożenia wniosku w urzędzie wojewódzkim po wydanie decyzji. Online prowadzone będzie też postępowanie odwoławcze od decyzji wojewody odmawiającej wydania tego dokumentu. To rozwiązanie ma skrócić czas oczekiwania na zezwolenie na pracę oraz usprawnić proces rozpatrywania takich spraw.

Kiedy można odmówić pozwolenia na pracę

Kolejnym istotnym elementem projektu jest doprecyzowanie i dodanie nowych – w porównaniu do obecnie obowiązujących przepisów przesłanek odmowy wydania zezwolenia na pracę dla cudzoziemca. Wojewoda będzie mógł odmówić jego wydania, jeśli pracodawca nie prowadzi działalności uzasadniającej powierzenie pracy danemu cudzoziemcowi lub działa głównie w celu ułatwiania obcokrajowcom wjazdu na terytorium Polski.

Zaostrzone zostaną kary za nielegalne zatrudnianie cudzoziemców – taka praktyka będzie zagrożona karą grzywny wynoszącą od 3000 zł do nawet 50 000 zł za każdą osobę.

Nowe przepisy zakładają też możliwość realizowania programów integracyjnych dla obcokrajowców, obejmujących np. pomoc w nauce języka polskiego. Powiatowe urzędy pracy będą zaś mogły tworzyć wyspecjalizowane punkty wspierania cudzoziemców na rynku pracy.

Legalizacja pobytu w Polsce

Ponadto rząd przyjął trzy projekty ustaw dotyczące legalizacji pobytu w Polsce obcokrajowców.

  • Pierwszy z nich to projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym RP. Jest to odpowiedź na tzw. aferę wizową, a zaproponowane w nim rozwiązania mają uszczelnić przepisy, na podstawie których wydawane są wizy dla obywateli innych państw, którzy chcą studiować w Polsce.
  • Drugi z tych projektów nowelizuje ustawę z 12 grudnia 2003 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 769 ze zm.), aby dostosować ją do unijnej dyrektywy w sprawie Niebieskiej Karty UE, czyli zezwolenia pobytowego dla cudzoziemców zatrudnianych w zawodach wymagających wysokich kwalifikacji, a także warunków wjazdu i pobytu na terenie państw UE członków rodzin takich osób.
  • Wreszcie trzeci z projektów zmienia przepisy ustawy z 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1504 ze zm.), które stanowi reakcję na zjawisko instrumentalizacji migracji i destabilizację sytuacji na granicy z Białorusią – wprowadza ograniczenia w prawie ubiegania się o azyl.

Na środowym posiedzeniu rząd miał też być przyjmowany projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia, ale ostatecznie do tego nie doszło.