Do 1000 zł za pobraną krew i dni wolne w pracy (może będzie więcej, jest petycja)

Począwszy od 1972 r. Polski Czerwony Krzyż ustanowił Dni Honorowego Krwiodawstwa, które przypadają na 22 – 26 listopada. Polski Czerwony Krzyż już w 1958 r. zaczął propagować ideę oddawania krwi, podkreślając, że krew jest najcenniejszą substancją w organizmie człowieka, bo jest lekiem, którego niczym nie można zastąpić. Przyglądamy się temu kto może oddać krew i jakie zostały ustanowione przywileje na rzecz krwiodawców.

Dawcom Krwi w tym Honorowym przysługuje szereg przywilejów i uprawnień (między innymi odliczenie darowizny na cele krwiodawstwa w zeznaniu podatkowym). Ponadto zwrot kosztów dojazdu, dni wolne w pracy, posiłek regeneracyjny i co może zainteresować wielu nawet 1000 zł ekwiwalentu pieniężnego za oddaną krew.

Kto może oddać krew? Kto może zostać dawcą krwi?

Jak czytamy na oficjalnej stronie Narodowego Centrum Krwi, krew mogą oddać takie osoby, które:

• KRYTERIUM WIEKU I ZDROWIA: mają od 18 do 65 lat i cieszą się dobrym zdrowiem (w dniu oddania krwi nie można mieć objawów przeziębienia; nie można brać żadnych leków (poza suplementami ale trzeba o tym poinformować lekarza)
• KRYTERIUM WAGI: ważą co najmniej 50 kilogramów,
• KRYTERIUM ZABIEGÓW: w ciągu ostatnich 4 miesięcy nie miały wykonanych żadnych zabiegów operacyjnych, endoskopowych i innych diagnostycznych badań (np. gastroskopii, panendoskopii, artroskopii, laparoskopii); w ciągu ostatnich 4 miesięcy nie wykonano tatuażu, przekłucia uszu lub innych części ciała, akupunktury o ile nie została wykonana przez wykwalifikowaną osobę przy użyciu jałowych jednorazowych igieł,
• KRYTERIUM LECZENIA: w ciągu ostatnich 4 miesięcy nie były leczone krwią i preparatami krwiopochodnymi.

Rekompensata pieniężna za pobraną krew do 1000 zł

Ustawa o publicznej służbie krwi z dnia 22 sierpnia 1997 r. (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 281) w przepisie art. 11, reguluje tzw. rekompensatę pieniężna za pobraną krew, ponieważ dawcom krwi rzadkich grup i dawcom krwi, którzy przed pobraniem krwi lub jej składników zostali poddani zabiegowi uodpornienia lub innym zabiegom wykonywanym w celu uzyskania osocza lub surowic diagnostycznych, przysługuje rekompensata pieniężna za niedogodności związane z koniecznością stawienia się na każde żądanie jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi w celu oddania krwi lub jej składników lub poddania się zabiegowi uodpornienia lub innym zabiegom wykonywanym w celu uzyskania osocza lub surowic diagnostycznych. Koszt rekompensaty ponosi jednostka organizacyjna publicznej służby krwi. Maksymalna wysokość rekompensaty nie może przekroczyć jednorazowo 1000 złotych.

Co jest rzadką grupą krwi?

Jak precyzuje to rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie określenia rzadkich grup krwi, rodzajów osocza i surowic diagnostycznych, których uzyskanie wymaga przed pobraniem krwi lub jej składników wykonania zabiegu uodpornienia dawcy lub innych zabiegów, oraz wysokości rekompensaty z dnia 6 lutego 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 235), rzadką grupą krwi jest krew spełniająca jeden z poniższych warunków:
1) brak antygenu albo antygenów o wysokiej częstości występowania na krwinkach czerwonych, w tym antygenów k ujemny (KK), Kp(b-), Co(a-), Lan ujemny, Vel ujemny i Yt(a-), oraz innych antygenów, które są stwierdzane u więcej niż 99% populacji ludzkiej i zostały opisane w piśmiennictwie naukowym;
2) fenotyp występujący w jednym układzie grupowym z częstością poniżej 1% w populacji ludzkiej;
3) kombinacja fenotypów homozygotycznych w kilku antygenach z różnych układów grupowych występująca z częstością poniżej 1% w populacji ludzkiej;
4) fenotyp null.

Przywileje krwiodawców

Osobie, która bezpłatnie oddała krew oraz została zarejestrowana w Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa przysługuje: tytuł „Honorowego Dawcy Krwi”; zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew oraz w dniu następnym i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi na zasadach określonych w odrębnych przepisach, zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy; zwrot kosztów przejazdu do Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju, koszt przejazdu ponosi Centrum; posiłek regeneracyjny po oddaniu krwi lub jej składników o wartości kalorycznej 4.500 kalorii; dawcom rzadkich grup i dawcom, którzy przed pobraniem zostali poddani zabiegowi uodpornienia lub innym zabiegom w celu uzyskania osocza lub surowic diagnostycznych, przysługuje oprócz wymienionych uprawnień ekwiwalent pieniężny za pobraną krew i związane z tym zabiegi; możliwość odliczenia darowizny na cele krwiodawstwa w danym roku podatkowym.

Więcej wolnego od pracy dla krwiodawców? Jest propozycja zmian przepisów na korzyść pracodawców i pracowników!

Do Sejmu trafiła petycja Fundacji Dobre Państwo w sprawie nowelizacji ustawy o publicznej służbie krwi. Petycja będzie rozpatrywana przez sejmową Komisję do Spraw Petycji. Jak podkreśla redaktorka Iga Leszczyńska na portalu Infor.pl: "Fundacja w petycji zaproponowała dwie ważne zmiany w ustawie o publicznej służbie krwi. Jedną z nich jest to, że Skarb Państwa ma refundować koszty dni wolnych przysługujących za oddanie krwi. Druga zaś rozszerza o jeden dodatkowy dzień wolny za oddanie krwi. Chodzi o dzień, w którym krwiodawca oddaje krew, a także o dwa dni następne. Oznacza to, że krwiodawcy mieliby trzy dni wolne za oddanie krwi. "Dodatkowy, drugi dzień, na regenerację, wytchnienie i wypoczynek oraz odbudowę organizmu Krwiodawcy, dla wszystkich wdzięcznych Polek i Polaków jest oczywisty i zasłużony" – napisała fundacja w uzasadnieniu. W jej ocenie, refundacja kosztów przez państwo "jest obowiązkiem i zwykłą uczciwością społeczną". Zapewniła, że dysponuje zasobami, które wesprą władzę ustawodawczą w trakcie procesu legislacyjnego.".

Będziemy śledzili dalsze losy projektu, bo to byłaby duża zmiana w prawie pracy.